“Onderzoek de ‘boot van Oostende’ voor hij onder het beton verdwijnt”

Op deze foto, op 8 april gemaakt op de site in de Torhoutsesteenweg, zijn duidelijk de houten vezels te zien in de boornkerm op een diepte van 7 tot 9 m. © GF/Erwin Mahieu
Marc Loy
Marc Loy Medewerker KW

Architect en gerenommeerd heemkundige Erwin Mahieu (63) is de man die de boot van Oostende, het ‘vikingschip’ dat onder een bouwwerf in de Torhoutsesteenweg zat, op de correcte diepte aan te wijzen. Na archeologisch onderzoek werd vorige week bekendgemaakt dat het om een Bourgondisch vrachtschip gaat. Mahieu pleit ervoor om de archeologische vondst nader te bestuderen, nu het nog even kan. Straks verdwijnt het relict misschien voor altijd onder het beton.

“Als broekje hoorde ik Gustaaf Rosseel van de meubelzaak op de Opex al spreken over het vikingschip dat ze in Oostende gevonden hadden”, zo herinnert Erwin Mahieu zich bijna 50 jaar later nog. “En dat ze dat schip in 1952 in het beton gegoten hadden!” Het was ook nieuws toen, want De Zeewacht blokletterde op 14 augustus 1952 ‘Delvers stoten op schip van Spaanse afkomst bij werken op wijk ’t Kroontje’. Maar zowel het stadsbestuur als het Antwerpse Scheepvaartmuseum toonden toen geen interesse. Ook op de gemeenteraad was het geen agendapunt waard. Gelukkig was er een publicatie in het blad van de Belgische Koninklijke Marine Academie in 1953 over het verzonken wrak.

Erwin Mahieu.
Erwin Mahieu. © ML

“Nadat Vanessa Vens begin 2022 de archeologische vondst bij graafwerken op die locatie in de media bracht, ben ik me weer beginnen verdiepen in dit maritieme relict en speelde ik mijn bevindingen ook door aan de wetenschappelijk directeur van het agentschap Onroerend Erfgoed, archeoloog Marnix Pieters”, zegt Erwin Mahieu. “Na de eerste boringen tot op 4 m diepte zonder resultaten, had men besloten dat de boot van Oostende echt een mythe was. Daarom wees ik hem er op dat er tussen 7 en 9 m diepte nog resten te vinden moeten zijn. De stalen die op 8 april voor labo-onderzoek werden meegenomen, bewijzen na dendrochronologisch onderzoek dat het hier een vrachtschip betreft uit de 15de eeuw, dat gezonken ligt in de Nieuwe Oostendse Watergang. Die vormde toen de waterweg tussen de haven en het hinterland, met de steden Ieper en Brugge. In haar bedding liep later de Sint-Catharinakreek.”

Putfunderingen

“Ook al is het funderingsplan volgens de bouwheer ondertussen gewijzigd, zodat de locatie van het scheepswrak zoveel mogelijk wordt ontweken, toch moeten we vermijden dat het historische wrak straks voor de tweede keer en misschien wel definitief onder het beton verdwijnt”, aldus Erwin Mahieu, die ervoor pleit om nog meer scheepsresten te recupereren voor onderzoek. “Ik informeerde me bij een funderingswerkenbedrijf, dat een simpele putfundering kan aanbrengen tussen de nu al aanwezige paalfunderingen. Zo kan verder onderzoek gedaan worden. Maar daar is niet veel tijd meer voor. Zoniet verdwijnt deze unieke maritieme vondst misschien voor 100j aar onder een betonnen sarcofaag. Tot er een generatie opstaat die meer respect opbrengt voor het eigen verleden. Straks krijgt de ‘Kogge van Doel’ een eigen museum in Antwerpen, maar Oostende begraaft zijn maritieme verleden letterlijk onder het beton. Het is vijf voor twaalf, als we nog enig respect voor ons maritieme verleden aan de dag willen leggen.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier