De definitieve uitsluitingen in de Kortrijkse secundaire scholen swingen de laatste jaren de pan uit. In vier jaar tijd verdrievoudigde het aantal tot 155 in 2023-2024 op een totaal van 11.000 leerlingen. Het CLB, de scholen zelf, Stad Kortrijk en het Lokaal Overlegplatform ondertekenen nu een charter die de situatie moet doen verbeteren. Kortrijk is daarmee pionier.
Onwettige afwezigheden, schorsingen en vervolgens schooluitval. Het is een proces dat men in het onderwijs soms helaas maar al te goed kent. In Kortrijk wordt de situatie de laatste jaren erger en erger. Het aantal definitieve uitsluitingen verdrievoudigde immers in vier jaar tijd: van 49 in 2019-2020 naar 155 in 2023-2024. Vaak worden de problematische jongeren daarbij als het ware ‘doorgegeven’ aan een andere school. Een gezamenlijke aanpak drong zich op.
Charlotte De Buysere, directeur van athena campus Heule, kwam op het idee van een charter. Samen met Björn Van Hamme, beleidsmedewerker bij Team Welzijn van Stad Kortrijk, werd werk gemaakt van aantal engagementen. Op dinsdag 9 december ondertekenden directeurs van alle secundaire schoolnetten in Kortrijk, het Lokaal Overlegplatform, de CLB’s en het stadsbestuur het charter in de Beatrijszaal van het stadhuis.
Dit zijn de engagementen die de scholen aangaan:
· Ervoor zorgen dat de leefregels duidelijk en begrijpelijk zijn voor elke leerling;
· Tuchtprocedures helder communiceren aan leerlingen en ouders;
· Definitieve uitsluitingen pas als laatste middel inzetten en vroeg werken met preventieve maatregelen zoals bemiddeling en herstelgesprekken;
· Een uitsluiting na 1 februari bij voorkeur pas op het einde van het schooljaar laten ingaan, om de leerkansen van de leerling maximaal te beschermen;
· Samen met het CLB actief zoeken naar een nieuwe school, zodat niemand zonder perspectief valt;
· Bij elke schorsing of uitsluiting een herstelgesprek voorstellen tussen alle betrokken partijen;
· Zorgen voor een warme overdracht naar een nieuwe school.
Daarnaast gaan Stad Kortrijk en de CLB’s de volgende engagementen aan:
· Het inzetten van brugfiguren onderwijs om de verbinding tussen school, leerling en gezin te versterken;
· Duidelijke, toegankelijke communicatie over tuchtprocedures via de website van de stad;
· Het delen van goede praktijken, vormingen en kennisdeling rond herstelgericht werken en preventie;
· Cocreatie met scholen en CLB’s om bijkomende acties te ontwikkelen die schooluitval en uitsluitingen helpen voorkomen;
· Een jaarlijkse monitoring van de situatie, om gericht te kunnen ondersteunen waar de nood het hoogst is.
Startschot
Hannelore Vanhoenacker (TBSK), schepen van Onderwijs, spreekt over een startschot van een nieuwe richting: “Schokbestendige scholen zijn geen verre droom, maar onze gezamenlijke bestemming. Samen zetten we koers naar leeromgevingen die niet breken bij conflict, maar sterker worden door samenwerking. Met preventie als kompas, brugfiguren die gezinnen en scholen verbinden en cocreatieteams die oplossingen uitwerken, kiezen we voor zorg én duidelijkheid.”
Dit charter is het startschot van een nieuwe richting: conflicten worden kansen, uitsluiting een uitzondering
“Dit charter is het startschot van een nieuwe richting: conflicten worden kansen, uitsluiting een uitzondering. Aan de horizon ligt wat we samen willen bereiken: veilige, warme en veerkrachtige schoolomgevingen waar leerkrachten zich gesteund voelen en elke leerling kan blijven groeien.”
Joost Bonte, voorzitter van het Lokaal Overlegplatform, voegt daaraan toe: “Elk initiatief dat jongeren omarmt en bij de les houdt verdient maximale ondersteuning, want elk kind heeft het recht om op te groeien in een maatschappij waarbinnen het zijn/haar/hun kansen maximaal kan ontplooien. Dit charter helpt dit realiseren.” Hij benadrukte dat het leven niet stopt aan de schoolpoort en dat er met veel verschillende actoren rekening moet worden gehouden.
Björn Van Hamme, beleidsmedewerker bij Team Welzijn van Stad Kortrijk, keek net als de rest vooral al naar de toekomst: “Het charter is ondertekend, maar nu moet het ook nog gebeuren. Onze grootste uitdaging op dit moment is om de jongeren zelf een stem te geven.” Ook Charlotte De Buysere, directeur van athena campus Heule, sprak van een eerste stap: “Het charter is de eerste stap, maar nu moeten we het ook gaan uitvoeren. Daarvoor zal er ook extra ondersteuning nodig zijn op school.”
