Philippe Gryson, stichtend directeur Freinetschool, met pensioen: “Vechten tegen vooroordelen”

Philippe Gryson nam afscheid als directeur van de Freinetschool De Torteltuin. (foto MD) © MICHAEL DEPESTELE
Andres Hollebeke
Andres Hollebeke Medewerker KW

Philippe Gryson (60) nam afscheid als directeur van de Freinetschool De Torteltuin, waar hij medeoprichter van was. Hij wordt opgevolgd door Inge Soenen. De school werd opgericht in september 1995, en kende ondertussen een bewogen geschiedenis.

“Ik ben opgegroeid in Vlamertinge, waar ik naar de dorpsschool ging. Daarna ging het richting college in Poperinge en Normaalschool Torhout, waar ik het onderwijzersdiploma behaalde. Na mijn legerdienst gaf ik les in diverse scholen in de regio, en daarna was ik negen jaar onderwijzer in Mesen. Ik had er ooit de dan toekomstige wielrenner Frank Vandenbroucke in mijn zesde leerjaar. Toen al een zeer vrijpostig baasje”, lacht Philippe.

Het overlijden van Cindy en Vicky waren dieptepunten in het schoolleven

“Via collega Yf Tanghe, die bij De Levensboom in Kortrijk ging werken, maakte ik vanaf 1993 kennis met het Freinetonderwijs. Ik ging er veel op bezoek, en zo ontstond het idee om daar ook in Poperinge mee uit te pakken. Ik was gepassioneerd door de zelfstandigheid van de kinderen, de zinvolheid van het onderwijs en de democratie. En door de ‘Vrijheid van onderwijs’ konden we dus zelf een school oprichten”, aldus Philippe.

“Ik organiseerde een voordracht, waarop een dertigtal geïnteresseerden kwamen opdagen. Daaruit ontstond een werkgroep met als opdracht het zoeken naar leerlingen, lokalen en leerkrachten. Voor dat eerste organiseerden we avonden à la ‘Tupperware’, want we moesten vier jaar lang op 1 oktober de programmatienorm behalen: 37-60-82-105 leerlingen. Het eerste jaar hadden we er 49, en we behaalden telkens de norm.”

Eerste leerkrachten

“Wat lokalen betreft, kregen we een gouden tip van wijlen Bart Vermeulen, die stopte met zijn fitness in de Werf. Dat was een ideale plek: een groene ruimte in het centrum van de stad, waar nog geen school in de buurt was. De werkgroep bestond uit Bart Dequidt, Griet Orroi, Fabienne Torreel en ikzelf (de vzw), en de leerkrachten Cindy Pattyn (+), Els Mulier, Marijke Aellemeersch en ikzelf als leerkracht-directeur. Na twee jaar voorbereidingen, konden we op 1 september 1995 starten in de Werf.”

“We moesten opboksen tegen heel wat vooroordelen, van mensen die er niets van kenden, zoals: in die complete vrijheid leren de kinderen daar niets. Terwijl het juist het omgekeerde is: verantwoordelijkheid leren nemen voor je eigen keuzes in samenwerking met je omgeving.”

Communies

“In het tweede schooljaar beslisten we om als school te kiezen voor cultuurbeschouwing, en af te stappen van de tweedeling catechese en zedenleer. We kregen hierop reactie van de inspectie katholieke godsdienst, en eventjes leek het er op dat onze kinderen geen eerste communie of vormsel meer konden krijgen. De katholieke ouders beslisten dan maar om zelf in te staan voor godsdienstlessen op school, na de uren. Dat is trouwens nog zo.”

“In 1999 hadden we 110 leerlingen, en kregen we onze eerste doorlichting. Meteen positief, en we konden gebouwen aankopen van Paul Delanote, met subsidies. De pioniersperiode was heftig, maar hierdoor ook onvergetelijk. De ouders, begeleiders en buurman Gerard Louagie gingen tot het uiterste om klassen te bouwen. Creativiteit, recyclage en passie zorgden ervoor dat we een oude boerderij met woonhuis en twee stallen konden ombouwen tot een uniek schoolgebouw. Maar na een tijd bleek alles te klein, en moesten we voor drie jaar verhuizen naar de Vroonhofsite, terwijl er opnieuw gebouwd werd in de Werf. Nu zijn er tien klaslokalen, en zowat 200 leerlingen. Het overlijden van leerkrachten Cindy Pattyn en Vicky Tetaert waren dieptepunten in het schoolleven.”

“Waar die associatie van Freinet met groen-links vandaan komt? Ik zou het niet weten. Op school deden we nooit aan politiek. We hebben steeds leerlingen uit alle middens. De natuur vinden we wel zeer belangrijk, maar wie niet? Stichter Celistin Freinet stelde: onderwijs moet bevrijdend zijn. Het coöperatieve, de groep is belangrijk”, besluit Philippe Gryson, die zelf op de lijst Groen stond. “Maar op school heb ik het daar nooit over gehad.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier