IN KAART Al 50 gemeenten geven stilgeboren kindjes een naam: nergens zoveel sterrenregisters als bij ons
In liefst 50 van de 64 West-Vlaamse gemeenten kunnen ouders hun overleden kindjes laten opnemen in het sterrenregister, ongeacht de duurtijd van de zwangerschap. In geen enkele andere Vlaamse provincie is deze symbolische erkenning van sterrenkindjes al zo ingeburgerd. “Ik heb nog geen enkele geldige reden gehoord om het niet te doen”, meent initiatiefnemer Anneleen Fransen.
Al 50 lokale besturen besloten een sterrenregister te openen, goed voor bijna 80 procent van alle West-Vlaamse gemeenten. Vooral de laatste weken lijken heel wat steden en gemeenten de knoop door te hakken. Dat blijkt uit cijfers van vzw Boven de Wolken. Daarmee is onze provincie de absolute koploper: vooral Antwerpen en Vlaams-Brabant lopen achter, zij behalen nog niet eens de helft.
Een sterrenregister is een soort alternatief voor het reguliere geboorteregister. Mama’s die hun kindje verliezen in de eerste 140 dagen van hun zwangerschap hebben namelijk het recht niet om hiervan een aangifte te doen bij de gemeente. Wettelijk gezien heeft hun kind dus eigenlijk nooit bestaan. Door de invoer van een sterrenregister kunnen deze ouders hun stilgeboren sterrenbaby toch laten registreren, mét naam en geboortedatum.
“Hun sterrenkind met naam kunnen laten registreren is zó belangrijk voor het rouwproces van ouders”
“Het gaat om een puur symbolische aangifte, maar die erkenning is zó belangrijk voor het rouwproces van de ouders. Een gewenst kindje verliezen is hartverscheurend, op welk moment tijdens de zwangerschap dat ook gebeurt. De wereld van de ouders staat stil, maar voor de omgeving is er eigenlijk niets gebeurd. Met een sterrenregister kunnen zij hun sterrenkind officieel een naam geven: een piepkleine moeite voor de gemeenten zelf die zo’n grote impact heeft op het mentaal welzijn van sterrenouders”, aldus Anneleen Fransen, medeoprichtster van vzw Boven De Wolken en voortrekker van de sterrenregisters.
Kosteloos
Sinds mei 2023 hebben bijna alle West-Vlaamse gemeenten een sterrenregister geopend. Tien lokale besturen lieten weten dat ze nog volop bezig zijn met de implementatie ervan. Slechts vier gemeenten hebben geen concrete plannen om de aangifte van sterrenkindjes mogelijk te maken: Koksijde, Meulebeke, Pittem en Vleteren. Daar zou naar verluidt voorlopig geen vraag naar zijn, sterrenweides zijn er wel al aanwezig. Jammer, vindt Anneleen: “De twee softwaresystemen die door zo goed als alle gemeentebesturen worden gebruikt, zijn reeds voorzien van de optie om een sterrenregister te openen. Zelf hebben wij voorbeeldprocedures en -formulieren opgesteld die door de VVSG naar elke gemeente werden opgestuurd. Het is dus kosteloos én moeiteloos. Tot nu toe heb ik nog geen enkele geldige reden gehoord om het niet te doen. Ik ga ervan uit dat binnen hier en twee jaar alle 300 Vlaamse steden en gemeenten mee op de kar zijn gesprongen. Als er toch steden zouden zijn die achterblijven, zou ik dat echt schandalig vinden.” (lees verder onder de kaart)
Volgens haar is het geen toeval dat net West-Vlaanderen het initiatief zo genegen is, haar thuisstad Oostende was immers ook de eerste stad in Vlaanderen die een sterrenregister aanlegde. “Burgemeester Bart Tommelein heeft onze vzw - die is geboren in Oostende - altijd gesteund. Toen hij zelf grootvader werd van een sterrenmeisje is ons contact enkel sterker geworden. Hij wil zich actief inzetten voor alles wat te maken heeft met het verlies van kindjes, en gebruikt daarvoor ook zijn connecties op Vlaams en federaal niveau”, aldus Anneleen. “Maar heel deze provincie draagt alle initiatieven van Boven de Wolken een warm hart toe, we merken dat bij elke oproep die we de wereld insturen. Het vuur zit hier en wakkert zo de rest van Vlaanderen aan.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier