Politici en ondernemers willen dringend fondsen voor renovatie kanaal Roeselare-Leie

Izegems burgemeester Bert Maertens, Michel Soubry van pastafabrikant, Roeselaars burgemeester en voorzitter van DVV Midwest Kris Declercq, gedeputeerde Jean de Béthune en directeur van Voka West-Vlaanderen Bert Mons zetten hun schouders onder het kanaal Roeselare-Leie. © Stefaan Beel
Philippe Verhaest

Er is dringend extra budget nodig om de oevers en kaaimuren van het kanaal Roeselare-Leie te renoveren en zo de toekomst van de waterweg te garanderen. Anders dreigt er een economische ramp die ook op vlak van mobiliteit voor flink wat ellende zal zorgen. Dat zeggen de kanaalburgemeesters, ondernemersorganisatie Voka én de provincie. “Zonder de noodzakelijke investeringen dreigt de helft van de scheepvaart op het kanaal te verdwijnen.”

Al sinds 1872 is het kanaal Roeselare-Leie, in totaal 16,5 kilometer lang, een van dé economische pijlers van de brede regio. Maar die belangrijke waterloop heeft dringend nood aan ingrijpende renovatiewerken. De Vlaamse Waterweg voorziet de komende vijf jaar telkens vijf miljoen euro om de oevers en kaaimuren te vernieuwen, maar dat bedrag is lang niet voldoende, zo blijkt.

De kanaalburgemeesters (Roeselare, Izegem, Ingelmunster, Oostrozebeke en Wielsbeke, red.) trokken eerder al aan de alarmbel en krijgen nu de volle steun van de ondernemersorganisatie Voka en gedeputeerde Jean De Béthune van de provincie West-Vlaanderen. “We kunnen het belang van het kanaal Roeselare-Leie niet onderschatten”, klinkt het. “De vaart werd ruim anderhalve eeuw geleden gerealiseerd als hefboom voor de economie in onze regio en is nu meer dan ooit uitgegroeid tot dé levensader voor onze ondernemers. Ga het kanaal maar eens af: overal vind je grote kleppers: Soubry in Roeselare, Vandemoortele-Cargill in Izegem, ForFarmers in Ingelmunster, Unilin in Oostrozebeke, Vanden Avenne in Ooigem… Het kanaal is een hoeksteen van hun dagdagelijkse werking.”

Zeer groot potentieel

Jaarlijks worden er 4,85 miljoen ton goederen via het water getransporteerd. In mensentaal: dit is het equivalent van 242.500 vrachtwagens. “Stel je voor dat die plots op onze wegen zouden verschijnen. Een ramp op vlak van mobiliteit.” Net daarom dringen de partners aan op extra middelen. “Indien de oevers en kaaimuren niet aangepakt zouden worden, dreigt de helft van de scheepvaart op het kanaal te verdwijnen. Een economisch infarct voor de regio. Het worst case scenario is dat de oevers zouden breken en dat het water bijvoorbeeld in Izegem de ingekokerde Mandel zou invloeien. Dan loopt het kanaal op die manier gewoon leeg.”

Jaarlijks worden er 4,85 miljoen ton goederen via het water getransporteerd. Het equivalent van 242.500 vrachtwagens

“We mogen dit dossier dus niet loslaten, onze waterweg biedt ons erg veel kansen. In Vlaanderen bevinden tachtig procent van alle bedrijven zich binnen een straal van tien kilometer van een bevaarbare waterweg. Het potentieel is dus enorm: minder filevorming op de weg, minder fijn stof en dus een betere luchtkwaliteit…” Net daarom wordt de komst van de River Terminal die door de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij gerund zal worden aan de Schaapsbrug in Roeselare toegejuicht. “Die zal focussen op goederen in bulk en paletvervoer en wordt complementair met de bestaande terminal in Wielsbeke, die zich op containertransport richt. De terminal in Roeselare moet eind 2021 operationeel zijn.”

De voorziene 25 miljoen euro moet omhoog, vinden politici en ondernemers. “Er is minstens 32 miljoen euro nodig om de volgende vijf jaar alle broodnodige herstelwerken uit te voeren en de vijf jaar nadien is er nog eens 7,1 miljoen euro nodig. Net daarom hebben we de handen in elkaar geslagen en trekken we met een gezamenlijk dossier naar Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters (Open VLD). Zij is zich bewust van de problematiek, iets wat ook het bestaande masterplan voor de opwaardering van het kanaal bewijst.”

Masterplan: minstens 117 miljoen euro

Dat masterplan moet ervoor zorgen dat binnenvaartschepen tot 3.000 ton het kanaal kunnen bevaren, nu ligt het maximum op 1.500 ton. “Daarin kadert de nieuwe en hogere centrumbrug in Ingelmunster die op zondag 10 mei officieel wordt geopend, maar er is ook een uitdieping van 40 centimeter nodig. Het kanaal is nu 3,5 meter diep, dat moet 3,9 meter worden. En de zwaaikom in Kachtem en Roeselare moeten verbreed worden. Die in Ingelmunster is al groot genoeg.”

Voor de renovatie van de Kop van de Vaart in Roeselare is 26,5 miljoen euro nodig. Maar daar is nu geen euro voor gebudgetteerd

Om het masterplan volledig uit te voeren, is nog eens minstens 117 miljoen euro extra nodig. “Dit is essentieel voor economisch perspectief van de hele provincie. Daarenboven is in de huidige renovatieplannen is de Kop van de Vaart in Roeselare niet opgenomen Terwijl die zo snel mogelijk moet aangepakt worden. Het stuk van aan de Bruanebrug tot aan het einde van het kanaal moet heel dringend herbouwd worden en daarvoor is 26,5 miljoen euro nodig, maar daar is momenteel geen euro voor gebudgetteerd. Ook die kwestie willen we op tafel brengen, want het kanaal Roeselare-Leie is meer dan ooit het kloppend hart van onze regio. Ons kanaal moet bovenaan het prioriteitenlijstje van de Vlaamse regering staan. Daarom moeten we met de lokale overheden, de provincie en onze ondernemers over alle gemeente- en partijgrenzen heen samenwerken en ijveren voor deze broodnodige investeringen.”

Roeselaars burgemeester Kris Declercq pleit voor Kanaalfonds

Dat de Kop van de Vaart aangepakt moet worden, is op het Roeselaarse stadhuis al enkele jaren duidelijk. “We hebben een tweetal jaar geleden zelf een studie uitgevoerd om de noden in kaart te brengen”, verduidelijkt burgemeester Kris Declercq (CD&V). “Dit jaar worden de eerste herstellingswerken voor de uitstroomconstructie van de Mandel uitgevoerd, maar er is een globaal plan nodig.” In de jaren zeventig van de vorige eeuw werd het beheer van het deel van het kanaal van aan de haven tot de Bruanebrug aan de stad Roeselare overgedragen, maar de 26,5 miljoen euro om de zone onder handen te nemen, kan de stad onmogelijk zelf dragen, zegt de burgemeester. “Daarom dringen we aan op overleg met de Vlaamse Waterweg, want deze materie overstijgt onze stad. Een degelijk uitgebouwd kanaal, met inbegrip van de Kop van de Vaart, is van belang voor de hele regio. Daarom pleit ik er voor om een Kanaalfonds op te richten, waarmee de nodige financiële middelen verzameld kunnen worden. Daar kunnen alle betrokken hun steentje aan bijdragen. We hebben zo snel mogelijk nood aan een plan op lange termijn en een duidelijke visie.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier