Stad Oostende start dialoog met inwoners over Congo

Dominique Lubaki, Laura Platteeuw, schepen Silke Beirens en Michel Kiyombo aan het beeld van Leopold II. © Peter Maenhoudt
Dany Van Loo

Stad Oostende begint op 30 juni met het uitwerken van een plan om samen het haar bewoners de dialoog aan te gaan over de koloniale symbolen in het straatbeeld en om de scherpe kanten ervan te duiden. “We willen ook de donkere zijde van het verhaal vertellen. Het moet het startpunt zijn van het proces om structurele ongelijkheid aan te pakken”, zegt schepen Silke Beirens (Groen).

Het moet gezegd: in Oostende zijn er tal van koloniale verwijzingen en dat is nog voorzichtig uitgedrukt. Zo gaf koning Leopold II onder meer opdracht tot het aanleggen van het Maria-Hendrikapark, het Leopoldpark, de Wellingtonrenbaan en de Koninklijke Gaanderijen. Leopold II en zijn familie worden op verschillende plaatsen vernoemd en afgebeeld. Een voorbeeld daarvan is het beruchte ruiterbeeld aan de Drie Gapers.

“De manier waarop deze parken en bouwwerken tot stand kwamen, blijft heel omstreden”, zegt schepen van Mens en Milieu Silke Beirens (Groen). “De financiering gebeurde met het kapitaal dat Leopold II verzamelde in de ongo-Vrijstaat, toen het persoonlijk eigendom van de vorst. Onder zijn bewind gebeurden er gruwelijke praktijken: martelingen, moorden en meest typerend: het afhakken van handen. Wat de stad nu wil doen, is ons koloniaal verleden recht in de ogen kijken. De voorbije decennia stond Leopold II vooral in de kijker als urbanist en de donkere kant van zijn bestuursperiode werd nooit belicht. Daar willen we nu verandering in brengen.”

Startpunt

Stad Oostende wil in dit debat alle bewoners de kans geven om hun stem te laten horen en mee na te denken. “En niet alleen over hoe we dit alles kunnen verbeelden in het stadsbeeld, maar meteen ook in de geesten van de mensen”, voegt de schepen eraan toe. “We starten hiermee op 30 juni en binnen Kaap op de zeedijk, waar we zorgen voor een mensenbibliotheek, personen met wie je kan de dialoog aangaan over het onderwerp. Muziek en Congolese hapjes zorgen voor een leuke sfeer.”

“We willen ons koloniaal verleden recht in de ogen kijken”

“Maar dit is slechts de start van ons traject, dat in feite over meer dan het kolonialisme alleen, maar ook over discriminatie, onverschilligheid en racisme gaat. We hebben nu met Lora Patteeuw een uitstekende participatieambtenaar in dienst en we zijn gestart met een participatietraject rond het thema. Zo gaan we onder meer alle koloniale symbolen inventariseren en onderzoeken hoe ze tot stand zijn gekomen. Volgend jaar zullen we dan de resultaten bundelen en concrete acties voorstellen”, zegt Silke Beirens.

Toekomst

Michel Kyombo en Dominique Lubaki hebben allebei Congolese roots en wonen in Oostende, Michel vier jaar en Dominique 31 jaar. Zij werken actief mee aan het project en hebben er een verrassende kijk op. “De standbeelden en de symbolen zijn het probleem niet”, stellen Michel en Dominique kordaat. “Het is in de geest van de mensen dat het moet veranderen. De beelden moeten niet verdwijnen, integendeel. Wat gebeurd is, is gebeurd. Deze geschiedenis maakt deel uit van de overlevering. De symbolen verwijderen is dan ook geen oplossing, maar ze moeten geplaatst worden in hun context en geduid worden. De mensen verdienen om het echte verhaal te horen.”

Michel en Dominique wijzen op het belang om nu de blik te richten op de toekomst. ‘Waarom kan Oostende niet eens verbroederen met een stad uit Congo?’, vragen ze zich af. “Het verleden is wat het is, maar het belangrijkste is wat we in de toekomst zullen doen voor onze kinderen. Dit alles past inderdaad perfect in een ruimer kader: het aanpakken van het racisme en de onverdraagzaamheid.”

(DVL)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier