Tieltse kunstenaar Jef Claerhout overleden

Jef Claerhout bij zijn ‘Marieke’ die hij niet alleen voor Brugge maar ook voor Sabam in 2000 in Brussel vervaardigde. © OLIVIER MATTHYS BELGA
Stefan Vankerkhoven

De bekende Tieltse beeldend kunstenaar Jef Claerhout is woensdagmorgen op 84-jarige leeftijd overleden. Van hem prijken tal van metalen beelden in Brugge en zijn ommeland. Hij werkte en woonde twintig jaar in Damme, daarna verhuisde hij naar Oedelem. De uitvaart vindt plaats op 19 augustus om 11 uur in de kerk van Damme. Met Jef Claerhouts overlijden verliest Vlaanderen een beeldhouwer wiens sporen op vaak verrassende en iconische wijze tot erfgoed zijn geworden

Jef Claerhout zag het levenslicht op 29 oktober 1937 in Tielt. Hij groeide op in een familie van metaalbewerkers. Bijgevolg is het niet te verwonderen dat deze autodidact vooral metalen beelden maakte. Zijn beginjaren als kunstenaar bracht hij door in Damme waar hij experimenteerde met verschillende materialen zoals steen, messing en roestvrij staal.

Fantasierijk

Hij bouwde een fantasierijke wereld uit, waarbij mythologie en science-fiction vaak het uitgangspunt vormden. Het lassen van unieke fabelachtige sculpturen in messing werd later zijn signatuur. Midden de jaren tachtig verhuisde Jef naar Oedelem waar hij over een ruimer atelier beschikte, gelegen temidden van een schitterende door hemzelf ontworpen en aangelegde tuin.

Wijlen Jef Claerhout.
Wijlen Jef Claerhout.

Zijn wereld van vreemde vogels heeft school gemaakt. Hij creëerde zowel op vraag van liefhebbers als voor gemeentebesturen, ziekenhuizen, rust- en verzorgingstehuizen, kerken, kloosters en bedrijven. Talloze sculpturen zoals Fonske in Leuven, Papageno voor de stadsschouwburg in Brugge, Tijl Uilenspiegel in Damme, Briek Schotte in Kanegem,… vormen iconische aantrekkingspunten in het openbaar domein.

Met Jef Claerhouts overlijden verliest Vlaanderen een beeldhouwer wiens sporen op vaak verrassende en iconische wijze tot erfgoed zijn geworden. Hij noemde zichzelf een veredelde smid, die de materie bespeelt. Hij was een verteller met metaal, die zich laat inspireren door een ruimere blik op de wereld, door een levendige fantasie. Deze beeldende kunstenaar vertelde folkloristische verhalen via het lassen en vervormen van metaal. Daarbij putte hij inspiratie uit de mythes die zijn grootvader hem als kind vertelde.

Humor

In zijn beelden zijn humor en mythologie verwerkt aan de hand van de creatie van fabuleuze figuren, vogels en paarden. Typerend is bijvoorbeeld ‘Zeus, Leda, Prometheus en Pegasus bezoeken Brugge’, een beeld op het Walplein dat tegelijkertijd een ode is aan de Brugse koetsiers.

Papageno aan de schouwburg in Brugge.
Papageno aan de schouwburg in Brugge. © Philippe Turpin BELGAIMAGE

Beroemd is ook zijn ‘Dansende Marieke’ aan de Coupure in Brugge, een lofzang in metaal aan Jacques Brel. Sinds 2008 bestaat er een fietsroute langs zes gemeenten in het Brugse Ommeland met beelden van Jef Claerhout als leidraad. Die fietsroute is opgesplitst in een noordelijke en zuidelijke lus. De eerste komt voorbij de beelden die opgesteld staan in Brugge, Damme en Beernem, terwijl de andere route aandacht heeft voor de beeldhouwwerken in Ruiselede, Wingene en Tielt. In het centrum van Brugge is ook nog een wandelparcours uitgestippeld.

Tijl Uilenspiegel

Dat die fietstroute Damme aandoet, is logisch, want Jef Claerhout woonde lange tijd in Sijsele. Dat is de gemeente waar niet alleen zijn kinderen opgroeiden, maar ook zijn geesteskinderen. In Damme prijkt niet alleen zijn beeldengroep ‘Tijl Uilenspiegel’, maar ook het paard van Viven, op het Bradericplein van Vivenkapelle is van zijn hand.

De Tijl Uilenspiegelgroep in Damme.
De Tijl Uilenspiegelgroep in Damme. © Philippe Clément

Op de Markt van zijn geboortestad Tielt prijkt een beeld van de heks Tanneke Sconinckx. Op het zegemeer in Knokke-Heist brengt de kunstenaar een ode aan de vrouw. Jef Claerhout maakte ook een aantal meer realistische beelden van mensen, zoals wielrenner Briek Schotte, te zien aan de Sint-Bavokerk in Kanegem.

Jef Claerhout was getrouwd met Marie-Thérèse Bouckaert. Ze hebben vier kinderen: Barbara, Xaveer, Virginie en Mathias. Jef had 14 kleinkinderen.

Lees meer over:

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier