Leerlingen staan stil bij verhaal WO I-burgerslachtoffer Adrienne Hof (12): “Wie zijn geschiedenis niet kent, is soms in staat om die te herhalen”

Leerlingen Noémie en Elise van het Sint-Bernardusinstituut in Knokke-Heist zakten af naar Ieper voor een ‘verdraagzaamheidsdag’. © CMW
Christophe Maertens
Christophe Maertens Medewerker KW

Het Sint-Bernardusinstituut in Knokke-Heist maakt de leerlingen er attent op dat ruziemaken en onverdraagzaamheid een grote impact kan hebben. Het kan zelfs tot een oorlog leiden. In dat kader stonden de jongeren in Ieper stil bij de herdenkingssleutel van Adrienne Hof, die 12 was toen ze om het leven kwam bij een artillerieaanval. “Het is belangrijk dat iedereen deze verhalen hoort, want het is pas als je zoiets weet, dat je kan beseffen hoe erg het allemaal is”, aldus Noémie (13) en Elise (13).

Leerlingen van het Sint-Bernardusinstituut uit Knokke-Heist zakten deze week naar Ieper af voor een ‘verdraagzaamheidsdag’. “Tijdens onze uitstap verdiepen onze leerlingen zich in de Eerste Wereldoorlog. We eindigen de uitstap bij de sleutel van Adrienne Hof, waar leerlingen hun zelfgeschreven gedichten over de oorlog en (on)verdraagzaamheid voordragen”, zegt Melissa Gevaert, leerkracht in het Sint-Bernardusinstituut.

“Adrienne Hof was 12 jaar toen de oorlog uitbrak”, vertelt Dries Van Robaeys van het In Flanders Fields Museum. De educatieve dienst van het museum begeleidt groepen en scholen met workshops en wandelingen. “Adrienne woonde hier in de buurt met haar papa Jules, mama Céline Dubois en haar jongere zusje Madeleine in de Neerstraat. In oktober 1914 vluchtten veel Ieperlingen voor het toenemend oorlogsgeweld, maar Jules en Céline beslisten om nog even in Ieper te blijven.” Op 11 februari 1915 bestookte de Duitse artillerie de buurt rond de Sint-Pieterskerk. “Het gezin nam het zekere voor het onzekere en liep, samen met andere Ieperlingen, naar de kazematten om er te schuilen. Op vijf meter van de poterne, de kleine poort in de vestingen, sloeg echter een granaat in, net op het moment het groepje er voorbij rende. De gevolgen waren verschrikkelijk.”

Adrienne Hof, toen 12 jaar oud, liet daarbij het leven, samen met haar mama en haar zus. Pastoor Camille Delaere schreef in zijn dagboek over het voorval: “Ik val bijna over een hoop lijken, zeven liggen er binnen een straal van twee meter. Een jongen lag dood op twee meter van de ondergrondse schuilplaats. Drie gewonde kinderen werden naar het Heilig Hartziekenhuis gebracht, twee van hen lieten na enkele uren het leven.” Jules Hof vluchtte naar Frankrijk en kwam na de oorlog niet meer terug.

Verdraagzaamheidsdag

Het verhaal van Adrienne maakt onderdeel uit van een project rond onverdraagzaamheid, waaraan leerlingen van het Sint-Bernardusinstituut in Knokke-Heist deelnemen. “Het is onze bedoeling dat jongeren zich realiseren dat ruzie maken en onverdraagzaamheid een grote impact kan hebben”, zegt Melissa Gevaert. “Wij zijn ook nog jong, maar we proberen toch onze leerlingen de boodschap mee te geven. We maken daarbij een link naar de Eerste Wereldoorlog. Jaarlijks organiseren we een verdraagzaamheidsdag en daarvoor zijn we hier in Ieper.”

In de school werken de eerstejaars rond onverdraagzaamheid op school en in het tweede jaar gaat het om onverdraagzaamheid in de wereld. Een uitstap naar Ieper past daar volledig in. “Voor we naar Ieper komen met de leerlingen, krijgen die duiding. In Nederlands werken we met literaire fragmenten uit het boek ‘Age 14’ van Geert Spillebeen. Dat boek gaat over John Condon, een 14-jarige Brit, de jongste soldaat die hier ooit is gestorven. Het is heel belangrijk dat onze leerlingen de tactieken die machthebbers gebruiken om jongeren te ronselen om hen naar de oorlog te sturen, leren kennen. Trap niet in de val. In 1914 werd de oorlog voorgesteld als een circus, maar dat was het hoegenaamd niet. Het is brandend actueel, want in Rusland en Oekraïne gebeurt op dit moment iets gelijkaardig. We geven onze leerlingen mee dat de geschiedenis heel snel kan veranderen. Wie zijn geschiedenis niet kent, is soms in staat om die te herhalen”, aldus Melissa Gevaert.

Herdenkingsmoment

De school doet in Ieper een herdenkingsmoment bij de sleutel van Adrienne Hof, een van de sleutels van het project ‘De Verloren Sleutel’ van het In Flanders Fields Museum. Daarmee herdenkt IFFM de burgerslachtoffers van WO I in Ieper. Verspreid over de stad liggen bronzen sleutels verankerd in de straatstenen, elk met de naam van een slachtoffer, op een plek waar de oorlog hen trof.

“Het is belangrijk dat iedereen deze verhalen hoort, want het is pas als je zoiets weet, dat je er kan beseffen hoe erg het allemaal is”

“In conflicten vallen altijd burgerslachtoffers. Het is brandend actueel”, zegt Melissa Gevaert. “Met ‘een stad in oorlog’ willen we onze leerlingen aantonen wat een oorlog doet met burgers in bezet gebied. Om alles te kaderen past de figuur van Adrienne Hof daar perfect in. Adrienne was toen ze om het leven kwam even jong als die leerlingen die hier aanwezig zijn.”

Noémie Vanquathem (13) en Elise Vercruysse (13), beiden uit Knokke-Heist, nemen deel aan de uitstap. “Het is eigenlijk schrikken om zo’n verhaal te horen”, klinkt het bij de jongedames. “Het is erg dat mensen, en vooral kinderen, zoiets moeten meemaken op zo’n jonge leeftijd. Het is belangrijk dat iedereen deze verhalen hoort, want het is pas als je zoiets weet, dat je er kan beseffen hoe erg het allemaal is.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier