Komt er een gevangenis in Roeselare? Nieuwe procureur pakt uit met opvallend voorstel

Het plan-Jodts in een notendop: stoot de vier bestaande gerechtsgebouwen in Ieper, Veurne, Brugge en Kortrijk en de zes locaties van de federale politie in dezelfde steden af en breng die samen in één nieuw gebouw in het hart van West-Vlaanderen, langs de E403 in Roeselare. Bouw daar meteen ook een nieuw arresthuis voor de 200 gevangenen die momenteel in Brugge of Ieper in voorhechtenis zitten. © KW
Laurens Kindt

In januari legt Roeselarenaar Filiep Jodts (50) de eed af als nieuwe procureur des Konings en krijgt hij de leiding over de zestig magistraten van het parket van West-Vlaanderen. Dat zijn korps in soms erbarmelijke omstandigheden zijn werk moet doen, is hem een doorn in het oog. “Stoot die vervallen gerechtsgebouwen af en bouw één nieuwe, efficiënte rechtbank in het hart van West-Vlaanderen. Mét een nieuwe gevangenis”, droomt hij luidop.

“Let op waar u gaat zitten. Vorige week is een deel van het plafond losgekomen en het is nog altijd niet hersteld. Ik zou het zelf willen doen, maar ik mag niet. Er zitten namelijk asbestplaten in het plafond verwerkt en die mag je zelf niet verwijderen.”

Wie dacht dat Filiep Jodts (50) als kersverse nieuwe baas van het West-Vlaams parket vanuit een somptueus kantoor de criminaliteit bestrijdt, heeft het fout. En dat steekt. Zozeer zelfs dat procureur Jodts luidop durft te dromen. In de lagere school was hij het die de melkskes ronddeelde, tijdens zijn rechtenstudies aan de Kulak werd hij de eerste praeses die niet verkozen maar gevráágd werd, als onderzoeksrechter was hij de eerste in België die een vastgelopen onderzoek met succes helemaal liet herbekijken. En ook nu is Filiep Jodts er de man niet naar om vanuit de coulissen de zaken op hun beloop te laten. “Bij Anderlecht loopt dat misschien niet helemaal perfect, maar ik zie mezelf als een speler/trainer”, lacht hij. “Beleid ontwikkelen en mijn mensen aansturen, dat is mijn job maar als het nodig is, zal ik ook op de voorgrond durven treden.”

U heeft een plan.

“Waarom gaan we in West-Vlaanderen niet naar één centraal justitiegebouw? Als ik zie hoe de toestand in onze huidige gebouwen is, lijkt me dat geen overbodige luxe. In Ieper valt het dankzij de renovatie van enkele jaren geleden nog goed mee, maar de andere drie gerechtsgebouwen zijn niet meer in allerbeste staat. En dan druk ik me nog voorzichtig uit. Als ik mijn kantoor hier in Veurne wil verwarmen, dan kan ik kiezen tussen de verwarming aanleggen of ze uitzetten. De draaiknop werkt al jaren niet meer. Leg ik ze aan, dan is het binnen het uur bloedheet in mijn kantoor en kan ik niet anders dan het raam openzetten. Efficiënt? Allerminst.”

Een arresthuis in Roeselare zou de overbevolking in de gevangenissen van Brugge en Ieper oplossen

“Het plafond komt op vele plaatsen los, maar de herstelling laat op zich wachten. Het zelf doen, is geen optie want er zit asbest in verwerkt. Onze lift is zes maanden kapot geweest voor ze hersteld werd. In het gerechtsgebouw in Kortrijk zijn alle ramen nog enkel glas en het houtwerk is al jaren niet meer behandeld. Het hoeft geen betoog dat ook daar de stookkosten onnodig hoog oplopen. En in Brugge zit er betonrot, in een gebouw dat een goeie dertig jaar oud is. Die gebouwen renoveren of zelfs maar goed onderhouden, kost handenvol geld. Dat is niet verantwoord.”

Ook een nieuw gebouw zal geld kosten. Dat er niet is.

“De overheid geeft zoveel subsidies aan particulieren om hun woningen energie-efficiënter te maken. Stel nu eens dat de overheid dat één jaar niet doet en het geld dat ze daarmee uitspaart investeert in haar eigen gebouwen. Het jaar nadien zullen die gebouwen al veel minder kosten in onderhoud en verwarming. Het geld dat je daarmee uitspaart, kan je dan opnieuw gebruiken om de particulieren te subsidiëren, naast de bestaande subsidies die je dan weer opstart. Dat is toch een win-winsituatie? Waarom schakelen we geen grote firma in die een gloednieuw, efficiënt justitiegebouw neerpoot en het vervolgens verhuurt aan de FOD Justitie? Dat zal veel goedkoper zijn dan die oude gebouwen te blijven onderhouden. In het huidige systeem gooit men bijna letterlijk het geld door de ramen.”

U heeft zelfs al een locatie in gedachten.

Komt hier een gevangenis?
Komt hier een gevangenis?© KW

“Klopt. In Oekene, langs de E403, aan de overkant van waar men de laatste hand aan het leggen is aan de nieuwe campus van het AZ Delta. Daar is nog een mooie lap grond over en die locatie is voor tachtig procent van West-Vlaanderen op nog geen halfuurtje rijden. Als we daar voldoende zittingszalen voorzien en die zalen ook in de namiddag gebruiken – wat nu vaak niet het geval is – dan kan één gebouw volstaan voor heel West-Vlaanderen. Voorzie in dat gebouw ook plaats voor de mensen van de federale politie – inclusief wetenschappelijke ruimtes voor het labo – en dan kan je ook de zes verouderde gebouwen van de federale politie in West-Vlaanderen verkopen. Waar die mensen soms in moeten werken, dat zijn middeleeuwse omstandigheden. Als de federale politie, het parket en de rechtbanken samen op één site zitten, wat neerkomt op ongeveer 750 personen, dan kunnen er ook grote besparingen gerealiseerd worden op logistiek, verplaatsingen en materiaal.”

U droomt niet alleen van een nieuw gerechtsgebouw maar ook van een nieuwe gevangenis.

De gevangenis van Brugge.
De gevangenis van Brugge.© BELGA

“Ik zou nog verder durven gaan inderdaad. Waarom bouwen we daar vlakbij geen nieuwe gevangenis voor de tweehonderd mensen die nu in West-Vlaanderen in voorhechtenis zitten? Dan is de overbevolking in de gevangenissen van Ieper en Brugge meteen opgelost en het levert ook praktische voordelen op. Als er nu iemand opgepakt en voorgeleid wordt bij de onderzoeksrechter moet die verdachte naar een gerechtsgebouw gebracht worden en daarna ook vervoerd naar de gevangenis. Dat kost geld, tijd en mensen. Als ze voor de raadkamer moeten verschijnen, begint die hele verhuisoperatie opnieuw. Zet je een zogenaamd arresthuis vlakbij je rechtbank, dan kunnen ze bij wijze van spreken de straat oversteken en het is opgelost. Als die mensen dan eenmaal definitief veroordeeld zijn, kunnen ze naar een andere gevangenis verhuizen. Ik ben ervan overtuigd dat je op die manier veel efficiënter kan werken. Het verhoor door de politie, de voorleiding bij de onderzoeksrechter en het eventuele opsluiten kan dan allemaal op quasi dezelfde locatie gebeuren.”

Reacties

Overheid: “Investeren volop”

De Regie der Gebouwen, de overheidsdienst die onder andere de gerechtsgebouwen beheert, benadrukt dat er volop geïnvesteerd wordt in de vier West-Vlaamse locaties. Zo zal het dak van de rechtbank van koophandel in Ieper volledig gerestaureerd worden. Idem voor het gerechtsgebouw in Brugge, waar men in één beweging ook de dakgoten, het betonrot van de gevels, het schrijnwerk en de zonwering onder handen wil nemen. Ook de kelders, waar er door insijpelend water schimmel op de dossiers ligt, zal gedicht worden. Het oude gerechtsgebouw in Kortrijk is wel een probleemgeval. “Het was ooit de bedoeling om dit pand uit de jaren vijftig – met historische waarde – ofwel volledig te renoveren ofwel te verlaten. De beleidsbeslissing hierover is tot nu uitgebleven, maar ondertussen dringen zich steeds meer werken op die niet meer kunnen worden uitgesteld”, klinkt het bij de Regie. (LK)

Burgemeester Roeselare: “Gevangenis is geen optie”

“Een originele en verrassende piste”, zo noemt Roeselaars burgemeester Kris Declercq (CD&V) het plan-Jodts. “Ik begrijp uiteraard dat de procureur de potenties van onze centraal gelegen stad erkent, wat ook voor een nabije en toegankelijke justitie een meerwaarde kan zijn. Anderzijds maken wij op dit ogenblik werk van deze zone als een modern bedrijvenpark van de toekomst, omdat de ondernemingen in onze streek schreeuwen om ruimte”, klinkt het. Een nieuwe gevangenis aan de rand van zijn stad, daar staat de burgervader echter niet voor te springen. “Technisch gesproken zou er een jarenlange bestemmingswijzigingsprocedure moeten volgen via de Vlaamse Regering. De inplanting van een justitiële antenne zouden we moeten onderzoeken binnen het te ontwikkelen kantorenaanbod, maar een arresthuis op die plaats lijkt mij alvast geen interessante optie”, besluit Kris Declercq. (JRE)

Vakbond: “Natte droom”

Een gloednieuw en hypermodern gebouw voor de federale politie in West-Vlaanderen, daar kan je als vakbond toch alleen maar om juichen? Niet dus. Florent Platteeuw van vakbond VSOA stelt zich grote vragen bij het plan van Filiep Jodts. “Telkens je spreekt over centraliseren van diensten, moet je denken aan het personeel. Als dit erdoor komt, betekent dat voor veel mensen extra verplaatsingen. Die gaan dat dus voelen aan hun loon, want een bedrijfswagen krijg je niet bij de politie. Ik stel me ook vragen bij de financiering hiervan. Er is nog geen geld voor de renovatie van de huidige gebouwen, hoe zou men dit dan betalen? Op onze site in Kortrijk raakt de elektriciteit al jaren niet meer gekeurd, de collega’s van het CIC (het communicatie- en informatiecentrum waar bijvoorbeeld noodoproepen behandeld worden, LK) in Brugge zitten in een hok zonder enig comfort. Los dat eerst op voor je dergelijke ideeën de wereld instuurt. Als dit erdoor komt, wens ik de procureur veel succes maar ik denk dat het bij een natte droom zal blijven”, zegt Florent Platteeuw. (LK)

Voorzitter rechtbank: “Niet aan de orde”

Bernadette Vandeputte, de voorzitter van de rechtbank van West-Vlaanderen, wil zich niet laten meeslepen in de discussie. Dat in het plan-Jodts de 63 rechters van West-Vlaanderen hun kantoor en zittingszaal in Ieper, Veurne, Brugge of Kortrijk moeten inruilen voor Roeselare, doet weinig ter zake. “Het is inderdaad zo dat de gerechtsgebouwen dringend aan grote herstellingen toe zijn. De rechtbank van eerste aanleg ziet echter geen aanleiding om over het idee van Filiep Jodts een standpunt in te nemen”, klinkt het bij monde van persrechter Dirk Huygebaert. (LK)

Minister van Justitie Koen Geens: “Een visie op de toekomst”

Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) toonde zich in zijn werkstuk ‘Court of the Future’ in 2017 al voorstander om het aantal gerechtsgebouwen te verminderen en te investeren in betere gerechtsgebouwen. “Dit was en is een visie op de toekomst. Uiteraard moet dit in samenspraak met de betrokkenen gebeuren en zal een volgende regering met volle bevoegdheden hier stappen in moeten ondernemen”, klinkt het. De minister verwijst naar de provincie Antwerpen. “Daar is men wel gestart met de ééngemaakte griffie waar verschillende diensten in worden samengebracht en waar de burger makkelijk terecht kan in plaats van de ene naar de andere dienst te worden verwezen. In de ideale toekomst zou men niet meer moeten nadenken bij welke rechtbank men moet zijn maar zou elke griffie de burger moeten kunnen helpen of die persoon daar nu is voor een zaak voor het vredegerecht of voor een procedure bij de burgerlijke rechtbank bijvoorbeeld.” (LK)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier