Lode Aerts (60), bisschop met iets meer tijd: “Corona houdt God niet tegen om bij de mensen te zijn”

In tijden van crisis richten velen zich (weer) tot hun geloof. Voor het bisdom Brugge zijn het drukke tijden, ook al vinden er nu geen vieringen plaats. Dat hoeft ook niet, zegt bisschop Lode Aerts. “Weet je, in veel gebieden in Latijns-Amerika of Afrika hebben de christenen nooit veel kans gehad voor de eucharistie, en toch is de Kerk er vitaler dan hier.”

Ook het bisdom Brugge is een ‘firma’ die blijft draaien, ook in volle coronacrisis. “Maar wel veel meer mailend, telefonerend en skypend. In zo’n crisis is nog meer overleg vereist. Maar één winstpunt is er wel: het opschorten van wat we gewoon zijn, biedt meer ruimte voor bezinning en gebed. Ik heb meer tijd voor God, ja.”

U schreef vorige week een open brief, waarin u verwees naar ene Dietrich Bonhoeffer. Welke boodschap wilde u meegeven?

“Dietrich Bonhoeffer was een groot christen. Omwille van zijn verzet tegen Hitler werd hij in de gevangenis opgesloten. Vanuit zijn cel omschreef hij christenen als ‘mensen die bidden en het goede doen en wachten op Gods uur’. Die omschrijving vind ik prachtig en toont vandaag haar waarde. Ik pleit er dan ook voor dat de gelovigen drie zaken zeker zouden doen voor de ander. Eén: bidden, bijzonder voor wie ziek is en voor wie hen verzorgt. Twee: goed doen, met eenvoudige zaken als boodschappen of sms’jes. En drie: nabij zijn, zeker in tijden van afstand bewaren. En bewaar vooral de hoop. Wanhoop is het ergste virus.”

Waar haalt u op dit moment zelf hoop uit?

“Uit God. Ik zie Hem aan het werk in de verbondenheid en de inzet: van dokters en verpleegkundigen, van leerkrachten en jongerenbegeleiders, van ouders voor hun kinderen en van buren voor bejaarden en zieken. Maar ook van wetenschappers en politici, van priesters en diakens, van pastorale vrijgestelden en vrijwilligers en van de brede bevolking die haar verantwoordelijkheid neemt. Ik geloof dat God zich juist daarin laat vinden. In de echte liefde woont God. En echte liefde laat je nooit in de steek. Je kan nooit, werkelijk nooit uit Gods hand vallen.”

In deze tijden zouden mensen hoop kunnen vinden in misvieringen, maar die vinden op dit moment niet plaats. Hoe moeten mensen nu aan de slag met hun geloof?

“Op het internet wordt er prachtig materiaal aangeboden. De mensen van Kerknet doen wonderen met hun site. Ze laten ons de waarde van gebed en bezinning herontdekken: in het gezin of alleen. Die persoonlijke momenten konden al altijd, maar verdwenen in de drukte van elke dag. Weet je, in veel gebieden in Latijns-Amerika of Afrika hebben de christenen nooit veel kans gehad voor de eucharistie, en toch is de Kerk er vitaler dan hier. Corona houdt God niet tegen om bij de mensen te zijn.”

Wat vindt u van de livestreams van misvieringen?

“Alles wat ons met elkaar en met Jezus verbindt, vind ik waardevol en dus ben ik dankbaar voor dat aanbod. Al geeft streaming mij vooral goesting om weer met lijf en leden te mogen deelnemen, zonder de barrière van een tv-scherm of computer. (lacht) We zullen nog een tijd online moeten blijven. Niemand verwacht dat we over enkele weken weer over kunnen gaan naar de orde van de dag.”

“Ik hoop dat we al het goede dat we nu leren niet te snel weer opgeven”

Ik merk dat mensen heel veel hoop halen uit de kerkklokken die om 20 uur luiden.

“Ja, hé. We hebben nood aan verbondenheid, tussen de mensen, tussen hemel en aarde. Op veel plaatsen wordt er geapplaudisseerd om de mensen een hart onder de riem te steken, en dan vind ik het mooi dat de kerkklokken dit versterken. Dat is toch iets anders dan een sirene. Maar als Kerk moeten we die solidariteit niet recupereren. Geloof kan je nooit forceren, dat is een vrije keuze. We letten er daarom ook op waar we de klokken luiden. Waar het gevoelig ligt, doen we het beter niet.”

Wat hoopt u dat er na de coronacrisis verandert?

“Ik hoop dat we al het goede dat we nu leren niet te snel weer opgeven. Dat we niet terug overgaan naar de orde van de dag. En dan heb ik het ook over mezelf. We leren nu dat we elkaar nabij kunnen blijven, zelfs met een zekere afstand. We hoeven niet meteen de auto te nemen of het vliegtuig te nemen. We leren efficiënter overleggen, met minder vergaderingen. Normaal staat mijn agenda volgeboekt. Nu niet, en toch gaat het ook. We leren meer van de natuur genieten en onze ecologische voetafdruk verkleinen. We leren onze kwetsbaarheid erkennen en dat we ons niet altijd weer moeten overtreffen. Waarom moeten we nog meer verdienen dan vorig jaar, of nog verder reizen of nog een grotere auto hebben? Er zal ongetwijfeld meer bespaard moeten worden. Ja, het zou wel eens een heel andere tijd kunnen worden.”