Raakvlak herschrijft Brugse geschiedenis

Het boek van Raakvlak bevat ook deze opmerkelijke 3D-reconstructie van een 12de-eeuwse burcht in Brugge. © Davy Coghe
Stefan Vankerkhoven

Recent archeologisch onderzoek door Raakvlak herschrijft de vroegste geschiedenis van de Brugse regio. Het resultaat staat in het boek ‘Op het raakvlak van twee landschappen’. Marc Ryckaert, die samen met archeologe Bieke Hillewaert de eindredactie verzorgde, licht de vijf belangrijkste vondsten toe.

1. Prehistorie

Tot voor kort waren voor de kustvlakte vrijwel geen vondsten uit de prehistorie bekend. Dat komt omdat nadien veel sporen werden uitgewist door overstromingen. Nieuwe onderzoeksmethoden hebben wel vondsten opgeleverd, die aantonen dat er in de midden steentijd (9000 tot 5000 voor Chr.) en de nieuwe steentijd (5000 tot 2000 voor Chr) menselijke aanwezigheid was. Het ging hoofdzakelijk om voorbijtrekkende jagers. Er werd vorig jaar een vuurstenen pijlpunt uit de nieuwe steentijd langs de Zagersweg in Koolkerke gevonden.

2. Bronstijd

De vondst van sporen van honderden grafmonumenten uit de Bronstijd (2000 tot 800 voor Chr.) in de streek rond Brugge: graven die door cirkelvormige grachten omgeven waren, met in het midden een heuveltje.

De vuurstenen pijlpunt die in Koolkerke gevonden werd.
De vuurstenen pijlpunt die in Koolkerke gevonden werd.© Raakvlak

Ze kwamen aan het licht via luchtfotografie door UGent. Er werd zo’n graf aangetroffen aan de kruising van de Expresweg en de Gistelsesteenweg in Sint-Andries. Er was dus toen al bewoning in de streek.

3. Romeinse burchten

We hebben een duidelijker beeld van de Romeinse burchten van Oudenburg en Aardenburg. In Oudenburg stonden er tussen de late tweede eeuw en het begin van de vijfde eeuw vijf opeenvolgende forten: drie houten en twee stenen constructies. Er liep een weg van Oudenburg naar Aardenburg, die passeerde via Brugge. Er is evenwel nog niet aangetoond dat er ook in Brugge een Romeinse versterking zou gestaan hebben, wel een handelsnederzetting in Fort Lapin.

4. Zwart gat

Enkele jaren geleden nog was de periode van de vijfde tot de achtste eeuw voor historici een zwart gat. Ze gingen zelfs uit van een totale ontvolking van de streek na het vertrek van de Romeinen. Diverse opgravingscampagnes, vooral ten westen van Brugge, hebben aangetoond dat er in die eeuwen een vrij rijke, landelijke bewoning was, op de zandrug van Brugge naar Oudenburg. Mogelijk was Brugge toen al een bescheiden handelsplaats, waar schepen aanlegden.

5. Oudste huizen

Over de oudste huizen in de stad is vrijwel niets bekend, ze waren uit vergankelijke materialen opgebouwd (hout, leem, stro). De vroegste stenen resten verwijzen naar de twaalfde eeuw.

Bij enkele opgravingen werden natuurstenen muurresten aangetroffen, die een gedeeltelijke reconstructie van huis plattegronden mogelijk maken. Een spectaculair voorbeeld is de kelder van het huis De Oude Steen in de Wollestraat.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier