Kustbevolking neemt gestaag toe, behalve in Knokke-Heist

De kust is dicht bevolkt, maar dertig procent is ouder dan 65 jaar. © PETER MAENHOUDT
Hannes Hosten

De Belgische kust is de dichtst bevolkte regio aan de Noordzee. In de kustgemeenten wonen gemiddeld 706 mensen per vierkante kilometer. De bevolking neemt er ook gestaag toe met 6,8 procent meer inwoners sinds het jaar 2000. Dat is wel minder dan de bevolkingstoename van 10,6 procent in het hele Vlaams Gewest. Opvallend zijn de grote verschillen tussen de tien kustgemeenten: Bredene groeide in die periode met ruim 28 procent, Knokke-Heist zag als enige badplaats zijn inwonersaantal niet stijgen.

De cijfers zijn opgelijst in het nieuwe zakboekje KustINzicht 2019 -Cijfers en Analyses, dat het Vlaams Instituut voor de Zee uitbracht in samenwerking met de provincie West-Vlaanderen. Het bevat tal van cijfers over bevolking, welvaart, wonen, economie, mobiliteit, toerisme en recreatie, landgebruik, milieu en klimaat in de kustzone.

Bredene groeit

In de kustzone – dat zijn de tien kustgemeenten en de hinterlandgemeenten Lo-Reninge, Alveringem, Veurne, Diksmuide, Gistel, Oudenburg, Jabbeke, Zuienkerke en Damme – bedraagt het aantal inwoners nu 424.989, ofwel 6,3 procent meer dan in het jaar 2000. In de kustgemeenten ligt de toename wat hoger (6,8 procent) en in de hinterlandgemeenten iets lager (4,2 procent) dan dat gemiddelde. Dertig procent van de bevolking aan de Belgische kust is ouder dan 65 jaar. De onderlinge verschillen tussen de kustgemeenten zijn groot. In De Panne, Middelkerke en Blankenberge is het aantal inwoners met 15 procent of meer gestegen, maar vooral Bredene is een uitschieter met 28,5 procent. Sinds 1980 is het aantal inwoners er zelfs verdubbeld. Bredene heeft ook de jongste bevolking van alle kustgemeenten.

Woonproject Heulebrug zal bij ons tij doen keren burgemeester – Leopold Lippens

“De groei van onze gemeente is al jaren bezig”, zegt burgemeester Steve Vandenberghe (SP.A). “We zijn een dynamische gemeente, waar je betaalbaar en veilig kan wonen. En dat aan de kust. Het heeft natuurlijk ook te maken met de vele nieuwe verkavelingen. We hadden vroeger ook al veel bouwgrond, maar door de vele verkavelingen komen nu ook veel mensen hier wonen. Wie er zoal naar Bredene komt? Er zijn heel veel Oostendenaars bij, die hier een betaalbare gezinswoning vlakbij hun thuisstad vinden. En je hebt ook mensen die in Bredene met vakantie komen en er dan voor kiezen om zich hier definitief te vestigen.”

Niet toevallig heeft Bredene maar 22 procent appartementen, het laagste aandeel van alle kustgemeenten, en – op Brugge na – het laagste percentage woongelegenheden zonder domicilie (26,7 procent) wat aangeeft hoeveel tweedeverblijven er zijn. “Wij kiezen er bewust voor om zoveel mogelijk hoogbouw te weren. Wij zetten in op de eigen particuliere gemeenschap en streven naar zoveel mogelijk betaalbare woningen. En betaalbare appartementen. Want er zijn natuurlijk ook eigen inwoners die een appartement kopen. Bredene heeft weinig tweedeverblijvers, maar we hebben wel onze campinggasten.”

Kustbevolking neemt gestaag toe, behalve in Knokke-Heist

“Tot welk cijfer zal onze bevolking groeien? Ik heb geen glazen bol”, aldus burgemeester Vandenberghe. “Vandaag tellen we ruim 18.000 Bredenaars en ik durf heel voorzichtig schatten dat we tot zo’n 20.000 inwoners zullen groeien. Hier en daar komen er nog wat verkavelingen bij, al denk ik dat het nu wel trager zal gaan. Veel meer dan 20.000 inwoners zie ik ons niet halen.”

Knokke-Heist stagneert

In schril contrast met de bevolkingsgroei van Bredene staat de situatie in Knokke-Heist, waar de bevolking in 19 jaar niet steeg en zelfs heel lichtjes daalde. Burgemeester Leopold Lippens weet waar het schoentje knelt. “De druk van het toerisme heeft de prijzen naar boven gejaagd. Jonge mensen kunnen daardoor niet meer bij ons terecht”, stelt hij. “Wij zijn ons bewust van die problematiek. Met Heulebrug hebben we nu gezorgd voor de komst van een betaalbaar woonproject, waar op termijn plaats zal zijn voor 500 tot 600 gezinnen. Dat zal zijn effect hebben. Over twee, drie jaar zal je verandering zien.”

Ook de cijfers van het aantal appartementen per kustgemeente zijn interessant. Op 1 januari 2018 bleek Nieuwpoort koploper met liefst 73,4 procent appartementen. Daarna volgen Knokke-Heist (72,3 procent) en Blankenberge (70,9 procent). Oostende telt 57,6 procent appartementen, hekkensluiters zijn De Haan (38,1 procent), Brugge (24,2) en het al eerder genoemde Bredene (22 procent). In alle kustgemeenten samen maakt het aantal appartementen 52 procent uit van het totaal.

Tweedeverblijven

39 procent van de woongelegenheden in de kustgemeenten – uiteraard niet alleen appartementen – wordt niet permanent gebruikt. Dat heeft alles te maken met het hoge aantal tweedeverblijven. Ook hier zijn de cijfers per kustgemeente interessant. Nieuwpoort blijkt het hoogste aantal woningen zonder domicilie te hebben met 63,4 procent. Daarna volgen Middelkerke (62,2 procent) en De Panne (60,8 procent). Knokke-Heist is pas zesde met 57,3 procent woningen zonder domicilie. Het laagste aantal woningen zonder domicilie vind je in Brugge (13,5 procent), Bredene (26,7 procent) en Oostende (27,9 procent).

Senioren genieten van de zonnige herfstvakantie.
Senioren genieten van de zonnige herfstvakantie.© PETER MAENHOUDT

Opvallend is nog dat onze kustregio de dichtst bevolkte is langs de hele Noordzee. De bevolkingsdichtheid – met hinterlandgemeenten erbij – bedraagt in 2019 373 inwoners per vierkante kilometer, maar hier zijn grote verschillen te noteren tussen de kustgemeenten (706 inwoners per km²) en de hinterlandgemeenten (131 inwoners per km²).

Grote verschillen

Ook tussen de kustgemeenten onderling zijn er grote verschillen. De Haan en Middelkerke benaderen het gemiddelde van de hinterlandgemeenten met respectievelijk 301 en 256 inwoners per vierkante kilometer. Oostende, Blankenberge en Bredene hebben een bevolkingsdichtheid van meer dan 1.000 inwoners per vierkante kilometer. In Oostende wonen maar liefst 1.899 inwoners per vierkante kilometer, daarna volgen Bredene (1.384) en Blankenberge (1.173).

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier