Ieperse gevangenis leeg tegen Kerstmis, capaciteit wordt uitgebreid

De gevangenis zal na de renovatie plaats hebben voor 181 gedetineerden. © EG
Stefaan Dehaerne
Stefaan Dehaerne Medewerker KW Westhoek

Dat de Ieperse gevangenis een serieuze uitbreiding zou krijgen, was al geruime tijd geweten. Over de timing krijgen we nu ook bevestiging van de gevangenisdirectie: tegen 23 december zullen alle gevangenen in andere instellingen zijn ondergebracht. Vanaf 1 januari 2022 gaat het personeel en de directie aan de slag in de gevangenis van hun voorkeur. De werken zullen zo’n twee jaar duren.

Voor alle duidelijkheid overloopt directeur Els Deloof nog even de officiële huidige capaciteit. “Op papier hebben we plaats voor 55 gedetineerden en nog eens 12 plaatsen voor beperkte detentie. Dat is al vele jaren niet meer haalbaar. Momenteel hebben we 49 cellen met in totaal 114 bedden in de gewone cellulaire infrastructuur. Jammer genoeg hebben we soms een hogere bezetting, waardoor gedetineerden een matras op de grond kregen om te slapen. Alle cellen worden minstens bezet door twee personen. Er is nog een afdeling ‘beperkte detentie’ voor gedetineerden die overdag de gevangenis mogen verlaten om te werken of een opleiding te volgen, maar die is quasi nooit volzet. Vandaag zijn er 106 personeelsleden tewerkgesteld, waarvan de grote meerderheid penitentiair beambten, maar er zijn ook nog de administratieve medewerkers, de sociale dienst, de verpleging en twee directeurs (Bruno Debode is haar collega-directeur, red.).”

Monocellen

Door de renovatie en uitbreiding wordt de gevangeniscapaciteit serieus opgetrokken. “De nieuwe capaciteit wordt 169 bedden in het cellulair en 12 bedden ‘beperkte detentie’. In de nieuwe celvleugels zullen we 100 cellen hebben met een capaciteit van 169 bedden. Er komt dus ruimte voor 20 à 30 monocellen, die er op heden niet zijn. Dit is een grote verbetering, want sommige gedetineerden hebben nood aan een monocel gelet op specifieke situaties zoals afkickverschijnselen en psychische problematieken.”

Alle personeelsleden die dat wensen, kunnen na de heropening terugkeren

De werken starten begin volgend jaar en zouden een tweetal jaar in beslag nemen. “De randaccommodatie, zoals bezoekzaal, keuken, ontvangstruimte voor gedetineerden, gespreksruimte, medische kabinetten, leslokalen… werden al in een vorige fase gerenoveerd of bijgebouwd. De laatste fase van de verbouwingen betreft nu de cellen. Drie vleugels worden volledig gerenoveerd en er worden twee vleugels bijgebouwd, bovenop de reeds bestaande vleugel op het gelijkvloers. Het wordt niet hoger dan het reeds bestaande gedeelte.”

Directeur Els Deloof gaat zelf tijdelijk aan de slag in het detentiehuis in Kortrijk.
Directeur Els Deloof gaat zelf tijdelijk aan de slag in het detentiehuis in Kortrijk. © DS

Voor de overplaatsing van de gevangenen kan de directeur, uit veiligheidsoverwegingen, niet alle informatie meedelen. “Ik kan wel vertellen dat de gevangenisbevolking langzaam aan wordt afgebouwd. Sinds begin oktober werd aan de onderzoeksrechters gevraagd om geen nieuwe beklaagden onder te brengen in Ieper, waardoor onze capaciteit al gedaald is. Een aantal veroordeelde gedetineerden werd al naar een andere inrichting overgebracht en in de loop van december worden de resterende gedetineerden overgebracht naar andere inrichtingen. Voor de beklaagden is het de onderzoeksrechter die een inrichting aanduidt. Dat zal voornamelijk in Brugge en Gent zijn, omdat die strafinrichtingen het dichtst gelegen zijn bij Ieper. Franstalige gedetineerden met een Nederlandstalig dossier kunnen ook naar Doornik overgebracht worden. De veroordeelde gedetineerden mogen zelf aangeven waar ze naartoe willen. Al is het wel het hoofdbestuur dat de finale beslissing neemt, onder andere rekening houdend met de bezetting van de andere inrichtingen.”

Extra verplaatsing

Ook van het gevangenispersoneel vergt dit uitbreidingsscenario een grote aanpassing. “De personeelsleden zijn geen vragende partij voor een tewerkstelling in een andere inrichting. De meerderheid woont in de nabijheid van Ieper, dus dat betekent een extra verplaatsing. Een aantal personeelsleden (22 voltijdse equivalenten, red.) blijft in Ieper om de site te bewaken. De andere personeelsleden kregen de kans om aan te geven naar welke inrichting men tijdelijk wenst te verhuizen. Quasi iedereen kreeg de inrichting van zijn of haar keuze. De personeelsleden worden voor de duur van de werken overwegend tewerkgesteld in Brugge, Oudenaarde, Gent en Ruiselede. Iedereen die dat wenst, kan bij de heropening terugkeren naar Ieper.”

“Ook wij als directie worden in andere inrichtingen tewerkgesteld. Dit wordt nog in detail bekeken, maar zelf ga ik aan de slag in het detentiehuis in Kortrijk en ik blijf ook de werkzaamheden in Ieper verder opvolgen. De uitbreiding en renovatie zal extra werkgelegenheid met zich meebrengen, maar dit zal eerder beperkt zijn.”

Gevangenis is coronavrij

Hoewel het coronavirus weer welig tiert, is de Ieperse gevangenis vooralsnog coronavrij. “Op dit moment (dinsdagmiddag, red.) hebben wij – hout vasthouden – geen enkele gedetineerde die coronapositief is”, bevestigt directeur Els Deloof. “Het bezoek mag dus voorlopig gewoon blijven doorgaan. Bezoekers dragen daarbij een mondmasker tot men gaat zitten in de bezoekzaal. Dan mag het mondmasker af. De gewone hygiënemaatregelen worden nog steeds toegepast.” Wie een gedetineerde wil bezoeken, hoeft aan de ingang geen Covid Safe Ticket te tonen. “De regels worden opgelegd vanuit ons hoofdbestuur. Afhankelijk van de situatie kan dat uiteraard verstrengen, maar op heden is dat niet aan de orde.”

Begin dit jaar was er wel een corona-uitbraak binnen de gevangenismuren. “In januari 2021 hadden we één gedetineerde die coronapositief was”, legt Els Deloof uit. “Alle gedetineerden werden getest en er bleken er een twintigtal besmet. Die gedetineerden werden in quarantaine geplaatst tot ze negatief testten. Door een kordaat optreden werden de besmette gedetineerden snel gedetecteerd, waardoor de situatie niet escaleerde en die ook vrij vlug onder controle was. Slechts enkele gedetineerden vertoonden lichte klachten, zwaar zieken of hospitalisaties hebben we gelukkig niet gehad.”

Meer dan negentig procent van het gevangenispersoneel is gevaccineerd. Bij de gedetineerden ligt dat cijfer wat lager. “Ik heb geen exacte cijfers, maar het zal rond 65 à 70 procent liggen. Iedere gedetineerde die hier toekomt, wordt getest en blijft in quarantaine tot de resultaten gekend zijn. We zijn op onze hoede.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier