Als het aan actrice Liesa Naert lag, komt er straks een Hélène Dutrieustraat in Blankenberge. Ook voor burgemeester Daphné Dumery is de opmerkelijke stuntvrouw en eerste Belgische vliegenierster een geduchte kandidate voor ‘Meer vrouw op straat’. “We hadden zelf al aan haar gedacht.”
‘Welke vrouw verdient volgens jou een eigen straat?’ Met die vraag trekt radiopresentatrice Sofie Lemaire al een tijdje van stad naar stad om een ‘historisch onevenwicht’ te herstellen. In het beste geval zijn in de stad amper vijftien procent naar vrouwen vernoemd, en daar wil de Radio 1-stem met haar campagne ‘Meer vrouw op straat’ dus verandering in brengen. Vanaf maart zendt Canvas de gelijknamige achtdelige reeks uit waarin Lemaire de verhalen van enkele straffe Vlaamse vrouwen vertelt. “En de reden waarom iedereen Hélène Dutrieu zou moeten leren kennen, is dat ze een fantastische vrouw was. Ze was niet alleen de eerste Belgische vliegenierster maar ook wielrenster, ambulancier en journaliste”, aldus Liesa Naert op Radio 1. De van Brugge afkomstige actrice is een van de ambassadeurs van ‘Meer vrouw op straat’, en zou graag een Hélène Dutrieustraat in Blankenberge zien verschijnen. “Omdat ze daar opsteeg voor de vlucht waarbij ze als eerste vrouwelijke vliegenierster van het land verschillende records brak”, aldus Liesa Naert.
Beter evenwicht
Burgemeester Daphné Dumery (N-VA) is alvast voor het idee gewonnen. “Ik vond het confronterend dat er anno 2020 nog altijd maar twee vrouwelijke straatnamen zijn in Blankenberge, naast een resem koninginnen en prinsessen. En toevallig kreeg die Hélène Dutrieu net ook een hele bladzijde in ons themamagazine rond 750 jaar Blankenberge”, zegt ze. De twee vrouwelijke straatnamen waar Dumery het over heeft, zijn de Jeanne Vande Puttelaan en de Anna Stroobandtstraat. Die eerste was een Blankenbergse dichteres, de tweede een vroedvrouw en onderwijzeres uit Uitkerke. Dumery, zelf de eerste vrouwelijke burgemeester van ‘t steedje, pleit ook voor meer vrouw op straat. “Bij de eerste nieuwe verkaveling zouden we de straten allemaal naar prominente Blankenbergse figuren willen vernoemen, en Hélène Dutrieu past daar perfect tussen.”
Die nieuwe verkaveling wordt ‘De Lange Thuyn’, een woonuitbreidingsgebied in het zuidoosten van de stad op de grens met het poldergebied. “Het is nu ook weer niet de bedoeling dat we daar een ‘wuvewijk‘ van maken met alleen vrouwelijke straatnamen”, lacht ze.
“Maar we willen wel streven naar een beter evenwicht want de vrouwen zijn nu sterk ondervertegenwoordigd in het Blankenbergse straatbeeld. Hopelijk heeft de volgende generatie automatisch de reflex om eens meer aan de vrouwen te denken”, klinkt het.
Menselijke pijl
Hélène Dutrieu (1877-1961) was de dochter van een legerofficier. Haar bijnaam was ‘de menselijke pijl’: in het Parijse variététheater stuntte ze met de moto en als hoofdact reed ze in volle vaart van een schans om dan enkele meters door de lucht te vliegen. Toen ze dat in Berlijn eens met een auto probeerde, belandde ze volgens de overlevering voor zes maanden in het ziekenhuis. Ook als piloot maakte ze soms brokken; zo zou ze ooit eens tegen de schoorsteen van een huis zijn gevlogen.
In 1910 brak ze als eerste Belgische vliegenierster wel meteen meerdere records. Ze vloog met een Farman tot boven Brugge, draaide daar rond het Belfort en keerde dan terug naar de kust. Deze vlucht was één grote verzameling van primeurs: eerste Belgische vrouwelijke vliegenierster, eerste vrouw ter wereld die een langere vlucht over land maakte en een langere vlucht met passagier, de eerste vrouw die een heen-en-terugvlucht maakte zonder tussenstop, officieel hoogterecord van vierhonderd meter, officieel duurrecord en officieel afstandsrecord van 45 kilometer. Het jaar erop won ze nog een snelheidswedstrijd in Firenze, ‘la Copa del Rei’ waar ze het als enige vrouw moest opnemen tegen veertien mannen, en trok ze de grote plas over om in Amerika te gaan vliegen. Daar zette ze het Amerikaans duurrecord op scherp. Tijdens de Eerste Wereldoorlog reed Hélène rond met de ziekenwagens van het Rode Kruis. Er wordt verteld dat ze ook deelnam aan de verdediging van Parijs tegen de aanvallen van de zeppelins, maar daar zijn geen bewijzen van. Ook in het wielrennen, waarmee ze al op 14-jarige leeftijd begon, blonk ze uit. Zo verbrak ze in 1895 het Belgisch uurrecord en won ze in 1897 en 1898 het Europees en het wereldkampioenschap snelheid in Oostende. Ze won ook de Grote Prijs van Europa door in twaalf dagen van Parijs naar Londen te fietsen. Eén ding is zeker: Hélène Dutrieu was een straffe madam.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier