Jasper Huysentruyt geniet in België al enige naam en faam als jazzmuzikant. Maar de Heulenaar wint intussen ook aan populariteit bij de jazzliefhebbers in Chili, waar hij in 2011 naar verhuisde. Hij woont er in de hoofdstad Santiago.
Jasper Huysentruyt groeide op in Heule en bleef er tot in 2001. Daarna woonde hij een tiental jaar in Gent. In 2011 verhuisde hij naar Chili, om er in eerste instantiein La Serena – een stad aan de kust, op zo’n 500 km ten noorden van Santiago – en vervolgens in Valdivia – 900 km ten zuiden van Santiago te gaan wonen. Intussen woont hij in Santiago zelf.
Het was de liefde die je naar Chili bracht. Waar en wanneer leerde je die Chileense schone kennen, en wat deed jullie besluiten dat jij naar daar zou verhuizen, en niet omgekeerd?
“Mijn vrouw – intussen ex-vrouw – leerde ik kennen tijdens de Patersholfeesten in Gent in 2009, in oktober dat jaar waren we een koppel. Zij kwam in Gent aan een postdoctoraat werken. Toen haar contract en visum verliepen was ze al zwanger. Ze vertrok eind februari 2011, ik vertrok enkele maanden later, aangezien ik op dat moment nog werkte als leerkracht jazzpiano in Kortrijk en Harelbeke. Mijn motief was de liefde, maar ik heb altijd wel de zin voor uitdagingen en avontuur gehad, dus daarom zag ik het zitten om naar Zuid-Amerika te verhuizen.”
Je had hier al wat naam en faam opgebouwd als jazzmuzikant. Heb je dan niet getwijfeld om die ‘Belgische verankering’ op te geven?
“Niet echt. België mag dan over de nodige goeie muzikanten beschikken, het blijft een kleinschalig land. Eens je geïnstalleerd bent, lijkt het een soort cocon. Misschien wilde ik gewoon buiten die comfortzone kunnen treden. Bovendien vind ik dat er dan nog onvoldoende uitwisseling bestaat over de taalgrens heen, wat de indruk geeft dat het circuit eigenlijk nóg kleiner is. Ter vergelijking : de regio van Santiago is groter dan Vlaanderen en telt 7 miljoen inwoners.”
Kan je van je muziek leven in Chili, of houd je er daarnaast nog een ander inkomen op na en zo ja, wat dan wel? Lesgeven bijvoorbeeld?
“Het heeft veel moeite gekost, maar uiteindelijk kan ik hier ook van de muziek leven. Ik heb opnieuw mijn pianotrio kunnen vormen, en opnieuw met enkele straffe muzikanten. Sinds maart geef ik ook les jazzpiano in de Escuela Superior de Jazz, een initiatief van de Chileense internationaal bekende bassist Christian Galvez. Ik ben wel naar Santiago moeten verhuizen, aangezien Chili zo gecentraliseerd is, dat wie van zijn muziek – en dan zeker jazz – wil leven, niet anders kan dan in de hoodstad wonen. Toen ik in het regenwoud in Valdivia woonde, had ik bijvoorbeeld geen uitzicht op concerten, jams of gelijk wat. Maar ook dat soort isolatie is soms bijzonder vruchtbaar. Ik heb er zelfs inspiratie door opgedaan.”
Is je verhuizing naar Chili definitief, of zie je jezelf binnen afzienbare tijd toch naar hier terugkeren? Of nog anders: nog een nieuw buitenland opzoeken?
“Ik zie niéts als definitief. Ik heb hier een zoon, dus zie ik me hier nog een heel eind blijven. Wel zou ik graag eens New York willen ervaren. Het feit dat ik er hier in geslaagd ben om van muziek te leven, geeft me wel het idee dat je met muziek als taal waarschijnlijk op veel plaatsen je draai kunt vinden. Als ik echter het gevoel krijg dat ik te comfortabel zit, zal ik alles doen om andere horizonten te verkennen.”
Is het moeilijk om als jazzmuzikant voet aan de grond te krijgen in Chili, of is het wereldje zodanig klein dat iedereen er iedereen kent en helpt?
“De jazzscene in Chili concentreert zich in Santiago. Net als in België is het een wereld waarin iedereen elkaar kent. Het was zeker niet makkelijk om voet aan de grond te krijgen. Maar ik heb dan ook nooit de intentie gehad om bij een of andere scene te horen. Je moet zelf je plaats innemen. Ondertussen heb ik echter de nodige vrienden in en buiten de muziek.”
In welk opzicht verschilt de beleving van jazz in Chili van die in België?
“Goeie vraag. In Chili zijn ze nogal hardbop minded, en er is bijna niemand die free speelt. België heeft meer avantgarde, maar soms te cerebraal en te weinig visceraal. En muziek speel je niet met het hoofd – gebruik je hersenen om nieuw materiaal te studeren, maar niet om live je improvisaties te denken – maar vanuit het hart of zelfs de onderbuik. Om het even welke muziek je speelt!”
Hoe is het om in Chili te leven? Was het hard aanpassen voor jou?
“Het leven is hier een vreemd soort sociaal darwinisme. Er is meer armoede, onrecht en ongelijkheid. Ik zou er wel willen aan toevoegen dat het helemaal anders is buiten Santiago dan in de hoofdstad. Mensen zijn daar veel minder gestresseerd. Er is dan ook nog eens een enorm verschil tussen het noorden en het zuiden, zowel qua klimaat als bevolking. In de zomer reis ik dikwijls constant tussen Patagonië en de Atacamawoestijn of de vulkanen in het kleine Zuiden, om op te treden. Elke streek heeft zijn tradities of eten, onder de invloed van Indianen en Europese kolonisten uit Spanje, Duitsland, Engeland en Kroatië.”
“Het meest aanpassen is de mentaliteit. In België zijn de mensen meer op zichzelf en introverter. Als je hier iets wil bekomen, moet je voortdurend op je strepen staan. Voorts zijn de Chilenen minder punctueel dan de Belgen, maar tegelijk wél punctueler dan hun collega’s uit de rest van Zuid-Amerika. Ik veralgemeen niet graag, maar kom… Ik heb echter geen grote cutuurshock ervaren, behalve de keren dat ik in sloppenwijken ben binnengelopen. Het is wel zo dat je altijd als een buitenlander zal beschouwd worden, ongeacht hoe vloeiend je Spaans – zeg maar Chileens – mag zijn.”
Jullie zoontje Simon is er intussen 5. Voeden jullie hem tweetalig op?
“Hij spreekt geen Nederlands, maar wel Spaans en ook al een beetje Engels. Af en toe spreek in hem wel eens toe in ‘t plat West-Vlaams, waarna hij me zeer vreemd aankijkt en het probeert te imiteren…”
Vaak horen we dat Belgen alsnog terugkeren naar hun land van herkomst van zodra er kinderen zijn: omdat er hier beter onderwijs is, gezondheidszorg, enzovoort. Jij dus niet?
“Het onderwijs in Chili hoort zowat bij het duurste ter wereld, dus zou ik er niets op tegen hebben mocht hij later in België naar de universiteit gaan. Voorlopig groeit hij op in een plaats die voor kinderen echt ideaal is: wilde natuur en veel bossen, meren en rivieren. De streek rond Valdivia is paradijselijk mooi.”
Overvalt de ‘heimwee naar huis’ je wel eens?
“Heimwee is een verlangen naar een plaats, een tijd en omstandigheden die niet meer bestaan en niet meer terugkomen. Want alles verandert constant. Ik vraag me soms af hoe België er zal uitzien binnen twintig jaar. Wie naar het buitenland verhuist, leert paradoxaal genoeg zijn roots kennen. Ik koester mijn herinneringen, maar ik zou nooit, zoals veel mensen, willen terugkeren in het leven. Eerder dan dat hou ik van het nu. Ik ben dankbaar voor alles wat op mijn pad komt.”
Wat vonden je familie en vrienden van je vertrek? Ouders hebben het wel eens lastig als hun kind naar de andere kant van de wereld verhuist – en dan ook nog eens voor een kleinkind zorgt dat ze graag willen kunnen knuffelen…
“Natuurlijk moet het voor mijn ouders niet gemakkelijk zijn. Maar we houden regelmatig contact en ze zijn zelfs al twee keer tot hier gereisd in die 5 jaar. Ik moet zeggen dat ze mij de nodige steun verschaffen en dat je als je uiteindelijk zo ver woont, nog meer weet wat je aan elkaar hebt.”
Waarom moeten onze lezers niet twijfelen om naar Chili op reis te vertrekken? Of waarom net wel?
“Ik zou heel wat argumenten kunnen opsommen om hier niet te wonen, maar geen enkel om hier niet op reis te komen. Het is een zeer spectaculair land, dunbevolkt bovendien. Er zijn -tig plaatsen waar je honderd kilometer met de auto door een leeg woestijnlandchap, de Andes, de bossen in het zuiden of de steppe in Patagonië kunt reizen. het geeft je een soort gevoel van vrijheid dat je je in West- Europa al lang niet meer kunt voorstellen. Dan heb je ook nog eens een heel lange kuststrook, met talloze paradijselijke stranden.”
(Frederik Jaques)
Reis rond de wereld - 2016
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier