Mikal Kindt (31) trok naar Griekenland om ons verborgen erfgoed weer tot leven te wekken

Kortrijkzane en prille dertiger Mikal Kindt groeide op aan de Lange Munte. Na haar 18de verjaardag ruilde ze de Guldensporenstad in voor Antwerpen, waar ze voor conservator-restaurateur studeerde. Na een omzwerving langs Griekenland en Italië is ze terug om ons verborgen patrimonium op de kaart te zetten. “Veel mensen hier weten niet wat ze in huis hebben”, vertelt ze.

Door Bert De Vriese

Enkele weken geleden rondde Mikal in Kortrijk haar eerste grote project als zelfstandig restaurateur af. We ontmoeten haar in een pand in de Rijselsestraat in Kortrijk, vlak naast restaurant Petit Paris, waar ze drie maanden lang haar hart en ziel in heeft gelegd. “Het pand verkeerde eerst in ruïneuze toestand, maar er ging een boeiende geschiedenis achter schuil”, vertelt ze. Oorspronkelijk maakte het perceel deel uit van het Jezuïetencollege, maar uiteindelijk kwam het pand in privéhanden terecht. Zowel in 1865 als in 1950 onderging het gebouw een grote metamorfose. Mikal herstelde onder andere het lijstwerk en de plafonds van het pand en ontdekte achter een dikke laag witte verf een plafondschilderij, dat ze conserveerde.

Je studeerde af als master in de Conservatie & Restauratiewetenschappen aan de Universiteit Antwerpen, vertoefde anderhalf jaar in Griekenland om je te specialiseren in mozaïek en bent nu gestart als restaurateur. Wat vind je zo boeiend aan het restaureren van oude panden?

Als restaurateur kunnen we de geschiedenis van een gebouw terug tot leven wekken. Wanneer ik start met een opdracht, vertrek ik vanuit de historiek van het pand en behoud ik zoveel mogelijk die waardevolle elementen. Decoratieve gevel- en vloerbekledingen zijn vandaag relatief zeldzaam geworden. Zowel het vakmanschap als de materialen zijn moeilijk te vinden en gaan verloren. Het doet me hartzeer dat er zoveel verdwijnt, want het maakt allemaal deel uit van onze geschiedenis. Eigenlijk zit er in ons vastgoed een verborgen patrimonium. Dat wil ik vrijwaren en probeer ik in kaart te brengen.

Hoe wil je dat doen?

Door een database aan te leggen waar alle inwoners aan meewerken. Veel mensen weten niet wat voor waardevolle geschiedenis ze in huis hebben. Met een webapplicatie wil ik eigenaars de mogelijkheid bieden om foto’s te uploaden. Ik had het project graag in Kortrijk gestart, maar de administratie nam teveel tijd in beslag. Daarom ben ik nu gestart in Molenbeek.

Door de migratie van de Italianen in de 19de eeuw, is in de Brusselse gemeente een schat aan mozaïek te vinden. De resultaten van mijn archiefonderzoek naar Molenbeeks mozaïekatelier P.A. Pellarin Frères en het resultaat van het onderzoek bij de inwoners van Molenbeek worden van 9 tot 21 december tentoongesteld in de Academie voor teken- en visuele kunsten in Molenbeek.

Is de verborgen schat aan mozaïek in Kortrijk even groot als in Molenbeek denk je?

Dat wil ik uitzoeken en inventariseren. Ik weet dat er mozaïek terug te vinden is in de stadsschouwburg van Kortrijk en onze stad heeft heel wat hotels en grote oude panden. We weten eigenlijk echt niet wat voor rijke geschiedenis er achter de gevels in onze stad schuilt en daar wil ik de inwoners graag bewust van maken. Velen hebben schrik als ze het woord ‘restauratie’ horen vallen, maar een pand restaureren is zeker niet zwart-wit. Het blijft balans zoeken tussen de geschiedenis van het pand, de huidige functie en de wens en stijl van de bouwheer respecteren.

Kan je hier een voorbeeld van geven?

Toen ik één plafond in het pand in de Rijselsestraat aan het restaureren was, stootte ik onder afwasbare verf opeens op een schilderij dat dateert van voor de grote renovatiewerken van 1950. Het plafondschilderij was helemaal niet de stijl van de bouwheer, dus heb ik het werk geconserveerd en gevrijwaard voor de toekomst. Ik heb er een soort van overschilderbare folie overgelegd en die overschilderd. Het schilderij is er nog steeds, alleen is het nu niet zichtbaar. Maar het restaureren van het pand in de Rijselsestraat bracht voor de bouwheer ook aangename verrassingen met zich mee. Toen een ploeg schrijnwerkers het tapijt van de trap weghaalden, ontdekten ze afbeeldingen op de houten trap. Die trap hebben we afgeschuurd en de afbeeldingen dragen nu bij aan de stijl en de sfeer van het gebouw.

Restaurateurs kunnen de geschiedenis van een gebouw weer tot leven wekken

Je passie schuilt in je specialisatie: het restaureren van mozaïek. Mozaïek is niet zo alledaags hier in België. Hoe is die passie gegroeid?

Die passie is ontstaan tijdens mijn tijd in Athene, Griekenland. Na mijn Erasmusopleiding ben ik er nog één jaar langer gebleven om me te bekwamen in mozaïekrestauratie. Het meest boeiende aan dit mozaïekwerk zijn de vele kleuren waarin kleine kubussen voorkomen en de materialen waaruit die gemaakt zijn. In België is het tot op vandaag nog steeds onmogelijk om die opleiding te volgen. In België zijn er dan ook maar twee gediplomeerde restaurateurs in de mozaïek.

Je bent pas begonnen als zelfstandig restaurateur in Kortrijk. Is het gemakkelijk als starter in onze stad?

Ik ben ondertussen al tweeënhalf jaar op zoek naar een woning met een atelier, maar ben voorlopig nog altijd veroordeeld tot de kelder en de garage thuis. In Kortrijk is atelierruimte niet gemakkelijk te vinden. De stad heeft voor start-ups veel ruimte ter beschikking maar hier gaat het bijna uitsluitend om bureauruimte. Wie ambacht bedrijft en de handen vuil moet maken valt uit de boot. Nochtans zijn er voorbeelden hoe het wel kan. In Antwerpen zijn er grote panden ter beschikking voor onder andere hout- en metaalbewerkers. Die helpen elkaar dan ook uit de nood als een project verschillende disciplines overlapt.

Heeft Kortrijk dan geen ruimte of mogelijkheden hiervoor?

Een gemiste kans is volgens mij de Spinnerij. Die werd onlangs tot verschillende lofts omgevormd, maar daar had je ideale grote ruimtes met een goede lichtinval. Het pand had ook de mogelijkheid om vergaderruimtes, kantoren en opslagruimtes in te richten. Ik hou van Kortrijk en woon hier graag, maar ik werk altijd ter plaatse… dus eigenlijk maakt mijn uitvalsbasis niet zoveel uit. Ik zou het erg spijtig vinden om de stad te moeten verlaten.

KW Kortrijk – Menenhttps://www.facebook.com/kwkortrijkmenen/https://www.facebook.comFacebook1280

video1.0https://www.facebook.com/kwkortrijkmenen/videos/2326940024285080/500