Kapel die slachtoffers gruweldaad ‘Schuwe Maandag’ herdenkt bestaat honderd jaar: “We mogen die dag nooit vergeten”
De kapel op de hoek van de Ardooisesteenweg en de Populierstraat in Roeselare, die gebouwd werd ter nagedachtenis van 39 slachtoffers van een Duitse gruweldaad op Schuwe Maandag, bestaat honderd jaar. Al vier generaties lang staat de familie Debruyne in voor het onderhoud van de kapel. “19 oktober 1914 was één van de zwartste dagen uit de Roeselaarse geschiedenis en dat mag niet vergeten worden”, aldus Francis Debruyne.
We schrijven 19 oktober 1914. Het Duitse leger probeert vanuit Ardooie Roeselare te bereiken, maar krijgt daarbij felle tegenstand van Franse soldaten. Onder andere Ferndinand Le Hétet probeerde met welgemikte schoten de Duitsers op afstand te houden. De Duitsers dachten toen dat ook de burgers betrokken waren bij het verweer. In de omgeving van het kruispunt van de Populierstraat met de Ardooisesteenweg en nabij de Spanjeschool werden verschillende mensen uit hun huizen gehaald en gegijzeld.
Zelf graf delven
Een eerste groep gijzelaars werd op het gehucht De Vierweg neergeschoten tegen de gevel van boerderij Vermandere. “Die mensen zouden volgens een legende eerst zelf hun graf hebben moeten delven”, aldus Francis Debruyne, die het verhaal meermaals te horen kreeg van zijn vader. Uiteindelijk werden op die Schuwe Maandag 39 buurtbewoners vermoord. Daarbij ook verschillende kinderen.
Onlangs nog vernieuwd
Op initiatief van Jules Dobbelaere, de overgrootvader van Francis, werd op de hoek waar het 109 jaar geleden allemaal begon, een kapel gebouwd ter ere van de slachtoffers van de Duitse wraaktocht. De kapel werd op 3 juni 1923 ingehuldigd. “Schuwe Maandag is één van de zwartste dagen in de Roeselaarse geschiedenis. We willen dat dit herinnerd wordt. Het is belangrijk dat de jeugd weet dat nutteloos geweld tot niets leidt”, aldus Francis Debruyne.
“Het is belangrijk dat de jeugd weet dat nutteloos geweld tot niets leidt”
Hij is nu al de vierde generatie binnen de familie die voor de kapel zorgt. “Enkele jaren geleden hebben we de plafonds vernieuwd, nieuwe gootjes gehangen en de dakleien hersteld. Het kapelletje verkeert nog steeds in goede staat en met de familie willen we dat ook zo houden.”
Herdenkingsplechtigheid
Aanstaande zondag worden de slachtoffers van Schuwe Maandag herdacht met een plechtigheid aan de kapel. “Die plechtigheid wordt ieder jaar nog door zo’n honderd mensen bijgewoond. Speciaal voor de honderdste verjaardag van de kapel hebben we een bidprentje laten maken om de slachtoffers te herdenken”, aldus Francis.
Op het bidprentje staan, net zoals in de kapel, alle namen van de mensen die omkwamen bij die gruweldaad vermeld. De aanwezigen op de plechtigheid van aanstaande zondag zullen elk een exemplaar ontvangen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier