Lerares schrijft boek over verleden in Congo: “Oorlogsgeweld gezien met een kleuter en baby bij me”

Griet Callebert met haar boek 'Het sluipend gif van Congo'. © foto Davy Coghe
Redactie KW

In haar ogen wordt ‘Het sluipend gif van Congo’ dan misschien wel geen bestseller, toch is de vraag naar het boek, dat ze lanceerde naar aanleiding van de verjaardag van haar ma, de laatste dagen heel erg groot. 24 jaar na datum schreef Griet Callebert, die als juffrouw Griet, nog steeds verbonden is aan GBS De Linde in Zarren, haar verhaal over haar verblijf in Congo ten tijde van de burgeroorlog, van zich af.

“Aan de basis van mijn boek, ligt mijn verblijf in Afrika”, zo begint Griet Callebert (48) haar verhaal. ” Voor ons huwelijk was mijn toenmalige echtgenoot, die voor de Verenigde Naties werkte, al naar Oeganda getrokken. Ik studeerde op dat moment voor leerkracht, maar in 1992 gaf ik mijn studies op om mee te reizen met hem en daar als vrijwilliger les te geven in de Lincoln International School in Kampala. Ik kwam terug naar België om te bevallen en toen onze zoon drie weken oud was, reisde ik terug naar Afrika. Nadien werkte mijn ex-man een aantal jaren hier in België, maar Afrika bleef lonken. Hij kreeg bericht dat hij naar Congo kon. Ik was toen zwanger van ons tweede kindje. Daar maakten we van heel dicht de Congolese burgeroorlog tussen Mobutu en Kabila mee. Vanuit het venster van ons appartement in de Belgische ambassade in Kinshasa zagen en hoorden wij het oorlogsgeweld.”

Gerepatrieerd

“Hoewel de ambassade extra beschermd was, zat ik daar toch mooi met een kleuter van vier jaar én een baby. Bij elke bom die viel, hoorde je de Congolezen juichen. Onze supermarkt werd op een morgen platgebombardeerd en het geluid van de bommen kwam steeds dichter. Ik zette op een bepaald moment het geluid van de televisie zo hard, opdat Boudewijn het oorlogsgeweld niet zou horen. Op een bepaald moment zijn we gerepatrieerd naar België. Dit alles schreef ik dus van me af in een boek dat 146 bladzijden telt. De titel, Het sluipend gif van Congo, verwijst zowel naar de fysieke als de mentale gevolgen van mijn verblijf op het Afrikaanse continent. Ik kreeg malaria en ook de ziekte van Lyme en ik draag hier nog altijd de fysieke sporen van. Ook mentaal was dit alles niet te onderschatten. Ik wou helemaal niet dat mijn kinderen opgroeiden in een wereld waar gezondheid, veiligheid en onderwijs niet op punt stonden.”

“Ik voelde mezelf daar ook altijd een aanhangsel en dat was echt niet wat ik wou. Dat leven daar was niet aan mij besteed. Dus ik had twee keuzes: ofwel met de kinderen terugkeren naar België en daar blijven, ofwel de kinderen in België laten en teruggaan. Ik koos voor het eerste, maar dat is niet meer terug te vinden in mijn boek. Sowieso wist ik dat dit negatieve gevolgen zou hebben voor mijn huwelijk. Pas op, ik leerde in Congo ook veel mensen kennen bij wie ik wel een goed gevoel had. Zo was er bijvoorbeeld Lieve Joris, de schrijfster van Terug naar Congo. Daarover vertel ik dus ook in mijn boek. Mensen met wie ik geen goeie ervaring heb gehad, noem ik in het boek niet bij naam. Uit respect voor mijn kinderen heb ik ook de naam van hun papa veranderd in het boek. Ik heb ook dit hele schrijfavontuur uitvoerig met mijn kinderen besproken. Zij hadden er vrede mee, als dat mij kon helpen.”

Kinderen eerst

“Ik draag het boek dan ook op aan mijn drie kinderen. Omdat ik in keuzes die ik maakte, het steeds belangrijk vond dat zij een standvastige thuis bleven hebben, koos ik ervoor om deze passende Soedanese spreuk in mijn schrijfsels op te nemen: We desire to bequeath two things to our children: the first one is roots, the other one is wings.” (We willen onze kinderen twee dingen meegeven: roots (afkomst) en vleugels, red.) Of hoe een moeder haar kinderen steeds op de eerste plaats wil zetten”, besluit Griet.

‘Het sluipend gif van Congo’ kan je bestellen via de Facebookpagina van Griet Callebert en kost 18 euro, verzendkosten inbegrepen. Binnenkort is het werk ook te verkrijgen bij bol.com en Standaard Boekhandel.

(Jeffrey Dael)

Begonnen als lesgever in Zarren


“Misschien zijn er nog heel wat vrouwen geweest die in dezelfde situatie zaten als ik en hier niet voor kozen maar ik mag wel stellen dat ik uiteindelijk het geluk vond”, stelt Griet. “Na Congo haalde ik mijn diploma leerkracht Lager Onderwijs, weliswaar tien jaar na datum. Ik deed stage in de school van mijn kinderen in Zarren en begon daar dan ook les te geven. Nu ben ik als aanvangsbegeleider verantwoordelijk voor de beginnende leerkrachten in de scholengemeenschap, waar ook GBS De Linde in Zarren deel van uitmaakt. Ik startte vorig jaar ook als praktijklector in Vives Brugge. Ik ruilde in 2018 het charmante dorp Werken om voor de charmante stad Brugge, waar ik nu woon, samen met mijn vriend Kristoff, Arthur en Elise en mijn pluskinderen Julie en Thibault. Mijn oudste, Boudewijn, is al het huis uit.”

“Ik gaf het eerste boek aan mijn mama voor haar verjaardag. Een heel emotioneel moment want zij zijn daar ook ter plaatse geweest. Ik verzweeg indertijd heel veel voor hen want ik wilde hen niet ongerust maken. Het boek werd uitgegeven via New Brave Books, wat betekent dat ik enkel en alleen bestel wat ik nodig heb, zonder extra kosten. Ondanks het feit dat die periode in Congo al meer dan 20 jaar geleden is, ligt alles nog heel vers in mijn geheugen. Ik zie, voel en ruik nog alles maar het gif uit Congo is uiteindelijk wel uit mijn lichaam verdwenen” (JDK)