Stenen van kademuur van de Ieperlee worden opgeschoond om gebruikt te worden als zitbank

Op de foto schepen Patrick Benoot, Jacky Van Elslander, Robbe Platteau en schepen valentijn Despeghel die ook een handje kwamen toesteken. © (Foto EG)
Erwin Gabriëls
Erwin Gabriëls Medewerker KW

Een tiental vrijwilligers gingen op de technische dienst van Stad Ieper aan de slag om opgegraven natuurstenen van de kademuur van de Ieperlee een opschoonbeurt te geven. “Op die manier hebben we de mogelijkheid om de middeleeuwse sporen van de kademuur een permanente visualisatie te geven op het Vandepeereboomplein”, vertelt erfgoedcoördinator Jan Decorte.

“Het betreft hier ongeveer 4 kubieke meter natuurstenen die zullen gebruikt worden om een zitbank van een 20-tal meter aan te leggen. Op die manier zal een stuk archeologische tijdscapsule op het Vandenpeereboomplein aan het licht komen. In de 12de eeuw was de Ieperlee, die uitmondde in de huidige Noordzee, een open bedding”, vervolgt Jan Decorte. “Tussen 1275 en 1300, bij de aanleg van de Westvleugel van de Lakenhallen, werd een kademuur op de Leet gebouwd zodat de middeleeuwse houten kranen de boten, platbodems zonder zeilen, konden lossen en laden. Die aanlegkade van de Ieperlee moet in de middeleeuwen een breedte gehad hebben van ongeveer 15 meter. Aan de waterzijde was hij volledig bezet met natuursteen. Om te zorgen dat de boten niet tegen de kademuur zouden opbotsen, werden zware houten ‘meerpalen’ ingeheid. Deze palen lijken allemaal bewaard te zijn, wat vrij uniek is binnen de Vlaamse archeologie. In een doorsnede werd de opvulling van de Ieperlee verder onderzocht. De opvulling blijkt in één keer te zijn gebeurd in het midden van de 17de eeuw. Een munt aan de onderzijde van de opvulling is te dateren in 1650. Deze opvulling van het brede deel gebeurde wanneer geen bootverkeer meer in de binnenstad mogelijk was na de aanleg van de Neerstad en de kaai in het noorden van de stad, waar een nieuwe ‘haven’ werd ingericht. Daarna werd de Ieperlee overwelfd.”

Restanten middeleeuwse havenkraan

“Om de goederen uit de boten te lossen aan de kade op het marktplein, stond op het noorden van het plein een middeleeuwse houten havenkraan. Deze kraan komt al voor op de voorstelling van de stad Ieper tijdens het beleg van Ieper in 1383. Een laatste keer is ze te zien op de kaart van Sanderus omstreeks 1640. Tijdens de opgraving zijn de funderingen van deze kraan blootgelegd, wat ons een prachtig beeld geeft op de middeleeuwse handelsactiviteiten. Met wat inbeelding kan je je zo de bedrijvigheid bij het laden of lossen van boten in een middeleeuwse grootstad voorstellen. Dankzij het onderzoek op de jaarringen van de houten palen en planken denken we de bouw van deze havenkraan te kunnen achterhalen. In Brugge is op vandaag nog een replica van een soortgelijke kraan terug te vinden aan de Dampoort.”

Vrijwilligerswerk

De stenen van de ongeveer 50 meter kaaimuur werden grondig opgekuist om in een zitbank verwerkt te kunnen worden. “In woon op de Veemarkt en de Ieperlee passeert ondergronds voor mijn deur”, vertelt Jacky Van Elslander (52). “Ik steek hier een handje toe omdat ik geïnteresseerd ben in geschiedenis. Middeleeuwse stenen kuisen is eens wat anders dan mijn job als opvoeder in De Lovie.” Robbe Platteau (20) uit Elverdinge is student archeologie aan UGent. “Uiteraard ben ik geïnteresseerd in de middeleeuwse geschiedenis. We werken hier mee aan een stukje herinnering van de geschiedenis waaraan Ieper zijn rijkdom dankte.”

Tijdens opgravingen kwam de kademuur van de Ieperlee bloot te liggen.
Tijdens opgravingen kwam de kademuur van de Ieperlee bloot te liggen. © (Foto CO7)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier