Vlaams minister Bart Somers (Open VLD) wil West-Vlaanderen indelen in drie regio’s: de Westhoek, Zuid-West-Vlaanderen en de grote regio Brugge-Oostende-Roeselare. Het voorstel is bedoeld om de intercommunales te bundelen. Mogen we dan straks een kruis maken over de provincie? “Dat is niet de bedoeling”, benadrukt Somers. “Maar we zouden beter van West-Vlaanderen één grotere regio maken”, vindt Vlaams parlementslid Brecht Warnez (CD&V).
Als het van Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open VLD) afhangt, wordt Vlaanderen straks ingedeeld in 13 regio’s, waarvan drie in West-Vlaanderen. Naast de Westhoek en Zuid-West-Vlaanderen valt vooral op dat Brugge, Oostende en Roeselare in één grote regio worden ondergebracht. Met de indeling van de regio’s kan nog worden geschoven, al wil Somers het definitieve kaartje in 2021afkloppenen de regio’s dan meteen invoeren.
Het voorstel is bedoeld om orde te krijgen in het kluwen van intercommunales en intergemeentelijke samenwerkingsverbanden. Op dit moment bestaan er in Vlaanderen liefst 2.229 zulke samenwerkingen, gaande van afvalintercommunales, politie- en hulpverleningszones, CAW’s, vervoersregio’s tot culturele koepelverenigingen. Een gemeente zit gemiddeld in 68 samenwerkingsverbanden. Door die zoveel mogelijk per vaste regio te organiseren, kunnen een aantal organisaties worden samengevoegd of geschrapt. Dat moet versnippering tegengaan en het bestuur efficiënter en slagkrachtiger maken. Toch zal dat niet van de ene dag op de andere gebeuren.
“Er zijn twee soorten intergemeentelijke samenwerkingsverbanden”, zegt Arthur Orlians, woordvoerder van minister Somers. “Sommige samenwerkingen worden door Vlaanderen opgelegd, zoals de vervoersregio’s. Die willen we meteen op de nieuwe regio’s enten. De samenwerkingen die vanuit de gemeentes zelf zijn gegroeid, zoals intercommunales, kunnen statutair niet in één, twee, drie worden aangepast. Dat gaan we ook niet verplichten, maar dat zal op termijn wel groeien.”
Provincie blijft
De vorming van regio’s betekent niet dat de provincie wordt uitgekleed, beklemtoont Orlians. “We willen geen nieuwe bestuurslaag creëren, enkel de bestaande samenwerkingen tussen gemeenten vereenvoudigen. Dat kunnen we niet via het provinciale niveau, want dat ligt daarvoor te ver weg. Dat bleek uit onze bevraging op het terrein, ook in West-Vlaanderen. Enkel in Limburg was er voldoende draagvlak om van de hele provincie één regio te maken. Veel intergemeentelijke samenwerkingen zijn er nu al op het niveau van de hele provincie. Maar het afschaffen van de provincies is niet aan de orde: dat staat niet in het regeerakkoord en bovendien is het niet de bedoeling dat de regio’s een nieuw bestuursniveau worden.”
De oprichting van regio’s sluit ook niet uit dat er later alsnog nieuwe gemeentefusies komen. “De Vlaamse regering wil meer macht en middelen voor het lokale niveau, maar dat moet dan ook slagkrachtig genoeg zijn”, legt Arthur Orlians uit. “En dat doen we enerzijds via de oprichting van de regio’s en anderzijds via nieuwe fusies. Verplichte fusies staan niet in het regeerakkoord en gaan we dus niet doen, maar vrijwillige fusies zullen we wel stimuleren. Misschien zal de samenwerking in de regio’s daarbij helpen.”
“Elk in zijn menage“
Gouverneur Carl Decaluwé moet het voorstel nog grondig lezen, maar is eerder positief. “We gaan nu nazien of de indeling gedragen is door de burgemeesters. Oostende, Brugge en Roeselare in één regio, dat lijkt me veel. Maar we hebben tot eind dit jaar tijd om te overleggen. De doelstelling op zich lijkt me goed, want veel burgemeesters zijn zich nu aan het doodvergaderen. Dat kan efficiënter. De provincie kan verder goed functioneren en zijn gebiedsgerichte werking inpassen in deze regio’s.”
Gouverneur Decaluwé: “Doelstelling lijkt me goed, want veel burgemeesters zijn zich nu aan het doodvergaderen”
Burgemeester Kris Declercq (CD&V) van Roeselare verwacht niet dat er in de praktijk veel zal veranderen. Nochtans komt de regio Roeselare, waar al een goeddraaiend Midwestoverleg van 16 gemeenten bestaat, nu plots in één regio met Brugge en Oostende terecht. “Ik ben blij verrast dat Roeselare plots aan zee komt te liggen”, grapt de burgemeester. “Maar de juridische structuren zijn voor mij minder belangrijk. Onze Midwest heeft nu de juiste schaalgrootte. Wij zijn aan elkaar verknocht tot en met. En mijn collega’s van Brugge en Oostende denken er net zo over. Het is niet de bedoeling dat die drie regio’s elkaar gaan opslorpen of fusioneren. Elk in zijn menage.”
“Bouw geen muren”
Een kritischer geluid weerklinkt bij Brecht Warnez (CD&V), die als Vlaams parlementslid tot de meerderheid behoort én professor Bestuursrecht is aan de Universiteit Gent. “Ik ga akkoord dat we de samenwerkingen tussen gemeenten moeten vereenvoudigen. Maar we mogen geen muren bouwen tussen gemeenten die nu goed samenwerken. Wingene, de gemeente waar ik schepen ben, is sterk gericht op de regio Roeselare en behoort dan ook tot het Midwestoverleg, de samenwerking van 16 gemeenten in die regio. Maar op het vlak van natuur werken we samen met Oostkamp en toeristisch zijn we, met bijvoorbeeld de bed & breakfasts, vooral op Brugge gericht. Dat moet verder kunnen. Het is toch ook vreemd dat de kustgemeenten zouden verdeeld worden over twee regio’s?”
Brecht Warnez: “Wij voelen ons West-Vlaming, laat dat niet verdwijnen”
“We mogen ook het West-Vlaanderengevoel niet zomaar overboord gooien”, vindt Brecht Warnez. “Heel Limburg is in het voorstel van Bart Somers één regio. Dat zou ook voor West-Vlaanderen goed zijn. Eén West-Vlaamse regio met een aantal subregio’s, maar die bestaan nu ook al. Onze mensen voelen zich West-Vlaming. De provincie werkt heel goed en zou zo nog versterkt worden. We moeten hier echt nog eens met zijn allen over babbelen en luisteren hoe we dit beter kunnen invullen.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier