SJB-leerkracht Aline is getrouwd met Zambiaan en deelt ervaringen rond racisme

© Aline Verbeke
Redactie KW

21 maart is het Internationale dag tegen Racisme. Op deze dag staan we extra stil bij de ongelijkheid tussen verschillende culturen. Aline Verbeke (38), leerkracht Nederlands in het Sint-Jan Berchmans college, gaf na haar studies een jaar les in Zambia en keerde sindsdien vaak terug naar de samenleving van Malawi. Ze vond er met haar man uiteindelijk ook de liefde. “Het platte racisme heeft mijn man maar één keer meegemaakt.”

“In 2007 had ik een groot deel van mijn studie om leerkracht te worden in het secundair onderwijs afgerond, maar ik wilde graag eens in een ander land lesgeven”, opent Aline. “Dit omdat mijn zus in Zambia haar opleiding als vroedvrouw heeft kunnen afronden en zij had kunnen meemaken wat het is om in een ander land vroedvrouw te zijn. Door haar ervaring voelde ik mij ook aangetrokken tot Afrika.

Ik kandideerde en werd geselecteerd. Er werd wel behoorlijk wat roet in het eten gegooid, want op de reis waren we betrokken bij een vrij zwaar auto-ongeval. Dat zorgde ervoor dat we vroeger moesten terugkeren naar België dan voorzien.”

Verstoten uit de samenleving

“Door dat voorval wilde ik het jaar nadien zonder kopzorgen teruggaan naar Malawi. Toen gingen er enkele vriendinnen mee en ben ik ieder jaar eens terug geweest met enkele vrienden en/of familie. Ik ben ook enkele keren als reisbegeleider bij KrisKras meegegaan. Zo heb ik in 2018 mijn man, S.M., ontmoet. De maanden daarvoor waren zwaar, chaotisch, uitdagend, moeilijk en frustrerend. Ik ontmoette hem heel toevallig. Hij vertelde me over zijn project waarbij mensen met een beperking, zowel mentaal als fysiek, hun steentje kunnen bijdragen aan de samenleving in Malawi. Zo is de voorzitter bijvoorbeeld een man die zonder benen is geboren. Mijn man hechtte veel belang aan het project, omdat deze mensen vaak uit de samenleving van Malawi verstoten worden, en op die manier kunnen ze toch iets betekenen.”

“De weg naar hier allesbehalve makkelijk”, geeft Aline aan. “Het heeft ons zweet en tranen gekost. En heel veel geduld. Wachten op een paspoort om een vlucht te kunnen vastleggen en om een reisverzekering te kunnen afsluiten. Wachten, wachten en nog eens wachten. Na 127 dagen wachten was mijn wachtreserve bijna op. Ik had nog net genoeg om de laatste dagen te overbruggen. En eens hij hier was, zat ik op een roze wolk. We konden elkaar nog beter leren kennen en ons leven kon in de plooi vallen.”

Integratieproject

Racisme is voor Aline uiteraard geen onbekend thema. Samen met haar man wordt ze er af en toe – impliciet of expliciet – mee geconfronteerd. “Het platte racisme heeft mijn man maar één keer meegemaakt. Wat wel wat vaker gebeurt, is het onwetende racisme. Dan zeggen mensen iets zonder dat ze beseffen dat wat ze zeiden eigenlijk niet zo oké is. Vaak weten mensen niet eens dat ze iets verkeerd zeggen en zijn er geen slechte bedoelingen bij betrokken.

De opmerkingen over ‘ze moeten Nederlands kunnen’ of ‘ze werken niet eens’ vind ik wel wat lastiger. Mijn man moest een integratieproject volgen waarbij hij vier keer in de week naar de les ‘Nederlands’ moest. Dat is immens moeilijk om te combineren met een voltijdse job. Mijn man heeft voor zijn integratieproject een tijd kunnen werken bij ‘Groep Ubuntu’, daarna heeft hij het project gevolgd en nu heeft hij een vaste job.”

Nu ik betrokken partij ben, is het lastiger om te reageren op racistische uitlatingen

Het is duidelijk dat het in de situatie van Aline niet altijd even eenvoudig is om met racistische uitlatingen om te gaan, en dat geeft ze ook zelf aan: “Ik had tegen mezelf gezegd dat ik altijd zou reageren op racisme en heb dat toen ook enkele keren gedaan. Ik zei van bepaalde dingen dat die niet oké waren en dat die niet zomaar gezegd kunnen worden. Maar toen was ik nog geen betrokken partij. Nu wel en ik merk dat het toch wat lastiger is om er altijd iets van te zeggen. Het is natuurlijk wel niet dat ik wekelijks opmerkingen krijg, gelukkig maar!

Ik geloof in de volgende generaties en in de hoop voor de toekomst. Zo ben ik ervan overtuigd dat de tieners vaak stoer willen doen, en dat het daar ook wel bij blijft. Vaak worden er uitspraken herhaald van bepaalde mensen en wordt er niet eens over nagedacht. Ook is er nog heel veel onwetendheid wat leidt tot licht racisme. Zo een integratieproject, wie weet daar van? Bijna niemand.”

(ML)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier