Oostende inventariseert koloniale verwijzingen: “Het gaat veel verder dan enkele bordjes herschrijven”

Herman Lodewyck, Silke Beirens, Luc François, Lora Patteeuw, Charlotte Logghe en Regis Benoit van de werkgroep inventaris, die het ‘koloniaal verleden’ van de stad in kaart bracht. © Peter Maenhoudt
Edwin Fontaine
Edwin Fontaine Medewerker KW

Het stadsbestuur van Oostende is klaar met het huiswerk rond de koloniale verwijzingen in de publieke ruimte. Er is voor het eerst een inventaris. Het startschot is ook gegeven voor aanpassing van bordjes bij monumenten. “Maar het gaat om veel meer dan dat”, luidt het.

Er was al in 2018 het engagement van het stadsbestuur om ook de andere kant van het koloniale verleden te vertellen en dat werd herhaald in 2020 naar aanleiding van Black Lives Matter. Oostende stelde eerder al een klankbordgroep samen en onder leiding van Oostendenaar, historicus en professor Luc François hebben een aantal mensen een lijst opgesteld met koloniale verwijzingen, gerugsteund door de partners van de klankbordgroep.

78 koloniale verwijzingen

Er zijn 78 koloniale verwijzingen: standbeelden, namen van mensen met een koloniale band, plakkaten, verenigingen en andere sporen. Die kregen een score van 1 (intentionele herdenkingstekens) tot 4 (niet meteen zichtbaar) of 5 (niet gerealiseerde verwijzingen).

“Er is nooit eerder zoveel gebeurd als de voorbije jaren”

In de lijst staan 14 items die de expliciete bedoeling hebben om te blijven herinneren op een verheerlijkende wijze. Ze zijn het meest zichtbaar: ruiterstandbeeld Leopold II, beeldengroep Congolese bevolking (Drie Gapers), beeldengroep Oostendse bevolking (Drie Gapers), beeld vrouw (Drie Gapers), plakkaat Aristide Doorne, plakkaat Congo pioniers, verdwenen buste Leopold II, Leopoldpark, standbeeld Justin Maelfeyt, boot van Stanley, Leopold II laan, Northlaan, buste Leopold II stadsmuseum en de figuur Honoré Borgers(straat).

Stadsbestuur nu aan zet

Luc François wijst erop dat een figuur als August Beernaert (herdacht met buste op het Marie Joséplein) niet onbelangrijk is: “Hij was de eerste minister die de politiek van Leopold II in Congo gefaciliteerd heeft, maar hij heeft dat nadien ook in tal van publicaties veroordeeld. Het was belangrijk dat ons werk een participatieproject was. We hebben er ook 13 aanbevelingen gekoppeld, waarvan sommige op korte termijn kunnen gerealiseerd worden. Het is aan het stadsbestuur om er verder mee aan de slag te gaan.”

De beeldengroep rond Leopold II aan de Drie Gapers.
De beeldengroep rond Leopold II aan de Drie Gapers. © Peter Maenhoudt

De auteurs beginnen eerstweeks met het (her)schrijven van teksten voor op bordjes aan monumenten. Schepen Silke Beirens (Groen): “Dat is nu in gang gezet en wordt zeker nog deze legislatuur uitgevoerd. Maar het gaat veel verder dan enkel bordjes. Er is de wandeling Koloniale Sporen die men permanent zal kunnen doen, er komt een podcastwandeling en we betrekken het onderwijs. Het is zoeken hoe we rond het Ruiterstandbeeld iets kunnen doen zodat mensen zien dat het helemaal fout is opgesteld. Maar dat zullen we met de stad niet alleen doen. Er zijn heel wat ideeën bij Mu. Zee, Kaap of Kusterfgoed. Iedereen met een idee mag aankloppen bij de stad. Dat is trouwens al gebeurd met optredens en recent nog op Dansand. Er is de voorbije vier jaar al een mooi parcours afgelegd. Er is nooit eerder zoveel gebeurd rond dit thema.”

Lees meer over:

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier