Oostendenaars vrezen einde van het licht van de vuurtoren Lange Nelle door komst hoogbouw

De lichtstralen van vuurtoren Lange Nelle schijnen nu al op de Ensor Tower in opbouw, waardoor de vraag rijst wat er zal gebeuren met het vuurtorenlicht als de woontoren bewoond is. © Peter Maenhoudt
Redactie KW

Wordt straks het vertrouwde licht van Lange Nelle definitief gedoofd? Veel Oostendenaars vrezen voor dit scenario als de 26 verdiepingen hoge Ensor Tower op de Oosteroever bewoond zal zijn. Al blijft het maar de vraag of het zover komt, want de vuurtoren én de lichtstralen zijn beschermd erfgoed.

Kamiel Dirickx, stichter van de voormalige werkgroep Fort Napoleon en vzw De Vuurtoren, draagt Lange Nelle een warm hart toe en verwoordt wat velen vrezen.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

“We hopen dat het enkel geruchten zijn, maar ook wij vrezen dat het licht van Lange Nelle het uiteindelijk af zal moeten leggen tegen het wooncomfort van de nieuwe bewoners in de onmiddellijke omgeving van de vuurtoren. Wie het licht van Lange Nelle wil doven, pleegt een aanslag op het maritieme karakter van Oostende. Een werkende vuurtoren hoort bij een havenstad zoals het Atomium bij Brussel. “

Ensor Tower

Al sinds 1949 raakt de periodieke lichtcirkel van Lange Nelle een groeiend aantal hoge constructies in de stad: eerst alleen de spitsen van de Sint-Petrus- en Pauluskerk, later ook de beiaardtoren op het Wapenplein, de watertoren in het Maria-Hendrikapark, de zijgevel van het Europacentrum en de Mast. In de nabije toekomst kunnen ook, in een sterk in de hoogte groeiend Oostende, een aantal woontorens op het Hazegras en in Mariakerke op enige extra belichting rekenen. Nu al raakt de lichtstraal van de vuurtoren om de 7 seconden de Ensor Tower in opbouw als een zoeklicht.

We mogen niet vergeten dat de vuurtoren er eerst was – Cyril Carton, erfgoedconsulent

De meeste van de opgesomde gebouwen staan ver genoeg van Lange Nelle en storen de intimiteit van de bewoners op die hoogte amper of niet. Voor de 26 verdiepingen hoge Ensor Tower en de toekomstige andere hoogbouw op de Oosteroever zijn de stralen, gezien de directe nabijheid van de lichtbron op amper 200 meter, een ander verhaal en kunnen ze voor de toekomstige bewoners een enerverend obstakel vormen. Zeker op de momenten dat de bewoners ‘s avonds aan rust toe zijn, maar net dan treedt de vuurtoren in werking.

Anachronisme

Moeten we het licht dan maar gewoon doven? Een vuurtoren, zo zeggen velen, is vandaag toch een anachronisme, omdat hoogtechnologische navigatieapparatuur en digitaal gestuurde positiebepalingen nu schepen veilig naar de haven leiden. Zo simpel is het echter niet. Naast nostalgische en emotionele redenen om het licht niet uit te doen is de vuurtoren ook beschermd erfgoed. In de inventaris van het agentschap Onroerend Erfgoed staat het volgende klaar en duidelijk te lezen: De vuurtoren, inzonderheid de bijhorende uitrusting en de decoratieve elementen, is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de industrieel-archeologische waarde en als enig voorbeeld van een vuurtoren die circa 1950 in een zakelijke, utilitaire doch sierlijke stijl eigen aan de periode van oprichting werd opgetrokken. Delen van de oude technische uitrusting werden bewaard. Het gaat hier tevens om de grootste en krachtigste vuurtoren die aan onze kust werd gebouwd.

Beschermd

Wat dus betekent dat ook de lichtinstallatie en het licht, dat het karakter van de toren grotendeels bepaalt, zijn beschermd. “Het licht stilleggen is geen optie, omdat het beschermd is wegens de industrieel-archeologische waarde”, benadrukt erfgoedconsulent Cyril Carton, gespecialiseerd in bouwkundig en industrieel erfgoed. Een optie kan zijn dat folie aan de kant van de flats de lichtbundel in die sector afzwakt, maar van het 100 procent afdichten van de lichtbundels kan geen sprake zijn. We mogen ook niet vergeten dat de vuurtoren er al stond voor de nieuwe appartementen werden opgetrokken.”

Heden en verleden

Bij de Versluys Groep die de Ensor Tower optrekt op de Oosteroever zijn ze zich bewust van het probleem en zoeken ze mee naar oplossingen. “Ook wij zijn er als bouwgroep van overtuigd dat de Oostendse vuurtoren alsonmisbare landmark sinds jaar en dag beeldbepalend is voor de Ooster-oeverwijk en voor heel Oostende”, reageert Dominique De Heyn, woordvoerder van de Versluys Groep. “Wie hier een appartement koopt, doet dat meestal net omwille van het uitgesproken maritieme karakter van de wijk waarbij Lange Nelle natuurlijk een belangrijke rol speelt.”

“Vandaag is de Ensor Tower nog volop in de ruwbouwfase en de uiteindelijke oplevering van de appartementen op de hoger gelegen verdiepingen is nog niet voor morgen”, stelt De Heyn. “Dit geeft ons de tijd om samen met alle bevoegde instanties te overleggen en oplossingen uit te werken met respect voor het heden en verleden. Er moet bekeken worden welke aangepaste rol de vuurtoren zal vervullen in deze nieuwe woonwijk. De bewoners kunnen ook zelf oordelen of ze een binnenscherm willen plaatsen om het licht te dempen. Een andere mogelijkheid is een andere bestemming te geven aan de verdiepingen waar het licht op valt zoals fitness- of technische ruimtes. We zijn ervan overtuigd dat er een consensus kan bereikt worden die voor iedereen aanvaardbaar is.” (Marc Loy)

Reactie Nadia Stubbe (voorzitter Heemkring De Plate):

“Kantoorruimtes zijn de ideale oplossing”

“Wie, zoals ik, naast de bulderbaan van een luchthaven gaat wonen, moet achteraf ook niet klagen dat er vliegtuigen landen”, zegt Nadia Stubbe, voorzitter van de Geschied- en Heemkundige Kring De Plate. “De vuurtoren was er eerder dan de appartementen net zoals dat destijds het geval was met de luchthaven. Straks eisen die toekomstige bewoners dat ook het geschreeuw van de meeuwen moet ophouden na 18 uur. Onze vuurtoren is een beschermd monument. Het karakteristieke licht ‘s avonds en ‘s nachts is niet alleen voor pleziervaarders en vissers een baken. Elke Oostendenaar die vanaf Jabbeke de drie flitsen ziet, weet dat hij bijna thuis is. Daarbij: Lange Nelle hoort bij Oostende zoals de halletoren bij Brugge hoort. Ik ben dus geen voorstander van het doven van het licht of sectoriële verduistering. Waarom geen kantoorruimtes onderbrengen in de ‘overbelichte’ bouwlagen? ‘s Nachts wordt er toch niet gewerkt.” (ML)

Reactie Michel Seeger jr. (Zaakvoerder rederij Captain Blue):

“Laat het licht enkel aan kant van de zee schijnen”

“Ik groeide op aan de Albert I-Promenade ter hoogte van het Klein Strand en woonde op de tiende verdieping van een flatgebouw”, zegt Michel Seeger jr., zaakvoerder van rederij Captain Blue die rondvaarten op zee organiseert. “Ook daar sloeg de flits van Lange Nelle klokvast om de zeven seconden drie keer binnen. Ik vond dat als kind helemaal niet aangenaam of rustgevend. Integendeel. Ik begrijp dat toekomstige bewoners van de Ensor Tower daar ook niet blij mee zullen zijn. De vuurtoren is wat mij betreft een maritiem baken. Zelf apprecieer ik haar licht enkel maar vanop zee waar het een belangrijk nautisch hulpmiddel is voor wie zich op zee bevindt. Dus vind ik het zeker een aanvaardbare en goede oplossing als het deel van de storende lichtstraal in de lantaarn dat die appartementen raakt afgeschermd zou worden. Trouwens, zoveel andere andere nautische navigatielichten hebben om diverse redenen ook hun dode hoek.” (ML)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier