Stefanie (33) organiseert begrafenissen op maat: “Nood aan persoonlijk afscheid, zeker nu”

"We hadden onlangs een prachtige begrafenis, middenin de natuur, want daar hield de overledene van", zegt Stefanie Clinckemaillie. © Margo Carton
Annelies Nollet
Annelies Nollet medewerker KW Kortrijk-Menen

Kortrijkzane Stefanie Clinckemaillie (33) begeleidt bijzondere begrafenissen. Als ceremoniemeester maakt ze een persoonlijke tekst over degene die gestorven is. Ze doet dat samen met familie en vrienden, liefst op een plek die veel betekende voor de overledene. En als het even kan, met een fotograaf die alles vastlegt. “Een begrafenis op maat”, noemt ze het zelf. “Want voor een huwelijk of zelfs verjaardag doen we zoveel moeite. Waarom dan niet voor het afscheid van iemand die we graag zien?”

Begin november herdenken we traditioneel de mensen die we de afgelopen jaren verloren zijn. Afscheid nemen is altijd moeilijk. Maar nu we elkaar niet meer mogen vastpakken, niet meer iedereen kunnen uitnodigen voor de koffietafel en in sommige gevallen zelfs geen behoorlijk afscheid kunnen nemen van de mensen die we graag zien, wordt het nog moeilijker.

Geboren en getogen Kortrijkzane Stefanie Clinckemaillie hoopt met haar bijzondere aanpak van begrafenissen het leed enigszins te verzachten. Stefanie studeerde af als master in de bestuurskunde en haalde daarbovenop ook een master in bedrijfseconomie. Ze werkte zes jaar in de financieel-economische sector en was zelfs even aan de slag bij een grootbank. “Daar regelede ik de kredietverlening voor grote bedrijven”, vertelt ze. “Maar op een bepaald moment liep ik daar tegen een muur. Ik zat de hele dag achter mijn computer cijfertjes in te geven en kon niks betekenen voor anderen. Ook het menselijk contact miste ik enorm. Daardoor raakte ik echt in een dip.”

Geen standaardpakket

Loopbaancoaching bleek de redding voor Stefanie. “Daar ontdekte ik een van mijn eerste grote liefdes opnieuw, mijn passie voor woord. Als kind kon ik het al niet laten om gedichten te schrijven. Ik nam zelfs deel aan poëziewedstrijden, met mooie resultaten.”

Stefanie Clinckemaillie.
Stefanie Clinckemaillie.© Margo Carton

Toch duurde het nog tot de trouw van haar zus, in 2015, voor Stefanie ontdekte wat ze wilde doen met haar opnieuw opgeflakkerde liefde voor het geschreven en gesproken woord. “De dame die de ceremonie leidde, deed dat niet slecht. Maar ik had dat zoveel beter gekund! (lacht) Het kon met een beetje moeite zoveel creatiever en persoonlijker geweest zijn. Je voelde dat ze dat tekstje gevonden had ergens in een boek en dat ze op de volgende trouw die ze moest leiden gewoon dezelfde tekst zou gebruiken.”

Hoe vaak zie je mensen in de kerk niet in slaap sukkelen of op hun horloge kijken? Dat willen wij voorkomen – Stefanie Clinckemaillie

Na wat wikken en wegen startte Stefanie daarom drie jaar geleden met Merveil. Een bedrijf dat ceremonies op maat aanbiedt. “Dat is begonnen bij trouwfeesten van vrienden en familie. Maar al snel merkte ik dat de markt voor begrafenissen hier nog onontgonnen was. Terwijl mensen in Nederland bijvoorbeeld vaak afscheid nemen in een strandpaviljoen aan zee, en dat in beeld laten brengen door een fotograaf, houden we het in België meestal bij een heel standaard ceremonie in de kerk of het crematorium. We zijn verdrietig, dus laten we ons een standaardpakket aansmeren door een begrafenisondernemer. Dat is begrijpelijk. Maar we voelen dat mensen, zeker in deze crisis, meer en meer nood hebben aan een persoonlijk afscheid. Dat wil ik hen met Merveil bieden.”

“De teksten die we voorlezen zijn steeds heel persoonlijk. Gewoonlijk zit ik een uur aan tafel met de familie om te praten over de persoon die overleden is. We duiken mee in hun verhaal. Geen twee ceremonies zien er hetzelfde uit en de teksten die we gebruiken, kunnen daarna bij wijze van spreken in de vuilbak. Want ze zullen nooit op een andere begrafenis gebruikt worden. Hoe vaak zie je mensen in de kerk niet in slaap sukkelen of op hun horloge kijken? Dat willen wij voorkomen.”

Met foto’s en video’s

Maar voor Stefanie stopt het niet bij de tekst die wordt voorgelezen op de begrafenis. Ze geeft de volledige ceremonie vorm. “We werken samen met verschillende partners. Voor de bloemen is dat met Hello Honey, voor het drukwerk met Scarabar, voor live muziek met Hanne Pluvier & Harry, voor fotografie met Margo Carton, en zo kan ik nog even doorgaan. Mensen hoeven dus geen standaard rouwkrans te kiezen uit een boekje of een rouwbrief te versturen met datzelfde grijze randje. Ze moeten niet kiezen voor die standaard grauwe aanpak, ze kunnen er iets persoonlijks van maken. Wij willen hen die optie geven. Zo hadden we onlangs bijvoorbeeld een prachtige begrafenis, middenin de natuur, want daar hield de overledene van. Maar het kan evengoed aan zee of in de achtertuin.”

Hoe vreemd het ook klinkt, mensen stellen naast hun trouwfeest ook hun afscheid soms maanden uit – Stefanie Clinckemaillie

Een fotograaf op een begrafenis? “Inderdaad”, bevestigt Stefanie. “Veel mensen beleven die dag in een waas. Het kan helend zijn om een mooie herinnering te hebben aan de dag die de familie speciaal voor de overledene ineen gestoken heeft. We werken om diezelfde reden soms al met video’s.”

Merveil Academy

Het idee van Stefanie slaat duidelijk aan. Ze versterkte haar zaak al met twee collega’s. Annemiek Lemmens en Marie Pynoo springen graag bij op drukke momenten. Ze startte ook Merveil Academy op, waar ze zelf ceremoniesprekers opleidt. “Toch zijn het ook voor ons rare tijden. Hoe vreemd het ook klinkt, mensen stellen naast hun trouwfeest ook hun afscheid uit. In augustus organiseerden we nog iets voor een kindje dat in maart tijdens de lockdown overleden was. Mensen kiezen voor een korte ceremonie op de begrafenis zelf. Maar blijven toch nood hebben aan een mooier afscheid, waarbij familie en vrienden aanwezig mogen zijn. Dan komen ze soms maanden later toch nog bij ons terecht”, besluit ze.