SOS WVL (10) : Binnenkort een wolf in je achtertuin?

Redactie KW

Elke maandag gaan we na of de grote gevaren uit films en uit het nieuws ook op West-Vlaamse bodem zouden kunnen voorkomen.

Beestjes zijn altijd goed voor wat angsten, denk maar aan eerdere afleveringen over spinnen of slangen. Maar ook grotere dieren kunnen angst inboezemen. Zeker als ze zoals de wolf voorzien zijn van een stevig gebit, geschikt om al eens een argeloze prooi mee te verscheuren. Moeten we bang zijn dat wij eerstdaags (weer) die argeloze prooi zijn? Of onze kindjes?? Of onze chihuahua??? Wij gingen daarvoor te rade bij Jan Loos, de man achter de website www.welkomwolf.be.

Wolf letterlijk weggejaagd

Voor alle duidelijkheid, in een niet eens zò ver verleden kwamen er wolven voor in onze regionen. “Tot ongeveer 1840 kwamen er wolven voor in België en bij uitbreiding in heel West-Europa”, vertelt Jan Loos. Daarna ging het snel achteruit. De wolf werd massaal bejaagd en verdelgd en werd teruggedrongen tot gebergtes ver in Europa, in de Italiaanse Apenijnen en Siberië zelfs. “Hondsdolheid bestond toen nog en er waren verhalen over wolven die mensen aanvielen”, aldus Jan Loos. “Maar of dat allemaal juist is, is een andere zaak. Niet veel eerder geloofden ‘we’ nog dat de aarde plat was en werden er mensen door de kerk om niet altijd even duidelijke redenen op de brandstapel gezet. Het gebrek aan kennis bleek ook voor heel wat diersoorten nefast. Er is ook een periode geweest dat alle bevers moesten worden uitgeroeid, omdat die zogezegd alle vis opaten. Nochtans eten bevers enkel planten…”

Beschermd statuut

Maar goed, de wolven werden dus teruggedrongen, ook al omdat het voedselaanbod zeer beperkt was door het intensieve gebruik van het Europese platteland. Dat ligt tegenwoordig helemaal anders. Van miljoenen hectaren van dat gebied wordt tegenwoordig 95% minder intensief gebruikt dan weleer, en slechts 5% intensiever. En dus kan de wolf zijn territorium weer uitbreiden. Het helpt ook dat hij nu een ‘beschermd statuut’ geniet en er anders dan vroeger tegenwoordig nog slechts zo’n 2% van de bevolking van oordeel is dat er op zo’n dier kan/moet gejaagd worden, te weten landbouwers en jagers.

“De wolf komt onze kant uit, dat is een zekerheid”

En dus is de stoere viervoeter weer in opmars in Europa en komt ie misschien ook wel naar een tuin of park in jouw buurt! De wolf zit in elk geval al relatief dichtbij, zowel in Duitsland als Frankrijk resideren er al wolven op zo’n 150 km van de Belgische grens. Dat is voor zo’n beest een tochtje van 2 dagen, dus vroeg of of laat komt ie er wel. “De wolf komt onze kant uit, dat is een zekerheid”, stelt Jan Loos ook. “Intussen zit er een roedel wolven in Denemarken, als die dieren gewoon westwaarts waren getrokken in plaats van noordwaarts, dan zaten ze al aan de West-Vlaamse kust.”

West-Vlaanderen mooie thuis voor een koppeltje

Maar biedt West-Vlaanderen wel een geschikte uitvalsbasis aan de stevige viervoeter? Is er hier niet te weinig bos en te veel bebouwing? “Stel dat ze in West-Vlaanderen geraken, dan kan een koppel wolven er wel een geschikt leefgebied van maken”, zegt Jan Loos. “Voor een roedel is de provincie misschien te klein.” Maar stad of bebouwing an sich is niet echt een belemmering. “Wolven duiken soms op de gekste plaatsen op”, vertelt Jan Loos. “Er zijn wolven gespot in de omgeving van Berlijn en ook elders zijn er heel wat verhalen bekend van wolven die verrassend dicht bij woonkernen en steden opduiken. In Roemenië is er een geval bekend waar pendelaars die ‘s ochtends naar de stad Brazov trokken, ‘honden’ de stad zagen verlaten tegen de ochtend. Bleek dat eigenlijk om wolven te gaan die ‘s nachts gingen jagen in parken en plantsoenen en dan ‘s ochtends weer terugkeerden na hun ‘nachttaak’…”

Niet de enige

Geen integratieproblemen dus voor de wolf. En hij is niet het enige ‘wilde dier’ dat weer furore maakt. De wilde kat is al gespot in Limburg, de lynx is ook niet meer veraf. In Nederland broedt de zeearend, een vogel met een spanwijdte van twee meter, op een half uurtje van Antwerpen en ook de everzwijnen duiken weer op. Van die dieren moet wel gezegd dat de exemplaren uit het Brugse ommeland werden uitgezet door jagers. “Everzwijnen die in het wild geboren worden, dragen geen oormerk”, merkt Jan Loos droogjes op. Ook de bever is er trouwens weer, 4 van de 5 Vlaamse provincies heeft ie al gekoloniseerd. En goed nieuws : die eet nog altijd geen vis! “Het is maar een kwestie van tijd voor een bever via de Schelde de Leie weet te vinden en zo in Kortrijk belandt”, aldus Jan Loos. “En vroeg of laat zullen de dieren via het Schipdonkkanaal ook wel in Brugge terecht komen.”

Gevaarlijk?

Maar is dat nu allemaal gevaarlijk? Neen, zo blijkt, ook niet in het geval van wolven. “Er is de voorbije 50 jaar geen enkel geregistreerd geval van een aanval op mensen”, vertelt Jan Loos. “Niet in West-Europa, maar bijvoorbeeld ook niet in Rusland. Reden is dat wolven zelf bang zijn van alles dat op twee poten/benen loopt, in casu mensen en beren. Die zien ze niet als prooi, maar als gevaren waarvoor ze zelf een prooi kunnen zijn. Bovendien hebben wolven doorheen de jaren een heilige schrik van mensen opgelopen door de intensieve jacht. Het is geen toeval dat wolven vrijwel nooit ‘live’ door mensen gespot worden, maar altijd door een onbemande camera worden ‘betrapt’.” Geen mensen dus op het wolvenmenu, wat dan wel? “In ons land zouden dat vooral reeën zijn”, vertelt Jan. “Prooien die groot genoeg zijn om ‘de moeite’ te zijn. Ook everzwijnen komen in aanmerking en daarnaast eet de wolf ook wel hazen en muizen, maar af en toe heeft ie toch een grotere prooi nodig.”

Op zich is er in die zin misschien wel een risico voor schapenboeren, maar tegenwoordig bestaan er gelukkig een aantal manieren om een kudde tegen wolven te beschermen. “Je hebt elektrische rasters, bepaalde hondenrassen kunnen efficiënt zijn en soms kan het ook handig zijn om een lama tussen de schapen te zetten. Die hebben verrassend genoeg een goeie reputatie voor wat betreft het afslaan van aanvallen”, besluit Jan Loos.

Conclusie? Ooit komt er wel eens eentje langs, maar een boze wolf zal het niet zijn en als je hem wil zien zet je best ergens een camera klaar!

(FV)

>> Toch eens huiveren bij authentiek wolvengehuil? Dan kan je eens (de trailer van) The Grey proberen :

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier