Rel over privacy in Kortrijk duurt voort: “Big Brother woont in Kortrijk!”

© (Foto AN)
Redactie KW

Ook oppositiepartij CD&V mengt zich in het Kortrijkse privacydebat. Dat debat woedt in alle hevigheid sinds het stadbestuur bekendmaakte dat ze gegevens van telecomoperator Proximus aankopen. Zo kunnen ze meten hoeveel bezoekers er op welk moment naar de stad komen.

De privacycommissie opende een onderzoek na enkele klachten van bezorgde burgers. CD&V wil dat het project wordt stilgelegd totdat het onderzoek is afgerond, het stadsbestuur gaat voorlopig niet in op die vraag.

In juni, juli en augustus kwamen er welgeteld 1.799.336 bezoekers naar Kortrijk. Dat exacte cijfer komt van telecomoperator Proximus. Het Kortrijkse stadsbestuur betaalde de multinational 40.000 euro voor die gegevens. Schepen van Economie Arne Vandendriessche (Team Burgemeester) ziet geen graten in het systeem. Omdat het geen individuele gebruikers volgt. Zo tonen de cijfers aan dat 76 procent van het totaal aantal Belgische bezoekers uit West-Vlaanderen komt, 4,82 procent uit Henegouwen en Antwerpenaren maken slechts 1,53 procent van het aantal bezoekers uit. Daarnaast blijkt bijna de helft van de buitenlandse bezoekers uit Frankrijk te komen. Nederland komt op een tweede plaats met 14 procent of 10.686 bezoekers. Maar wie die mensen zijn, is niet bekend. Het stadsbestuur hoopt de gegevens vooral aan te wenden om efficiënter aan stadsmarketing te doen. Met andere woorden: Ze willen weten waar ze best reclame gaan maken voor hun stad.

Rel over privacy in Kortrijk duurt voort:
© (Foto AN)

Toch namen een aantal inwoners aanstoot aan het idee dat ze overal in de stad ‘bekeken’ worden. Het grote aantal veiligheidscamera’s in het centrum (185 stuks nvdr.) draagt bij tot dat gevoel. Zij dienden een klacht in bij de privacycommissie. Ook oppositiepartij CD&V deelt die mening. Volgens hen waarschuwen privacyexperts al langer dat anonieme data nooit echt anoniem is. “We zijn niet tegen het gebruik van technologie om de veiligheid te verhogen of de mobiliteit te verbeteren, maar in haar drang om de eerste te zijn, dreigt de stad zich te vergalopperen” stelt gemeenteraadslid Benjamin Vandorpe (CD&V). “Vooraleer we dit gebruiken, moet er duidelijkheid zijn of het juridisch kan en wenselijk is. We vragen dat de stad even de pauzeknop indrukt en een nieuw advies van de privacycommissie afwacht.” Ook fractieleidster Hannelore Vanhoenacker (CD&V) mengt zich in het debat. “Naast de wettelijke kwestie is natuurlijk ook een ethische kant” stelt zij. “De stad heeft de mond vol van dialoog en organiseert een digitaal referendum over autoloze zondagen, maar gaat wel in alle stilte een Big Brother-systeem installeren in de stad. Nu gebruikt men het voor marketing, maar what’s next? Gaan we hier naar Chinese toestanden waarbij elke stap die we zetten gecontroleerd wordt door de staat?”

Fractieleidster Hannelore Vanhoenacker (CD&V)
Fractieleidster Hannelore Vanhoenacker (CD&V)© (Foto AN)

De partij wil het probleem voorleggen op de komende gemeenteraad, maar vraagt ook een breder debat. Daarnaast pleiten ze voor een zogenaamde ‘opt-out’, waarbij mensen kunnen aangeven dat ze niet willen dat hun data gebruikt wordt voor dergelijke doeleinden. “We vragen dan ook dat het stadsbestuur het nieuwe advies van de privacycommissie afwacht en de metingen tot die tijd stopzet”, besluit perswoordvoerder Felix De Clerck. Ironisch genoeg had de CD&V-fractie in de Kortrijkse gemeenteraad tot voor kort Stefaan De Clerck in zijn rangen, oud-burgemeester én voorzitter van Proximus. Hij houdt zich, voor zo ver dat mogelijk is, afzijdig van het debat.

Voorzitter van de privacycommissie David Stevens, bevestigt dat er een paar klachten binnenkwamen. Een exact aantal kan hij niet geven. “Op het eerste gezicht lijkt het om een miscommunicatie te gaan. Het project in Kortrijk hebben we (nog) nooit onderzocht. Wij bekeken wél in 2016 wat Proximus precies te koop aanbiedt”, verklaart hij. “Daar zagen we op dat moment geen graten in omdat het om groepsdata gaat, individuele mensen kan je niet herkennen. Maar nu we een aantal klachten ontvingen, nemen we het project onder de loep. Het is immers mogelijk dat recente technologische evoluties hebben gezorgd voor nieuwe mogelijkheden. Maar dan denk ik dat we eerder bij de telecomoperatoren moeten gaan kijken, en niet bij Kortrijk. Het systeem van groepsdata voor steden bestaat immers al jaren, zowat elke grote stad en telecomoperator maakt er gebruik van.”

Een ‘opt-out’ is volgens David geen goed idee. “Dat zou net tot het tegenovergestelde effect leiden. Als je mensen de kans wil geven om niet mee te doen, dan moet je hen als individueel persoon identificeren, en net dat gebeurt helemaal niet in het geval van Kortrijk.” Als het onderzoek geen onverwachte wendingen neemt, worden de resultaten binnen enkele weken verwacht. Tot die tijd onderneemt het stadsbestuur geen actie. “Goed dat de commissie vragen van burgers onderzoekt. Ze is daartoe verplicht.”, aldus Arne Vandendriessche (Team Burgemeester). “Hoe meer ze controleert, hoe beter. Het product van Proximus is goedgekeurd door de privacycommissie en wordt al in veel steden gebruikt. Wij kozen er gewoon voor om open te communiceren. Het idee werd indertijd ook unaniem goedgekeurd in de gemeenteraad.”

Het stadsbestuur heeft bovendien een plan klaarliggen waarbij het ook gegevens van betaalterminals zou gebruiken voor gelijkaardige doeleinden. Ook hier zou het om volledig anonieme informatie gaan.

(Annelies Nollet)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier