N-VA vraagt bescherming voor Oedelemse Calvarie op begraafplaats

De Calvarie op de Sint-Lambertusbegraafplaats heeft niet alleen een inhoudelijke maar ook een structurele functie. © AVH
Redactie KW

De calvarie op de begraafplaats Sint-Lambertus is in slechte staat en moet volgens N-VA bescherming krijgen van het Agentschap Onroerend erfgoed: “Het gebruik van beton als bouwmateriaal is uitzonderlijk en de uitvoering is sereen en doordacht, maar het werk is in slechte staat en moet hersteld worden.”

Voormalig schepen van Begraafplaatsen Gijs Degrande (N-VA) gaf de impuls voor onderzoek, in opdracht van Vlaams Minister Geert Bourgeois, naar de Calvarie in het Oedelemse Sint-Lambertus. Zo’n Calvarie is een Latijns woord voor een symbolische voorstelling van de kruisiging van Christus. Ze komen meestal voor in beeldvormen, soms ook in schilderijen.

Funerair erfgoed?

Het stuk toont de kruisiging van Jezus Christus op de berg Golgotha en is volgens Degrande zowel op vlak van materiaal als ontwerp een uniek stuk erfgoed: “We moeten ons erfgoed absoluut koesteren. Of de uitzonderlijke calvarie in aanmerking komt voor bescherming, kan pas bepaald worden in het kader van een breder onderzoek van het funerair erfgoed in de streek rond Brugge. Zo’n studie kan perfect in een samenwerking tussen de gemeenten in het Brugse Ommeland.”

Uitzonderlijk materiaal

Begin jaren ’50 maakte Bruggeling Karel Dupont jr. het werk met beton als bouwmateriaal. Volgens het Agentschap Onroerend Erfgoed is dat uitzonderlijk en de uitvoering sereen en doordacht. Dupon werkte in diverse stijlen en met materialen als terracotta, keramiek of steen, en ontwierp juwelen. Een terugkerend thema is de kat, waarrond hij in 1976 een tentoonstelling opbouwde.

Daarnaast is de Calvarie volgens het onderzoek een voorbeeld van de samenwerking tussen burgerlijke en kerkelijke overheden in de naoorlogse periode. Gijs Degrande zette in de vorige legislatuur sterk in op het Beernemse funerair erfgoed: “De begraafplaats van Sint-Lambertus vormden we om tot begraafpark. Dit bleek een schot in de roos want het Agentschap Onroerend Erfgoed noemt onze begraafplaats ‘een typisch voorbeeld van lokaal erfgoed waar terecht een volwaardig erfgoedbeleid wordt voor gevoerd’.”

Structurele functie

De Calvarie op de Sint-Lambertusbegraafplaats heeft niet alleen een inhoudelijke maar ook een structurele functie. In de basis van het beeldhouwwerk ligt een grafkelder van pastoors. In 1953 zorgde de kerkfabriek voor materiaal, de gemeente leverde het werk en kocht de sculptuur van maker. 30 jaar later viel het kruit van de Calvarieberg om, zowel de Christusfiguur als de Onze Lieve Vrouw vielen om. Toen liet de pastoor alles herstellen, maar ondertussen is het bouwmateriaal opnieuw aangetast.

Het beton is zwaar aangetast en moet dringend hersteld worden. Het agentschap wijst erop dat in de hele Brugse regio een ruim onderzoek nodig is naar het funerair erfgoed. Degrande denkt dat dit perfect mogelijk is in opdracht van de verschillende gemeentes, alleen zo kan er volgens hem een duidelijk beeld zijn over de mogelijkheden en de noden die er zijn. (AVH)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier