Stopt West-Vlaming Jeroen het coronavirus? “Wij zijn klaar om vaccin te testen op mensen”
Geboren in Oostende, opgegroeid in Eernegem en klaar om vanuit Houston, Texas de strijd aan te gaan met het beruchte coronavirus. Jeroen Pollet (37) werkt er samen met zijn team van het Baylor College of Medicine met succes aan een vaccin dat de verdere verspreiding van corona tegen zou kunnen gaan. “Door onze ervaring met het SARS-virus hebben wij een grote voorsprong”, is hij overtuigd.
De hele wereld is ermee bezig: corona, in vaktermen Covid-19 genaamd, de ziekte die wordt veroorzaakt door het virus 2019-nCov. Wereldwijd zijn al meer dan 93.000 mensen besmet, onder wie ruim 80.000 in China. In totaal stierven bovendien al meer dan 3.200 mensen aan de gevolgen van het virus, vooral ouderen en mensen met een verzwakte immuniteit. Ook in West-Vlaanderen loopt het aantal besmettingen ondertussen op. Officieel is corona nog geen epidemie op wereldwijde schaal, maar volgens internationale kenners evolueert de ziekte wel in die richting.
Nog geen paniek
Om de verdere verspreiding tegen te gaan, wordt in laboratoria overal ter wereld keihard gewerkt aan een werkend vaccin. Eén West-Vlaming staat met zijn team onderzoekers en laboranten op een zucht van zo’n middel. Zijn West-Vlaams accent mag de voorbije jaren ondergesneeuwd zijn door een mix van Antwerps, Leuvens en Texaans, hij blijft trots op zijn roots. Jeroen Pollet (37) groeide op in Eernegem, maar verhuisde samen met zijn ouders naar Antwerpen. De eerste jaren van zijn opleiding bio-ingenieur bracht hij door aan de Universiteit Antwerpen, zijn masterdiploma en doctoraat behaalde hij aan de KU Leuven.
Ondertussen woont hij al acht jaar in Houston, de grootste stad van Texas in de VS, samen met zijn vrouw Katrien Van Roosbroeck en hun zoontjes Arno (5) en Milan (3). “Paniek omwille van het virus is er hier nog niet, maar je voelt wel dat mensen er mee bezig zijn”, vertelt hij. “Wie naar de winkel gaat, koopt al eens wat extra’s om op te slaan. Een stad afsluiten zoals ze in China hebben gedaan, is hier absoluut niet realistisch. Iedereen weet dat het eraan komt, het belangrijkste is nu om de zwakkeren – ouderen, mensen met kanker en heel jonge kindjes – te beschermen.”
Voorsprong
Na het afwerken van zijn doctoraat werd Jeroen opgenomen in het prestigieuze Fullbright-programma, een Amerikaanse beurs die beloftevolle wetenschappers de kans geeft onderzoek te doen aan een Amerikaanse universiteit. Ondertussen werkt Jeroen voor het Baylor College of Medicine als onderzoeker en stichtte hij mee het Texas Children’s Hospital Center for Vaccine Development, vandaag een vaccincentrum dat zich tot de top van de wereld mag rekenen. “Wij zijn een non-profitorganisatie die het ontwikkelen van vaccins als hoofddoel heeft, vooral met het oog op het bestrijden van ziektes in derdewereldlanden. Wij zorgen voor een werkend vaccin, in de landen zelf wordt het verder ontwikkeld en verdeeld. Zelf ben ik directeur formulatie en analytische testen, wat betekent dat ik insta voor de samenstelling, veiligheid en houdbaarheid van een vaccin.”
“De concurrentie om een vaccin te lanceren is wereldwijd enorm” – Jeroen Pollet
In het labo van Jeroen werken een veertigtal mensen. “Wij zijn een klein centrum, dat weet ik. Als je kijkt naar Johnson & Johnson bijvoorbeeld: zij hebben allicht al zo’n veertig secretaresses rondlopen. Er is enorm veel concurrentie, maar wij hebben door onze ervaringen met het SARS-virus in 2012 een voorsprong. SARS is voor 80 procent genetisch identiek aan het huidige coronavirus. Als we kijken naar de proteïnen die we toen gebruikten, lijkt dat enorm op wat vandaag kan werken. Het vaccin dat we nu hebben liggen, kan dus bij wijze van spreken morgen op mensen getest worden. We zijn nu volop bezig met het regelen van testcases.”
Relatief goedkoop
De technologie die hij en zijn team gebruiken is volgens Jeroen veruit de verst ontwikkelde om een werkend vaccin te maken. “Wij zijn bij mijn weten ook de enige ter wereld die echt pushen op dat bindingsproteïne. (zie kader) Ons vaccin is bovendien uniek en gepatenteerd na een genetische modificatie. En het is mogelijk om op grote schaal en relatief goedkoop te produceren. Maar er is zéker een markt voor meer dan één vaccin. De vraag zal zo enorm zijn, niemand zal iedereen kunnen helpen.”
Hoe werkt het coronavirus en hoe bestrijd je het?
“Het coronavirus is een zogenaamd RNA-virus, waarvan het erfelijk materiaal niet uit DNA, maar wel uit RNA bestaat. Rond dat virus zit een membraan, een soort verpakking en op die verpakking zitten membraanproteïnes die het herkennen van menselijke cellen en het aanhechten aan die gastcellen als functie hebben”, legt Jeroen uit. “Eens het virus zich aan zo’n cel hecht, wordt het erfelijk materiaal ingespoten. Het virus heeft onze lichaamscellen nodig om zich te repliceren, om zichzelf te kopiëren en zo verder te spreiden. Eens het virus zichzelf heeft gekopieerd, vertrekken de nieuw aangemaakte virale kopieën naar de volgende cel.”
“Virus zoekt gastcel, wij blokkeren de aanhechting”
Om te vaccineren tegen het virus zijn er volgens Jeroen drie mogelijkheden: “Ofwel injecteer je een dood virus, dat is de oude technologie. Dat houdt risico’s in, omdat de kans bestaat dat het toch niet helemaal dood is. Een tweede optie is het gebruik van een in een labo ontwikkeld membraanproteïne, dat doen wij. Door dat in te spuiten, zorg je ervoor dat je lichaam antilichamen aanmaakt die die aanhechting blokkeren. Wij weten perfect welk genoom verantwoordelijk is voor die proteïnen. Dat steken wij in gist, maar in plaats van bier te brouwen, brouw je het proteïne op massale schaal, in vaten van 20 of zelfs 50 liter. Na zuivering en de nodige stabilisering, krijg je een vaccin met 100 procent garantie. Eén productiecyclus in een vat van 20 liter levert genoeg op voor 15.000 vaccins. De derde mogelijkheid is het omkeren van de genetische code. Dat is de toekomst, maar met die techniek is tot op vandaag nog geen bruikbaar vaccin gemaakt.”
“Alles staat of valt met funding, daarom zijn we in gesprek met PATH, een non-profit uit Seattle, met CEPI, de Coalition for Epidemic Preparedness Innovations en de Amerikaanse overheid. Ik vrees dat de ziekte niet zo snel zal verdwijnen, zeker niet vanzelf. De kans bestaat ook dat het elk jaar opnieuw opduikt, dat kan je onmogelijk uitsluiten. Corona is een vrij sneaky virus, ook wie geen symptomen vertoont, kan anderen ziek maken. Ik hoop dat wij een positieve bijdrage zullen kunnen leveren aan het hele verhaal. Tegen het einde van het jaar moeten de nodige vaccins er zijn om op zijn minst dokters, verplegers en de meeste kwetsbare groepen in te enten.”
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier