Roeselarenaar Winok Oplinus is het brein achter de Rode Neuzen Dag

Winok Oplinus stond in 2015 mee aan de wieg van Rode Neuzen Dag. (foto SB) © (foto SB)
Philippe Verhaest

Nog een weekje aftellen en dan barst de slotshow van Rode Neuzen Dag weer in alle hevigheid los. De actie focust sinds 2015 op mentale gezondheidszorg bij jongeren en is in recordtempo uitgegroeid tot een vaste waarde. Met dank aan geestelijke vader Winok Oplinus. “We hebben een taboe doorbroken”, zegt hij. “Daar ben ik oprecht trots op.”

Toen Winok Oplinus (41) in 2015 Rode Neuzen Dag boven de doopvont hield, had hij nooit durven dromen dat het initiatief in amper enkele jaren tijd zó groot zou worden. “Maar dat betekent niet dat ik er minder dankbaar om ben”, glimlacht hij. “Ik kreeg van de directie destijds de vraag om een volledige nieuwe actie voor het goede doel uit te tekenen en daar zijn we duidelijk in geslaagd.”

Winoks carrière bij VTM ondertussen onderdeel van mediagroep DPG Media startte als stagiair, waar hij nog meewerkte aan Levenslijn. Na enkele jaren bij het Roeselaarse evenementenbureau Twice kwam Winok in 2004 opnieuw thuis bij VTM. Nu is hij er corporate social responsibility-manager. “Veel bedrijven willen niet langer louter winst maken, maar ook iets teruggeven aan de maatschappij”, verduidelijkt hij. “En dat geldt natuurlijk ook voor DPG Media. Miljoenen mensen lezen onze kranten en magazines, luisteren naar onze radiozenders, bekijken onze televisiekanalen of maken gebruik van onze digitale producten. Zij verwachten ook dat we met onze beide voeten in de maatschappij staan.”

Winok bekommert zich om tal van sociale en verbindende projecten. “Zo ben ik trekker van Zeppe & Zikki, waarmee we het belang van verkeersveiligheid in de kijker zetten. Maar ik werkte ook mee aan de VTM Kerstparade, die onder andere in Roeselare al te zien was.”

Onbekende wereld

Nu slorpt de Rode Neuzen Dag voor de vierde keer zo goed als al zijn aandacht op. “We hadden in 2015 twee vragen voor ogen. Welk goed doel wilden we een duwtje in de rug geven en hoe zouden we dat doen? We hadden natuurlijk het grote geluk om over de VTM-nieuwsredactie te kunnen beschikken. Zij weten als geen ander wat er onder de mensen leeft en zagen op hun radar dat psychische problemen bij jongeren zich steeds meer manifesteerden. Liefst één op vijf jongeren krijgt met psychische problemen te maken, maar het taboe was tot een viertal jaar geleden nog erg groot. Daar werd gewoon niet over gepraat.”

Winok besloot de sprong te wagen. “Al was dat aanvankelijk met een bang hartje. De wereld was me volledig onbekend, maar elk gesprek sterkte me in mijn keuze. Alle reacties waren positief. ‘Eindelijk een initiatief voor ons’, kreeg ik zelfs vaak te horen. Om de boodschap op een laagdrempelige manier over te brengen, kwam ik uit bij Red Nose Day, een format dat sinds 1988 door de BBC in het Verenigd Koninkrijk wordt georganiseerd. Met humor en entertainment willen we de problematiek bespreekbaar maken. En laat dat nu net twee sectoren zijn waar we met VTM bijzonder sterk in zijn…”

De eerste editie in 2015 was meteen een schot in de roos. Liefst 3.858.814 euro werd er ingezameld. “Daar duizelde ik wel even van”, glimlacht Winok. “Ik ben helemaal alleen aan het avontuur gestart, nu zijn er achttien mensen die tussen half september en eind november fulltime met Rode Neuzen Dag bezig zijn. Dat zegt genoeg. En wat bovenaan ons lijstje staat: we zijn er in geslaagd om het thema bij een breed publiek bekendheid te geven. Het taboe is doorbroken en daar mogen we trots op zijn. Dat bleek al na die eerste keer. Alle feedback bevatte dezelfde teneur. Van vrienden over collega’s tot experts en politieke beleidsmakers: iedereen stond pal achter onze plannen. Dat beschouw ik als onze grootste verdienste: mentale problemen bij jongeren worden nu sneller gedetecteerd en het thema staat op de politieke agenda. We hebben echt iets in beweging gezet. De gerenommeerde kinder- en jeugdpsychiater Peter Adriaenssens zei me zelfs dat jongeren nu zelf zeggen dat ze misschien een Rode Neuzenprobleem hebben. Dan weet je dat je iets hebt neergezet.”

In 2016 werd met de opbrengst van de tweede editie iets meer dan 4,1 miljoen euro vijf OverKop-huizen opgericht. Eén per provincie. “Dit zijn plekken waar jongeren gemakkelijk terechtkunnen voor snelle professionele hulp. In 2017 organiseerden we bewust geen nieuwe editie om de uitbouw van die OverKop-huizen in goeie banen te leiden, maar de derde Rode Neuzen Dag van vorig jaar brak opnieuw alle records met een opbrengst van 4.269.073 euro.”

Jongeren zeggen nu zelfs dat ze misschien een Roden Neuzenprobleem hebben. Dan heb je iets neergezet

Toen werd voor het eerst op scholen gefocust en die visie wordt dit jaar herhaald. “En uitgebreid”, beklemtoont Winok. “We merkten dat we in de scholen een dankbaar en erg breed publiek aantroffen: leerlingen, leerkrachten én ouders zijn er betrokken en mentale problemen komen er vaak voor. Dit jaar breiden we problematiek verder uit en willen we ook fysieke en sociale kwesties bij Rode Neuzen Dag betrekken. Al die zaken zijn vaak nauw met elkaar verbonden. Nu gaan we voor #generationstronger, jongeren weerbaarder maken.”

Negen Roeselaarse scholen

Momenteel nemen al bijna 800 Vlaamse scholen deel aan Rode Neuzen Dag. “Zowat het dubbele van vorig jaar”, glundert Winok. “We vragen dat elke deelnemende school een eigen project kiest en er geld voor inzamelt. Daarnaast krijgen ze ook een deel van de nationale opbrengst en op vrijdag 29 november Rode Neuzen Dag zelf willen we heel Vlaanderen rood kleuren. Dan vragen we de scholen álle registers open te trekken. En dat doen ze ook. In amper een vijftal jaar tijd is onze actie enorm populair geworden. Rode Neuzen Dag is een begrip. We hebben iets mooi neergezet en zorgen dat heel Vlaanderen gemobiliseerd wordt. Dat doet heel veel deugd. En uiteraard hoop ik opnieuw op een hoog bedrag, maar dat is niet het allerbelangrijkste. Wel het aantal jongeren dat we kunnen helpen en de kwaliteit van de projecten die we op scholen kunnen realiseren. Sommige scholen richten een stilteplek in, anderen maken een schoolradio mee. Zolang het jongeren maar helpt en hen met elkaar verbindt.”

Dit jaar nemen ook tien Roeselaarse scholen deel en dat stemt Winok gelukkig. “Ook de VMS, waar ik zelf op de schoolbanken zat, springt mee op de kar. En voor mijn stad doe ik graag een extra effort. Zo zorgde ik ervoor dat Vlaams minister Ben Weyts (N-VA) enkele weken geleden in het MSKA op bezoek is gekomen en komende maandag maakt QMusic live radio vanuit het VTI. Woensdag strijkt de Scholentour van Rode Neuzen Dag dan weer in de VMS neer. Roeselare ligt me nog altijd zeer na aan het hart. Mijn vrienden en een deel van mijn familie wonen hier, ik heb met mijn partner Jeroen Vandenberghe een echte thuis in de Wolstraat gevonden… Eigenlijk is het simpel: in Roeselare voel ik me thuis. Hier krijgen ze me niet snel weg.”

Rode Neuzen Dag: vrijdag 29 november vanaf 19.50 uur op VTM. Gelijktijdig vindt in het Sportpaleis het volledig uitverkochte Rode Neuzendag XL plaats.