In het ziekenhuis, op spoed en bij de dokter: “Humor is nodig om het vol te houden”

Ook in de zorgsector wordt nog gelachen, zo blijkt uit deze 'corona challenge' die circuleert op sociale media. © gf
Laurens Kindt

Galgenhumor. Laat het ons, West-Vlamingen, uitspreken en onze huig raakt helemaal in de war. Maar het bedrijven, daar zijn we wél een kei in, zo blijkt. Zelfs in de zorg worden nu grappen gemaakt, zo blijkt uit onze rondvraag. “Als ik niet af en toe eens goed zou mogen lachen met dat coronavirus, zou ik het niet volhouden”, zegt geriater en Topdokter Ann Vandenbroucke.

Flauwe moppen, geestige memes op het internet of grappige filmpjes, ze worden massaal gemaakt en gedeeld. Op Facebook, in besloten vriendengroepjes op WhatsApp, tijdens Zoom-vergaderingen met collega’s of gewoon tijdens een van die schaarse ontmoetingen op straat met andere mensen die zich even buiten wagen.

Ook door onze helden in de zorg, want eens goed kunnen gieren van het lachen is het beste medicijn tegen de dagelijkse stress die ze ervaren bij het bestrijden van dat hardnekkige virus. Dat zegt toch geriater en Topdokter Ann Vandenbroucke van het AZ Damiaan in Oostende. “In afwachting van de herneming van ons normale leven, moeten we de sfeer erin houden”, vindt ze.

“We zitten allemaal in hetzelfde schuitje en we moeten er het beste van maken. Zonder humor zou ik het niet kunnen volhouden. Het doet deugd om tussendoor eens te kunnen lachen. Vanmorgen kreeg ik nog een grapje doorgestuurd van een longarts, of iemand wist of er al weer gedoucht mocht worden of dat we nog altijd alleen maar onze handen mochten wassen. Ik vond dat zo grappig dat ik het meteen doorgestuurd heb naar een paar vrienden en kennissen.”

“Ook met de cartoons over hamsteraars van wc-rollen en andere typische coronagrappen kan ik goed lachen. Dat helpt mij echt om de druk wat van de ketel te halen. Ook bij mijn collega’s merk ik dat lachen deugd doet, ook bij diegenen van wie je dat het minst verwacht”, klinkt het.

Verlengkabel

Zelfs bij de oudere patiënten met covid-19 in het AZ Damiaan in Oostende kunnen ze een grapje over corona wel smaken. “Er is nu ook die fysieke afstand tussen de dokter en de patiënt. Bij oudere mensen is dat moeilijk, die zijn soms hardhorig en dan moet je al wat dichter komen dan je zelf misschien wil. Naar hun longen luisteren kan je niet vanop afstand: een stethoscoop heeft geen verlengkabel. Ook een klinisch onderzoek vanop anderhalve meter afstand is onmogelijk. Je bent dus als dokter fysiek al wat meer op afstand van je patiënt, maar dat betekent niet dat je niet eens iets grappigs kan zeggen.”

“Ook met de cartoons over hamsteraars van wc-rollen kan ik goed lachen” – Topdokter Ann Vandenbroucke

“Die mensen hebben daar ook deugd van. Als je in die angst blijft zitten, kan je niet goed meer functioneren. In tijden waarin je op het nieuws alleen maar droeve berichten ziet, mogen we onze moed niet laten zakken. We weten allemaal dat de situatie ernstig is, maar als we allemaal als een begrafenisondernemer gaan rondlopen, dan is dat voor niemand plezant. Ook niet voor de mensen die opgenomen zijn in het ziekenhuis. Zij voelen dat ook als wij als dokters en verplegers onze oren laten hangen of in pure paniek rondlopen”, zegt dokter Vandenbroucke.

Coronafront

Huisarts Johan Soens uit de Waregemse deelgemeente Desselgem merkt ook dat humor in deze tijden een verbindende factor is. “De mensen zien elkaar niet meer fysiek maar ze zitten, ikzelf ook ondertussen, wel in tientallen chatgroepjes online waar dan grappen en grollen over corona gedeeld worden. Dat doet deugd, dat is goed, er mag absoluut nog gelachen worden.”

“Bij mijn collega-dokters merk ik dat ook. De boog kan en mag niet altijd gespannen staan, we moeten die zware situatie af en toe eens van ons af kunnen zetten. Je moet ‘s avonds, als je thuiskomt na een zware dag op het coronafront, de televisie ook eens op iets anders zetten dan op het zoveelste journaal of praatprogramma over corona. Dan kan humor wel helpen om de zware dagen door te komen”, klinkt het.

Dr. Ann Vandenbroucke:
Dr. Ann Vandenbroucke: “Humor helpt mij echt om de druk wat van de ketel te halen.”© VIER

Ook bij de mensen thuis kan er nog gelachen worden, zegt thuisverpleegkundige Joyce Compernolle uit Ingelmunster. “De oudere mensen die ik op mijn ronde bezoek, hebben hun familie ondertussen al een hele tijd niet meer gezien. Ze zijn dan ook altijd heel blij dat er nog eens iemand over de vloer komt. Wat mij opvalt, is dat de mensen nog altijd zo positief en optimistisch zijn.”

“Er kan zeker nog gelachen worden, ondanks de ernst van de situatie. De mensen die ik zie, doen gewoon voort en hopen dat alles wel weer goed zal komen. Wat ik wel merk, is dat grapjes over het virus zelf niet echt in goede aarde vallen bij de oudere generatie. Die mensen zijn echt bang, de schrik voor corona zit er goed in. En ergens vind ik het wel goed dat ze het ernstig nemen”, zegt Joyce.

Plat van het lachen

Ook geriater Ann Vandenbroucke begrijpt dat het een evenwichtsoefening is als je grappen maakt over corona. “Sommige dingen zijn grappig, andere minder. Maar het pure feit dat er grappen over gemaakt worden, helpt ons deze crisis te doorstaan. En wat mij betreft mogen de grappen er soms wel eens los over zijn”, knipoogt ze.

Zelfs op de spoeddienst is er af en toe nog tijd voor een grapje. “Niet tijdens het werk natuurlijk, maar erna op de sociale media des te meer”, zegt spoedarts Vera Van Haevre van het AZ Delta Torhout en Menen. “Anders hou je het niet vol. Er zijn verschillende WhatsApp-groepjes met onze artsen die betrokken zijn bij covid-19. Daar krijg je nu wat statistieken, medisch advies, nog een update van de maatregelen en dan een hilarisch filmpje.” (lacht)

“Hoe onnozeler, hoe beter. En zeker als het herkenbare zaken zijn die je thuis of in de supermarkt meemaakt. Wouter Deprez over thuisonderwijs is een recent voorbeeld van iets dat ik echt goed vond. Ik lag plat van het lachen. Even ontspannen, niet te veel nadenken om er dan weer tegen te kunnen.”


Ziekenhuisclowns weten het al langer: “Een lach helpt altijd en overal”

Bij de vzw Ziekenhuisclowns uit Brugge weten ze al langer dat humor een cruciale rol speelt in de gezondheidszorg. “Patiënten, en zeker kinderen en hun ouders, hebben er heel veel aan als ze eens goed kunnen lachen”, zegt coördinatrice Marie-Paule Neyt.

“Ouders fleuren op als hun kinderen eens afgeleid worden van de dagelijkse ellende. Dat is altijd een hele verademing. Ook de kinderen zelf genieten daar echt van. Ik denk dan ook dat humor in deze periode echt wel nodig is. Dat moeten daarom geen grapjes over corona zelf zijn. Daar is het nu misschien nog te vroeg voor, zeker in het ziekenhuis zelf.”

“Het is een moeilijke balans om te vinden, maar het is dan ook een situatie die we nog nooit meegemaakt hebben en hopelijk ook nooit meer zullen meemaken. Er zal altijd een ‘voor’ en ‘na’ corona zijn. Maar als het straks weer beter wordt, zullen onze zes clowns er weer staan in alle West-Vlaamse ziekenhuizen. Al denk ik dat een Clown Corona niet overal welkom zou zijn”, lacht ze.