Vorige week is Henri Jaecques gestorven, de kleurrijke Torhoutenaar die jarenlang met verbetenheid voor de schaats- en skeelersport in zijn stad heeft gestreden. De stedelijke schaatsvloer die hij destijds wou, is er weliswaar nooit gekomen en dat zat hem hoog. Een polyvalente skeelerbaan op het sportstadion Benny Vansteelant kreeg hij wél. Henri was een man die recht op zijn doel afging en zich goed documenteerde om dat doel te bereiken. Zeggen dat hij met schaatsjes aan de voeten geboren werd, is nauwelijks overdreven. Torhout heeft afscheid genomen van een man die klein van gestalte was, maar waar je niet naast kon kijken. Hij werd 93 jaar.
Henri is in het plaatselijke Sint-Rembertziekenhuis overleden. Tot een eind voorbij de 90 bleef hij over een uitstekende fysieke conditie beschikken, hoewel hij zich al een aantal jaar niet meer aan schaatsen en skeeleren waagde. De voorbije maanden was hij overigens met zijn gezondheid op de sukkel, net als zijn 92-jarige vrouw Suzy Boysen, die verweesd achterblijft. Suzy en Henri vormden een hecht koppel. Toen Suzy ernstig ziek werd, zorgde hij met de grootst mogelijke toewijding voor haar. Ze waren al liefst 68 jaar getrouwd. Ze kregen drie kinderen: Jean, Joseph en Mirjam. Er zijn ook kleinkinderen en achterkleinkinderen.
Ongenoegen luidop uiten
Het echtpaar heeft 59 jaar op ongeveer dezelfde plaats in de Vanhullestraat gewoond: in een klein maar uitstekend verzorgd huurhuis met een koertje, waar Henri bij hard vriesweer ooit een kleine ijsvloer creëerde om op te schaatsen. Zo’n tien jaar geleden liet het OCMW de huisjes afbreken om ze te vervangen door nieuwbouwappartementen. Henri en Suzy namen hun intrek in het nieuwe pand, maar voelden er zich nooit echt thuis. Ze bleven heimwee koesteren naar hun oude woning. Bovendien vond Henri dat hij aan het OCMW een veel te hoge huurprijs diende te betalen in vergelijking met voorheen. Een diepgeworteld ongenoegen, dat hij graag luidop ter sprake bracht en plein public, zoals hij het zelf in het Frans gezegd zou hebben.
Oprichter van Katjarisu
Henri was uit Alveringem afkomstig, waar hij op 15 november 1925 geboren werd. Na de Tweede Wereldoorlog werkte hij eerst een paar jaar in dienst van de Commissie van Openbare Onderstand in Torhout. Hij zorgde vanuit die functie voor de uitbetaling van de werklozen. In 1948 werd hij bediende bij het bekende plaatselijke veevoederbedrijf d’Aussy, op dat moment geleid door wijlen Etienne d’Aussy en zijn vennoot Julien Vanhulle. Hij bleef er tot aan zijn pensioen aan de slag.
Henri stond echter vooral bekend als de man die zijn volk leerde schaatsen. Zijn hele leven is hij een gepassioneerde schaatser geweest. Als kleuter stond hij al op het natuurijs. In 1975 richtte hij samen met zijn vrouw Suzy Boysen en Kaatje Clement, dochter uit de toenmalige gelijknamige bakkerij, de schaatsclub Katjarisu op. Die werd later ook skeelerclub. De naam van de vereniging is gevormd door de beginklanken van hun drie voornamen samen te voegen. Als tachtiger schaatste en skeelerde Henri nog, maar intussen was dat al een hele tijd niet meer aan de orde.
Charlie Chaplin op het ijs
Jarenlang heeft Henri tevergeefs gestreden voor een ijsvloer in Torhout. Maar wat hij daarvoor ook ondernam en hoe fel hij ook op de barricaden stond, het project kwam er niet. Zelfs niet toen hij zwaaide met de overheidsbelofte dat er subsidies verstrekt zouden worden. Wel werd er in de jaren tachtig op het sportstadion een polyvalente skeelerbaan van 480 meter aangelegd.
Hij bleef als voorzitter van Katjarisu de schaats- en skeelersport met elke vezel in zijn lijf promoten. In 2000 nam huidige voorzitter Chris Sucaet de fakkel van hem over en werd Henri erevoorzitter, een titel die hij nog altijd droeg. Hij had in de praktijk echter geen contact meer met de club.
“Het is de verdienste van Henri geweest dat hij onze vereniging, die 130 leden telt, mee tot bloei heeft gebracht”, zegt Chris Sucaet. “Hij was een prima schaatser, die graag het showelement verzorgde. Zo heeft hij zich ettelijke keren als Charlie Chaplin verkleed en die legendarische filmfiguur op het ijs geïmiteerd. Dat hij er niet in geslaagd is om in Torhout een ijsvloer te laten realiseren, heeft hij nooit echt verteerd. Hij bleef daar bitter over. Hij was trouwens totaal geen man van compromissen. Voor Henri was het altijd zwart of wit. Grijs stond niet in zijn woordenboek. Als hij een bepaalde overtuiging had, kon je hem daar niet vanaf brengen. Hij was onverzettelijk.”
Dat laatste bleek enkele weken geleden nog, toen Henri bij een aantal gemeenteraadsleden een dossier in de brievenbus stopte, waarin hij heel wat frustraties uitte. Over wat hij de goddeloze maatschappij noemde en de partijdictatuur in de politiek. Het bundeltje was, net als de grote envelop, versierd met kleurrijke afdrukken van foto’s en teksten, vooral uit het verleden.
Naar de Elfstedentocht
Het hoogtepunt uit zijn schaatsloopbaan beleefde Henri op 4 januari 1997. Toen ging een droom voor hem in vervulling, want hij mocht aan de prestigieuze Elfstedentocht in Nederland deelnemen, meteen de laatste die tot nu toe gereden werd. Hij was op dat moment al 71 jaar. Hij slaagde er niet in om het loodzware 200 km lange schaatstraject uit te rijden. Moegestreden moest hij onderweg zijn rit staken. Maar dat hij het heilige Nederlandse natuurijs onder zijn schaatsen had gevoeld, kon niemand hem nog ooit afpakken.
Henri had naast het schaatsen en skeeleren nog heel wat andere hobby’s. Hij maakte graag gedichten en liedjes, luisterde veel naar klassieke muziek, wijdde zich de laatste jaren met overgave aan de computer, las boeken met geschiedkundige inslag en nam destijds Super 8-filmpjes en videocassettes op, die hij thuis in kasten bewaarde. Hij speelde ook vlot mondharmonica, evenwel zonder een noot te kunnen lezen. En vooral: hij zette zich in voor de Ranchi-missie in India, waar zijn broer Raymond, die jezuïet was, jaren heeft gewerkt. Die is eind juni vorig jaar overleden.
Groot hart voor kleine man
Torhout zal zich Henri blijven herinneren als een eigenzinnige, welbespraakte en bij momenten onverzettelijke man die hard voor zijn idealen vocht, in zijn geval het katholieke geloof en het uitdragen van de schaats- en skeelersport. Evenzo was hij iemand met een groot hart voor de kleine man. Als hij eenvoudige mensen kon helpen, deed hij dat. Onvoorwaardelijk en met zijn bekende gedrevenheid.
Nu Henri gestorven is, verliest de stad een kleurrijke en op z’n zachtst gezegd uitzonderlijke figuur. De rouwdienst vond vorige maandag in alle intimiteit plaats.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier