Valentijn: Georgette (90) en Roger (93) wonen al vijf jaar samen in koppelkamer wzc Sint-Carolus :“Ik wou bij mijn vrouw zijn, thuis was ik eenzaam”

Roger en Georgetten vieren op 14 februari hun 71ste Valentijn in wzc Sint-Carolus. © LV
Levi Verbauwhede
Levi Verbauwhede Medewerker KW

Steeds meer woonzorgcentra maken het mogelijk voor partners om mee te verhuizen met hun zorgbehoevende echtgenoot. Intussen zijn er in Vlaanderen zo’n 222 ‘koppelkamers’ in 50 woonzorgcentra. Onze provincie biedt als Vlaams koploper 79 plaatsen aan, waarvan er zich maar liefst 30 in Kortrijk bevinden. In wzc Sint-Carolus telt men vier koppelkamers, waarin onder meer Georgette en Roger na 70 jaar huwelijk samen hun oude dag doorbrengen. “We amuseren ons hier en ik kan mee instaan voor de zorg van mij vrouw.”

Sinds 2017 is het voor een woonzorgcentrum mogelijk om de partner van een zorgbehoevende bewoner op te nemen, ook al is die partner nog zelfredzaam. Op die manier kunnen mensen op hun oude dag toch samenblijven.

Het decreet kwam er in uitvoering van de zogenaamde ‘Valentijnsnota’, waarin CD&V de problematiek aankaartte waarbij oudere koppels vaak noodgedwongen gescheiden worden wanneer één van hen moet verhuizen naar een residentiële voorziening. “Woonzorgcentra kunnen kiezen of ze de mogelijkheid aanbieden dat een zelfredzame partner mee kan verhuizen”, verduidelijkt Vlaams volksvertegenwoordiger Loes Vandromme. “De accomodatie van de centra moet dit natuurlijk toelaten.”

Ook de coronacrisis maakte duidelijk hoe belangrijk de nabijheid van geliefden is. “De zorgbehoevendheid van één partner zou niet mogen leiden tot een gedwongen scheiding van koppels die meestal al jaar en dag lief en leed delen. Ook ouderen hebben recht op een gezinsleven, ook als ze zorg nodig hebben. We hopen dat deze evolutie zich in de toekomst verderzet.”

Koploper Kortrijk

Op dit moment zijn er in heel Vlaanderen 222 woongelegenheden voor het verblijf van zelfredzame personen. Met 79 plaatsen in 20 woonzorgcentra is het aanbod het grootst in West-Vlaanderen. Daarvan bevinden er zich maar liefst 30 in Kortrijk, verdeeld over vijf centra.

“Ik kwam hier elke dag, dus kon ik beter blijven” Roger, man van Georgette

“Ik heb geen verklaring voor het feit dat onze regio hier sterk op scoort. Maar we hebben er de voorbije jaren alleszins hard op ingezet”, verduidelijkt schepen van Welzijn Philippe De Coene (Vooruit). “In de toekomst zullen we dat aanbod nog verruimen door kamers op andere manieren in te richten.”

De schepen is een groot voorstander van ‘koppelkamers’. “Als mensen zo lang het leven met elkaar gedeeld hebben, moeten we ze dat in een latere fase ook kunnen aanbieden. De partner kan trouwens hier en daar helpen bij de zorgbehoevende, wat men sowieso doet. Op die manier creëren we een sterkere kwaliteit van de algemene zorg.”

Wachtlijst

Het koppel woont nu al vijf jaar samen in het wzc.
Het koppel woont nu al vijf jaar samen in het wzc. © LV

Wzc Biezenheem, De Zon en Sint-Carolus tellen de meeste koppelkamers. “Sinds de uitbreiding van ons gebouw in 2000 beschikken we over vier kamers waar koppels samen kunnen verblijven, naast een honderdtal eenpersoonskamers”, vertelt Nele Ottevaere. De directeur van wzc Sint-Carolus vindt het belangrijk om die mogelijkheid aan te bieden. “Het is fijn om over koppelkamers te beschikken. Ze zijn een goede aanvulling op de ‘gewone’ kamers.”

Hoofdverpleegkundige Carole Kints vult aan dat er veel vraag naar dergelijke kamers bestaat. “De koppelkamers zijn altijd bewoond en er staan meestal twee tot drie echtparen op de wachtlijst. In de toekomst willen we er nog sterker op inzetten.”

Maatschappelijke plicht

Het schoentje wringt op vlak van financiering. “Een woonzorgcentrum dient in principe voor zwaar zorgbehoevenden, daarvoor hebben wij een erkenning en krijgen we subsidies”, zegt directeur Ottevaere. “We nemen pas personen op bij een bepaalde graad van zorgbehoevendheid omdat dat vanuit de overheid wordt gesteund. Die financiële bijstand is belangrijk voor een goede werking en kwalitatieve zorgverlening.”

“Zorgbehoevend- heid van één partner zou niet mogen leiden tot een gedwongen scheiding van koppels”

Bij koppelkamers is er vaak een zwaar zorgbehoevende, maar is de partner nog zelfredzaam genoeg en komt die dus niet in aanmerking voor opname. “Dat maakt het niet evident en soms moeten we koppels weigeren. Maar dat zijn uitzonderingen. We vinden het enorm belangrijk dat onze ouderen samen hun dagen kunnen doorbrengen. Het is onze maatschappelijke plicht om een oplossing aan te bieden aan het koppel, zeker wanneer er geen andere opties mogelijk zijn in de thuisomgeving. Het wordt helaas nog niet gestimuleerd via toelages.”

Wzc Sint-Carolus telt negen koppelkamers.
Wzc Sint-Carolus telt negen koppelkamers. © LV

Platina huwelijksfeest

Georgette Ottevaere (90) en Roger Holvoet (93) verblijven al vijf jaar in een koppelkamer van het woonzorgcentrum Sint-Carolus. Georgette was al enkele jaren moeilijk ter been en verhuisde op doktersadvies in juli 2016 naar het woonzorgcentrum. Haar echtgenoot volgde in januari 2017.

“Ik was en ben nog steeds goed ter been en heb geen grote zorg nodig”, getuigt een kwieke Roger. “Maar ik wou bij mijn vrouw zijn, thuis voelde ik mij eenzaam zonder haar. Aangezien ik toch elke dag op bezoek kwam, kon ik hier evengoed komen wonen. Niet veel later hebben we onze intrek genomen in deze kamer.”

Het echtpaar geniet van het leven in een koppelkamer. “We amuseren ons hier en trekken voor een deel onze plan”, vertelt Roger. Vrouw Georgette is blij dat haar man deels instaat voor de zorg. “Voor kleine zaken hoef ik de medewerkers niet op te roepen. Naast de emotionele band is het ook erg praktisch dat we hier samenwonen. Roger helpt mij verder bij kleine ongemakken en gaat af en toe kleine inkopen doen. Hij verzorgt bovendien met plezier de vogel van het woonzorgcentrum.”

Op 4 augustus vorig jaar was het echtpaar 70 jaar getrouwd. “Toen hebben we een platina huwelijksfeestje georganiseerd in onze brasserie”, vertelt hoofdverpleegkundige Carole Kints. “We hebben alle bewoners samengebracht om mee te vieren met de familie. Er was zelfs een delegatie van het stadsbestuur aanwezig.” Maandag kan het echtpaar voor de 71ste keer samen Valentijn vieren.