Kortrijk schakelt hotel in voor daklozen: “Niemand slaapt in deze koude op straat”

Jan Van Baelen van het Focus Hotel: “Toen het telefoontje kwam heb ik gewoon ja gezegd.”©Kurt De Schuytener Kurt De Schuytener
Jan Van Baelen van het Focus Hotel: “Toen het telefoontje kwam heb ik gewoon ja gezegd.”©Kurt De Schuytener Kurt De Schuytener
Annelies Nollet
Annelies Nollet medewerker KW Kortrijk-Menen

De bitterkoude winterweek in combinatie met de aanhoudende coronamaatregelen zorgt ervoor dat het Kortrijkse CAW en OCMW creatieve oplossingen moeten verzinnen voor de dak- en thuislozen in de stad. Als de 16 slaapplaatsen in de nachtopvang in de Tuighuisstraat bezet zijn, kunnen mensen zonder vaste slaapplaats terecht in driesterrenhotel Focus in de Hoveniersstraat. “We laten onze voorwaarden deze week voor wat ze zijn. Niemand slaapt in deze koude op straat.”

Het aantal plaatsen in de Kortrijkse nachtopvang voor dak- en thuislozen werd de afgelopen jaren stevig uitgebreid. Waar er zo’n drie jaar geleden amper tien plaatsen waren gedurende de drie koudste wintermaanden, kunnen er nu tien maanden per jaar 24 mensen terecht. Maar dat is buiten de huidige coronacrisis gerekend. De strenge coronamaateregelen zorgden ervoor dat het CAW (Centrum voor Algemeen Welzijn) nog slechts 16 mensen zonder thuis een plekje kan bieden om te overnachten.

“Opvallend genoeg bracht ons dat tot voor kort niet in de problemen”, aldus OCMW-voorzitter en schepen van Sociale Zaken Philippe De Coene (SP.A). “In januari konden we nog perfect voldoen aan de vraag. Maar de huidige winterprik zorgde, zoals verwacht, voor een iets grotere drukte. Gisteren belden er 20 mensen op voorhand in.”

Dat is nodig want daklozen kunnen zich tot en met 17 uur telefonisch registreren om een plekje in de opvang te bemachtigen. Spontaan langskomen is sinds vorig jaar niet meer mogelijk. “En dus hadden we vier plaatsen te kort. Maar natuurlijk sturen we hen in dit weer niet terug de straat op. We waren voorzien op de situatie en hadden al een overeenkomst gesloten met een hotel in de buurt.”

Gratis voor daklozen

Het gaat over Hotel Focus in de Hoveniersstraat dat al 26 jaar uitgebaat wordt door Jan Van Baelen en zijn vrouw Paula Mertens. Het hotel telt ongeveer 120 plaatsen verspreid over drie gebouwen in de straat. Een overnachting in het driesterrenhotel kost je normaal net iets minder dan 100 euro. Voor de daklozen kost het niks. Natuurlijk komt het CAW er wel in tussen, maar winst maakt het koppel er niet op.

“Een nacht in het hotel zou wel mooi zijn, ja. Al ben ik met de gewone opvang ook al heel content” – Johan

“Ik heb er geen minuut over nagedacht”, vertelt Jan. “Toen het telefoontje kwam, heb ik gewoon ja gezegd. Pas achteraf ben ik mij beginnen afvragen waarom ik dat nu precies gedaan had ( lacht ). Ik kan daar wel 100 hoogdravend klinkende redenen voor verzinnen, maar uiteindelijk komt het erop neer dat mijn vrouw en ik al 40 jaar in Kortrijk wonen. Wij voelen ons hier goed en vinden dat we wel eens iets terug mogen doen. Bovendien, en dat klinkt misschien banaal, is het onze job om mensen onderdak te geven.”

“Het hotel was een late roeping. Voor we in de horeca stapten, waren zowel mijn vrouw als ikzelf aan de slag in de sociaalpedagogische sector. Zij als kleuterleidster, ik als opvoeder. Mijn eerste reflex was dus om die mensen hier welkom te heten.”

Erg vriendelijk

Veel andere klanten vallen er bovendien in deze tijden niet te ontvangen. Toch openen Jan en Paula nog steeds bewust de deuren. “We weten dat veel hotels van ketens in de stad dicht zijn. Zij moeten een bepaald aantal kamers verhuurd krijgen om uit de kosten te geraken. Voor ons als zelfstandigen ligt dat anders. Ons personeel staat op technische werkloosheid en we runnen zelf de boel. Alles wat we verdienen, is mooi meegenomen. Al is dat maar een fractie van wat het zou moeten zijn. We ontvangen vooral mensen die met een doel naar Kortrijk komen. Een feestje, een festival, het werk,… Al die zaken vallen nu natuurlijk weg.”

Het is de eerste keer dat Jan en zijn vrouw dak- en thuislozen opvangen. “Dat zijn erg vriendelijke mensen. Ze zagen er tevreden uit, al hebben we niet echt veel woorden kunnen wisselen. Normaal zou ik een babbeltje met hen doen bij een kop koffie, maar dat mag nu natuurlijk niet. Ze blijven in elk geval welkom zo lang dat nodig is.”

Johan ( niet zijn echte naam, red .) uit Kortrijk is al vier maanden dakloos en maakt geregeld gebruik van de nachtopvang als hij niet bij vrienden terecht kan. Hij is blij met het initiatief, want daklozen mogen normaal gesproken maximum 20 nachten per maand gebruik maken van de nachtopvang.

Geen dagen meer tellen

“Het is vooral goed dat ze nu geen dagen meer tellen”, vertelt hij. “Afgelopen zomer kon ik nog makkelijk bij vrienden terecht, of sliep ik wel eens in een tentje. Maar sinds de coronamaatregelen weer verstrengd zijn, ontvangen veel mensen liever niet te veel volk in huis. En voor een tentje is het natuurlijk te koud.” Hij sliep nog niet in het hotel, maar hoopt wel er eens een nachtje te mogen doorbrengen. “Dat zou wel mooi zijn ja. Al ben ik met de opvang ook wreed content hoor.”

Schepen De Coene bevestigt dat er tijdens deze stevige winterprik wat losser met voorwaarden wordt omgesprongen. “Op die manier willen we absoluut vermijden dat er toch iemand de nacht in de vrieskou moet doorbrengen.” Ook overdag hoeven de daklozen niet op straat te dolen. “Tot 9 uur kunnen ze in de nachtopvang terecht en om 10.30 uur gaat de dagopvang op Overleie open. Daar ontvingen we in de loop van de week 19 mensen. Ze kunnen er een douche nemen en krijgen er een warme maaltijd voorgeschoteld. Als we zien dat iemand niet op de winter gekleed is, gaan we ook extra investeren in warme truien, sjaals en mutsen”, aldus de schepen. “Tot slot bekijken we of we ook in de nachtopvang sneltesten op corona kunnen aanbieden, mocht daar vraag naar blijken te zijn.”

Lees ook: Kortrijk gaat daklozen tellen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier