12 weetjes over Winkel Koerse: van een paard aan de toog tot de onderhalingen met GAIA

160.000 kilogram zand wordt in de Gullegemsestraat uitgestrooid om de paarden veilig naar boven te laten racen. © Jan Stragier
Wouter Vander Stricht

Winkel Koerse is op dinsdag 5 oktober aan de 165ste editie toe en in al die jaren doken heel wat anekdotes of andere leukigheden op. Wij doken met Geert Van Gheluwe Ghillemyn in het verleden (en heden) van de hoogdag van Winkel kermis.

1. Start aan Beurtehof in 1857

De overlevering wil dat Winkel Koerse voor het eerst gelopen werd op 6 oktober 1857. Het was een zekere Johannes D’Hondt (geboren in Menen op 30 januari 1790) die in 1856 het Beurtehof als boerderij betrok. Eén jaar later startte hij met de ‘Peerdenloopstrijden’.

2. Steene Molen gedynamiteerd

De aankomst aan de Steene Molen kwam er waarschijnlijk in het begin van de 20ste eeuw. Die stond op het hoogste punt van de Gullegemsestraat. Jammer genoeg was hij blijkbaar een te gemakkelijk herkenningspunt in de gemeente. In augustus 1917 werd de Steene Molen door de Duitsers gedynamiteerd. De molen verdween, maar de (Koninklijke vzw) De Paardekoers aan de Steene Molen bleef bestaan.

3. Cafés op parcours van 15 naar… 2

Het vroegere parcours Gullegemsestraat, Tuileboomstraat en Kortrijksestraat telde liefst 15 (!) cafés waarvan er zelfs eentje de naam van ‘De Steene Molen’ mee had gekregen. De al heel lang verdwenen herberg situeerde zich op de hoek van de Gullegemsestraat en de Tuileboomstraat. Nu zijn er ‘De Meiboom’ en het ‘Arbeidershuis’ nu nog exact twee cafés overgebleven.

4. Firmin Debusseré met geleend zadel

Wat weinigen weten is dat wijlen Firmin Debusseré (oud-burgemeester en senator), wiens vader landbouwer was, in 1952 meeliep in Winkel Koerse met de creuzet (half boerenpaard – half loper) van bij hen thuis. Een zadel hadden ze niet, maar dat konden ze lenen. Het bleef bij die eerste en enige keer voor Firmin op Winkel Koerse.

5. Trekpaard weigert dienst na ronde 1

Roger Dejonckheere, broer van Margrietje van ‘t Oud Stadhuis, was onverwachts deelnemer aan de koersen van 1953. Hij was met zijn broer Karel naar ‘het Zuiden’ afgezakt om de koersen bij te wonen, maar hoorde daar dat ze een paard te kort hadden. In die tijd moesten er immers vier paarden aan de start verschijnen. Roger ging terug naar huis om hun trekpaard Bijoe, dat gebruikt werd op het land en om kolen thuis te leveren, op te halen om mee te doen. De eerste ronde wilde Bijoe nog wel in de Gullegemsestraat naar boven lopen, maar daar bleef het bij. Een tweede keer wilde het paard niet meer. Het stond stil en het bleef stilstaan…

6. Garde voelt de hete adem van paard

Gerard ‘de Garde’ Breughe, die recent 90 jaar werd, stond liefst 32 jaar op zijn vertrouwde stek tegenover het onlangs verdwenen café ‘t Nieuw Kruis (en ook jeugdhuis Chaplin). De editie van 1990 herinnert hij zich nog als was het gisteren. Een paard haalde de bocht vanuit de Kortrijksestraat niet en kwam in het publiek terecht. “Ik voelde op dat ogenblik de hete adem van het paard in mijn nek. Gelukkig vielen er zonder veel erg slechts een paar toeschouwers achterover…”

7. Winkelse jockey wint zijn reeks

Winkelnaar en voormalig bestuurslid Danny Vanneste was in de jaren 80 actief als jockey in de sulky. Hij werd met het paard Kado van eigenaar Rossin uit Bovenkerke reekswinnaar in 1986. Eén jaar later moest hij nipt de duimen leggen en werd hij tweede in de grote finale.

8. Louis in onder- handeling met GAIA

De onlangs overleden erevoorzitter Louis Ghesquiere speelde een heel belangrijke rol bij het voortbestaan van de paardenkoersen na de editie van 1992. Michel Vandenbosch van GAIA was op die heel natte Winkel Koerse aanwezig. Hij gebruikte de beelden van vallende en bloedende paarden meermaals op televisie waardoor de editie van 1993 verboden werd. Louis onderhandelde in 1994 en het voorjaar 1995 in alle discretie met de mensen van GAIA. Zijn doorzettingsvermogen heeft ervoor gezorgd dat er nu nog altijd straatpaardenkoersen zijn in Sint-Eloois-Winkel.

9. Paard loopt door tot op de Bosmolens

Bij de paardenkoers ‘oude formule’ gebeurde het wel eens dat de dravers hun jockey uit de sulky wierpen. Voorzitter Krist Vandemoortele herinnert zich dat een draver pas aan de kerk van de Bosmolens tot stilstand kon worden gebracht omdat het parcours in die tijd nog niet afgesloten was. “Hetzelfde gebeurde in de richting van de watertoren van Gullegem. Ik fietste het paard achterna en kon het na een lange achtervolging uiteindelijk tot stilstand brengen. Het jaar daarop stond er in elke bocht een wagen van een landbouwer of een vrachtwagen gestationneerd.”

10. Paard en ruiter stappen café binnen

Café ‘t Nieuw Kruis kreeg in het beruchte jaar 1993 hoog bezoek in hun drankgelegenheid. Paard en ruiter gingen er binnen om samen aan de toog een pintje te pakken.

11. Winkel Koerse in grote cijfers

Winkel Koerse kan ook in cijfers omschreven worden: 160.000 kilogram zand op de straat, bijna 3 kilometer aan gespannen touwen, ruim 600 meter nadars en 5.000 tot 7.000 bezoekers.

12. Bavik doet intrede in 2021

Winkel Koerse gaat dit jaar in zee met een nieuwe brouwer, namelijk Bavik Super Pils van de familie De Brabandere uit het naburige Bavikhove. De brouwerij werd in 1894 opgericht door Adolphe De Brabandere en ze zijn zeker gekend voor hun Bavik, Petrus en Kwaremont. Er zal dus voornamelijk Bavik gedronken worden op de 165ste editie.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier