Oekraïens vluchtelingenkoppel verblijft al twee weken in Ieper: “Steun uit Europa is hartverwarmend”

Margarita Gubanova en Mohamed Moumen kunnen van de doorstane emoties bekomen in Ieper. © EF
Redactie KW

Sinds een tweetal weken verblijven Mohamed Moumen en Margarita Gubanova in de Lombaardstraat in Ieper, bij het gezin van Frederik Picavet en Barbara Decramer. Net zoals duizenden anderen zijn zij ook op de vlucht voor de oorlog in hun thuisland Oekraïne.

“Eigenlijk ben ik van Marokkaanse origine”, reageert Mohamed. “Ik trok naar Oekraïne zo’n zes jaar geleden voor mijn studies, en was als resident nu bezig aan mijn Masteropleiding architectuur. We woonden in Charkov, waar een paar weken terug de Russische raketaanvallen begonnen. We lagen nog in bed, toen we ‘s morgens vroeg ontploffingen hoorden. Eerst dacht ik nog dat het ergens een gasexplosie was, maar toen we door het raam tuurden, zagen we de raketten vliegen. Maar de meeste Oekraïners dachten nog niet aan een oorlog, en veronderstelden dat de Russen dit gewoon deden om ons te imponeren.”

“Maar niets bleek minder waar. Onze flat bevond zich op de veertiende verdieping, en we gingen dan ook schuilen in de kelder, die speciaal daarvoor voorzien was. Maar met een niet werkende lift was het niet simpel om telkens een pak trappen te doen om wat spullen te halen. Toen ging ik met enkele vrienden kijken om ergens anders in de kelder te verblijven. Ons appartement is gevestigd in de verste wijk, op zo’n 20 kilometer van de grens, en is niet omgeven door andere grote gebouwen. Zodoende veronderstelden we dat dit ook wel eens een doelwit zou kunnen worden. De verschillende ambassades, ook die van Marokko, riepen hun landgenoten op om zo vlug mogelijk Oekraïne te verlaten. Toen we via het nieuws ook vernamen dat alle jongemannen opgeëist werden, besloten we dat het tijd was om te vluchten.”

27 uur op trein

“De vrees was immers ook dat er plots geen treinverkeer meer mogelijk zou zijn. We namen de overvolle trein richting grens, een trip van 1.300 km, waar je normaal 15 uur overdoet. Nu werd er uit veiligheidsoverwegingen heel vaak gestopt, en duurde de rit in totaal 27 uur. Waar de meesten kozen voor Polen, trokken Margarita en ikzelf naar Slovakije, waar we een nacht in Bratislava verbleven, om vandaar door te reizen naar Duitsland. Toen gingen we nadenken naar welk land we eventueel konden vluchten.”

Mensen die vluchten, doen dit nooit voor hun plezier

“Zo’n tien jaar geleden had ik als student wel eens Brussel bezocht”, pikt Margarita in. “En het land, de stad, de architectuur en de bevolking waren me altijd bijgebleven. Gezien Mohamed Franstalig is, leek dit onze beste keuze. Al hadden zijn ouders hem natuurlijk liever zien terugkeren naar zijn geboorteland. En toen we aanschoven in de rij met vluchtelingen, werden we door Lisa Demeere uit Langemark er uitgepikt als koppel, en die wist ons te vertellen dat er mensen in Ieper waren die zeker hun deur voor ons zouden openzetten.”

Een aanpassing

En dus kwamen Mohamed en Margarita terecht bij het gezin Picavet-Decramer. “We hadden al gereageerd op de oproep van Stad Ieper om eventueel gastgezin te worden voor Oekraïnse vluchtelingen”, reageert Barbara Decramer. “Al gebeurde de toewijzing dus niet via de stad. Natuurlijk is het voor iedereen een aanpassing, met twee extra mensen in huis. Ik ben er me van bewust dat de taalbarrière wel eens voor problemen kan zorgen. Maar voor mij is het ideaal om mijn Frans weer wat bij te spijkeren via gesprekken met Mohamed, en met Margarita spreken we Engels.”

“Die mensen kwamen hier toch wel wat getraumatiseerd aan. Ze hebben in Charkov veel angst gezien, voortdurend op de vlucht voor bombardementen. Bovendien verblijft haar 57-jarige vader er nog altijd. Margarita heeft er geen broers en zussen, maar wel een uitgebreide familie, met zelfs een stuk familie in Rusland. En dat zorgt wel voor verscheurdheid en vaak tot een breuk, gezien die mensen in alle toonaarden blijven ontkennen wat er aan de hand is. Met onze twee dochters Nora en Olijf klikt het wonderwel, en vaak hoor je allen bulderlachen tijdens een spelletje Uno.”

Veel armoede

Wanneer we peilen naar hun toekomst, komen er vooral veel vraagtekens naar voor. “In de eerste plaats hopen we dat de oorlog vlug voorbij is”, aldus Margarita. “Maar dan is zeer de vraag in welke toestand we ons land gaan aantreffen. Er zal geen sociaal leven meer mogelijk zijn zoals voordien, al was er ook al veel armoede. Veel mensen werken van dag tot dag, hebben geen vast contract. Wat ons vooral emotioneel raakt, is de vele hulp vanuit heel Europa naar ons land toe. Vroeger hadden we vaak de indruk dat veel mensen Oekraïne helemaal niet kenden.”

“Mensen die vluchten, doen dit nooit voor hun plezier. Daarom kan er nog gesleuteld worden aan het vluchtelingenprobleem, met de vele verschillen en het racisme tegen deze mensen”, besluit Barbara. (DT)