Roland speelt verjaardagsconcert in zijn geliefde stad: “Ik draag Oostende in mijn hart”

Maar Oostende leerde je des te beter kennen.

“De Langestraat was een ongelooflijk drukke uitgaansstraat. Nu is dat wel veranderd. Dat was 1962. Na het ‘doven van vuren en lichten’ – zo heette dat bij de zeemacht – ontsnapten wij elke nacht, via een regenpijp aan de keuken, naar de Langestraat. We maakten poppen om in bed te leggen, want soms werd er ‘s nachts gecontroleerd of iedereen wel sliep. Dat maakte het extra plezant natuurlijk. Maar we zijn nooit gesnapt. Never. Ik hield aan die periode een warm gevoel voor Oostende over.”

Betekende die Oostendse periode ook muzikaal iets voor jou?

“Je had hier toen nog de ferry’s naar Dover en heel veel typische cafés, waar Engelse liederen gezongen werden met het Hammondorgel. Ik weet niet of het woord ‘hippie’ toen al bestond, maar er waren ook gasten die op straat muziek maakten. Er waren erbij die echt wel talent hadden. Door hen begon het ook bij mij te kriebelen. Ik was toen een fanatieke jazzliefhebber, maar speelde nog niet echt zelf. Via zo’n straatmuzikant raakte ik aan mijn eerste job, washboardspeler bij een Engelse groep. Dat is zo’n plank met ijzeren ribben, waarop de huisvrouwen vroeger de was deden. Je kan er ook muziek op maken (imiteert het geluid).”

Wanneer zag je voor het eerst de zee?

“Goeie vraag. Waarschijnlijk ben ik wel eens met mijn ouders een weekendje naar de kust geweest. Dat was dan naar Blankenberge, denk ik, want die van Antwerpen gingen naar Blankenberge.”

Jij maakte als kind van vijf jaar mee hoe je pa verdronk.

“Ik heb het niet voor mijn ogen zien gebeuren, maar was er wel bij. Ik heb er een vage herinnering aan. In mijn geboorteplaats Boom was een steenbakkerij. Daar waren uitgebaggerde kleiputten, die later vol water zijn gelopen. De simpele mensen, die geen geld hadden om naar Cannes of St.-Tropez te gaan, gingen daar zwemmen.”

Ik koos voor de zeemacht, omdat ik dacht de hele wereld te zien. Maar dat was tegen mijne rekker, ik zat vijftien maanden op een bureau

Was het verlies van je vader een traumatische ervaring?

“Daar was ik te klein voor. Maar met ouder worden, stel ik me wel de vraag: wat was dat eigenlijk voor iemand? Ik ken hem alleen van brieven die hij schreef aan mijn moeder. Later gaf mijn halfzus me een doos met al die brieven. Daar leer je toch iets uit. Hij was ook muzikaal. Ten tijde van de bevrijding speelde hij in een Glenn Miller-band. Daar schijnen nog 78 toeren-platen van te bestaan. Mijn grootvader was dirigent van de fanfare. Op het einde van zijn leven, een beetje dement geworden, zat hij bij de Leuvense stoof zijn partituren te herleven. Pedebedem tching tching! Ik denk dat ik ook zo aan het worden ben. Maar erg schrikwekkend vind ik dat niet (lacht).”

Met de nieuwe man van je moeder klikte het niet goed.

“Nee. Daarom ben ik ook van huis weggelopen. Op café noemde hij me het zaad van een ander. Hij werkte in de bouwsector en in die tijd kregen ze elke vrijdagavond cash hun loon uitbetaald. Dat betekende dat hij elke vrijdagavond schijtezat thuis kwam, met talloren naar mijn moeder gooide…”

Ging je achteraf nog terug naar je ouders?

“Nee. Nadien had ik daar wel spijt van. Ik denk dat ik mijn moeder daar redelijk ongelukkig mee gemaakt heb. Toen ik zelf vader werd van een dochter, realiseerde ik me dat. Als ouder ben je toch ongerust over je kinderen. Het verstand komt niet voor de jaren, hé. Ik ben dan letterlijk en figuurlijk de wijde wereld in getrokken. Eerst op kot in Antwerpen, dan de Chèvre Folle in Oostende, dan optredens in Singapore, China, India, Duitsland… Ik zat overal.”

Een zwervend bestaan.

“Als je vandaag als 14-jarige alleen op een bemeubeld kot in Antwerpen gaat wonen, staan twee minuten nadien de flikken daar en nemen ze je mee naar een opvangtehuis. Maar toen kon dat allemaal. Ik trok nogal redelijk van het een naar het ander. Dat heeft zo geduurd tot aan mijn legerdienst in Oostende. Daarna heb ik me wat gesetteld, maar nooit echt gesetteld met een hoofdletter. Nooit getrouwd geweest, wel relaties gehad, met mensen op een appartementje gewoond… en altijd reislustig. Nu nog. Ik wil nog altijd eerst op het podium staan. Muziek is een soort… heilig ding. Dat gaat voor.”

Ben jij een harde werker of een lanterfanter?

“Vroeger was ik iemand die alles maar liet komen. Een beetje lui. Ik dacht: ik ben een natuurtalent, waarom zou ik er iets voor doen? Maar zoals ik zei: het verstand komt niet voor de jaren. Nu doe ik er van alles voor.”

Tijdens mijn legerdienst ontsnapte ik via de regenpijp richting Langestraat, en ik ben geen enkele keer betrapt

En wanneer kwam die klik?

“Een jaar of drie geleden zeker? (schatert het uit) Misschien ben ik geen natuurtalent, maar een laatbloeier. Ik bereid me nu beter voor, al vind ik nog altijd dat muziek spontaan op het podium moet gebeuren. Bij beginnende groepjes, die bijvoorbeeld meedoen aan Humo’s Rock Rally, zie je soms dat ze weken en weken gerepeteerd hebben, tot het erin zit. En dan spelen ze elke avond hetzelfde. Dan verdwijnt iets van het avontuur, vind ik. Mocht ik in zo’n groep spelen, het zou zijn alsof ik naar mijn werk moet. En dat wil ik als muzikant nooit van mijn leven meemaken. Dan kom ik liever conciërge spelen in de kajuit van de kapitein (lacht).”

Je werkte met veel bekende figuren samen: de Ier Rory Gallagher, onze Arno, Raymond van het Groenewoud, Jean Blaute, Admiral Freebee… Waarom wil iedereen met jou spelen?

“Omdat ik aan niemand zeg wat ze moeten doen. Maar je kiest ook geen mensen van wie je weet dat het niet zal lukken. Dat is tijdverlies. Je zoekt zielsverwanten. Dat is een soort intuïtie. Dat heeft niets te maken met technische vaardigheid. Ik heb liever een gast die maar één noot kan spelen dan een pretentieuze klootzak die duizend noten speelt, maar bij wie je niets voelt.”

Jij bent echt niet in één genre onder te brengen hé? Jazz, blues, variété?

“Op mij kleeft vaak de stempel ‘de Belgische blueslegende’. Dat is in dank afgenomen, maar daarmee sluit je honderden andere dingen uit. Dat is te beperkend voor wat ik eigenlijk doe. Ik ben zeker geen muzikale racist. Als iemand iets doet op het podium, en dat echt meent, mag het voor mij zelfs Zwarte Lola zijn, die onlangs overleed. Of La Esterella… Ik kan ook dagen aan een stuk enkel naar klassiek luisteren. Je hebt maar twee soorten muziek, hé. Goeie en slechte.”