Ieper: “Germinal was voor veel socialisten tweede thuis”

Redactie KW

Het majestueuze gebouw in de Sint-Jacobsstraat ziet er aan de buitenzijde nog net uit zoals vroeger, maar de rode schijn is verdwenen. Waar tegenwoordige een biowinkel gevestigd is, bevonden zich vroeger onder meer een bioscoop, dokterspraktijk en bibliotheek voor arbeiders. Begin jaren ’90 is het gebouw verkocht. “Alle diensten hebben een ander onderkomen gevonden, maar de politieke partij is het grootste slachtoffer geweest van het wegvallen van de Germinal”, zegt Philip Bolle.

Dit artikel maakt deel uit van ons dossier Socialisme.

Generatiegenoten Viviane Deconinck (60), Gunter Pertry (59) en Philip Bolle (57) vonden al heel vroeg de weg naar het socialisme en dus de Ieperse Germinal in de Sint-Jacobsstraat. Voor Georges Carlier (82) was het als werknemer van het ABVV vele jaren zijn werkplaats. We brachten hen rond de tafel die toevallig ook rood kleurde. “Ieper opende een Germinal in 1925, al heette het toen nog De Ontvoogding”, vertelt Georges Carlier. “De Algemene Centrale ABVV koos voor een gebouw in het centrum van de stad: het woonhuis van toenmalig burgemeester René Colaert. Daar is toen zelfs in het parlement heel wat te doen om geweest. Een CVP-burgemeester die zijn huis verkocht aan de sossen… Het was een groot gebouw dat plaats bood voor kantoren, een bioscoop, dokterspraktijk, coöperatieve winkels, een bibliotheek, café, feestzaal… Het stond allemaal ten dienste van de arbeiders, de vakbond en de partij.”

Hoofdmajorette

Vanaf de jaren ’70 gingen de diensten echter achteruit. Gunter Pertry: “Ik heb eind de jaren ’70 gewerkt voor de socialistische partij en maakte het einde mee van de bib. Een deel van de boeken ging naar de stedelijke bibliotheek, maar een groot deel verdween in containers. Ik heb daar nog nog enkele boeken uit gered.” Viviane Deconinck pikt in: “Je had toen ook heel wat rode verenigingen die intussen verdwenen zijn. Zo ben ik nog hoofdmajorette geweest van het majorettekorps bij de drumband Edgard Missiaen.” (lacht, red.) “Er was ook het Gemengd Zangkoor Gust Breyne, de Lode Zielenskring, de winkels… Dat is allemaal verdwenen.” Philip Bolle: “Maar niet alles is weg. De cultuurwerking van de SP.A is Curieus geworden, voor de Bond van Gepensioneerden hebben we nu S-Plus, de Bond van Gehandicapten werd Vlaamse Federatie voor Gehandicapten, voor de kinderweging hebben we Reddie Teddy… Een groot verschil met vroeger is dat die verenigingen nu open staan voor iedereen. De vanzelfsprekendheid van lidmaatschap bij alle socialistische verenigingen – de zogenaamde stamboomsocialisten – is vervaagd. Al was dat vroeger bijna logisch, want de bodes van de diensten waren dezelfde.” Georges: “De bodes van de Bond Moyson kwamen het lidgeld van de partij innen en zo steunde je bijna automatisch alle andere diensten.”

Verhuizen

De Germinal is tegenwoordig een biowinkel. (Foto EG)
De Germinal is tegenwoordig een biowinkel. (Foto EG)

Sinds begin de jaren ’90 hebben de Ieperse socialisten geen eigen lokaal meer. “In 1992 is het gebouw verkocht omdat het te groot was geworden en we er te veel kosten aan hadden”, zegt Georges Carlier. “Alle diensten gingen op zoek naar een eigen stek. Zo is het ABVV nu al een hele tijd gevestigd in de Korte Torhoutstraat en de mutualiteit eerst in de Janseniusstraat en nu de de Stuersstraat.” Philip Bolle pikt in: “De drie diensten – vakbond, mutualiteit en partij – zijn elk hun weg gegaan, maar de partij was het grote slachtoffer van de verkoop. Geen feestzaal meer, geen vergaderlokalen meer. We zijn intussen toe aan onze vijfde locatie. Cafébazen zagen ons niet graag komen. ‘Hier is iedereen welkom, niet enkel sossen’, was hun reactie. Pas op, de verkoop van de Germinal kwam er uit noodzaak, maar dat zou ik niet linken met enkel het socialisme. Het was een veranderende tijdsgeest. De katholieken en liberalen hebben hun Gilde en Concordia ook niet kunnen houden.” Gunter Pertry: “Nochtans was de Germinal meer dan een gebouw. Het was een plaats waar mensen samen kwamen. Koppels leerden er elkaar kennen, vierden er hun huwelijksfeest. Voor veel socialisten was het hun tweede thuis en die is weggevallen.”

“Willen in 2018 in de meerderheid”

Het socialisme komt steeds meer onder druk te staan, maar de Ieperse socialisten hebben geen schrik voor de komende jaren.

“Ik kan alleen maar vaststellen dat ons ledenaantal van de mutualiteit en de vakbond de voorbije jaren gegroeid is”, stelt Philip Bolle. “Met de partij zijn we ook vrij stabiel bezig. Andere verenigingen met een socialistische stempel zoals S-Plus en VFG staan open voor iedereen. We merken ook dat mensen die aangesloten zijn bij de Bond Moyson ook gesyndiceerd kunnen zijn bij de christelijke vakbond. Dat is allemaal mogelijk in deze tijden. Wij kijken positief naar de toekomst. De voorbije decennia zijn we nooit in de Ieperse meerderheid geraakt, maar hopelijk is dat iets voor in 2018.”

1 mei-viering

Maandag vindt met 1 mei de hoogdag plaats voor de socialisten. “We gaan die nog altijd vieren”, zegt Viviane Deconinck. “Vroeger had je wel nog de jaarlijkse 1 mei-stoet afgewisseld in Ieper, Poperinge en Wervik. Die is afgeschaft door een gebrek aan interesse, een algemeen verschijnsel van de afgelopen jaren. Er zijn steeds minder stoeten. Vroeger waren mensen sneller tevreden als je iets organiseerde. Die 1 mei-vieringen vroeger waren elders soms wel halve popconcerten.”

Gunter Pertry: “Wij hebben het altijd vrij traditioneel gehouden. Geen grote optredens, maar na de betoging een pint pakken en een kaartje leggen in een overvol café. Voor ons moest dat niet meer zijn. Nu hebben we met de vakbond, mutualiteit en partij nog altijd een 1 mei-comité en houden we een gemeenschappelijke socialistische actie. We houden een aperitiefconcert en barbecue in zaal Cyper. In de namiddag volgen dan ook enkele toespraken.”

“Willen in 2018 in de meerderheid”

Het socialisme komt steeds meer onder druk te staan, maar de Ieperse socialisten hebben geen schrik voor de komende jaren.

“Ik kan alleen maar vaststellen dat ons ledenaantal van de mutualiteit en de vakbond de voorbije jaren gegroeid is”, stelt Philip Bolle. “Met de partij zijn we ook vrij stabiel bezig. Andere verenigingen met een socialistische stempel zoals S-Plus en VFG staan open voor iedereen. We merken ook dat mensen die aangesloten zijn bij de Bond Moyson ook gesyndiceerd kunnen zijn bij de christelijke vakbond. Dat is allemaal mogelijk in deze tijden. Wij kijken positief naar de toekomst. De voorbije decennia zijn we nooit in de Ieperse meerderheid geraakt, maar hopelijk is dat iets voor in 2018.”

1 mei-viering

Maandag vindt met 1 mei de hoogdag plaats voor de socialisten. “We gaan die nog altijd vieren”, zegt Viviane Deconinck. “Vroeger had je wel nog de jaarlijkse 1 mei-stoet afgewisseld in Ieper, Poperinge en Wervik. Die is afgeschaft door een gebrek aan interesse, een algemeen verschijnsel van de afgelopen jaren. Er zijn steeds minder stoeten. Vroeger waren mensen sneller tevreden als je iets organiseerde. Die 1 mei-vieringen vroeger waren elders soms wel halve popconcerten.”

Gunter Pertry: “Wij hebben het altijd vrij traditioneel gehouden. Geen grote optredens, maar na de betoging een pint pakken en een kaartje leggen in een overvol café. Voor ons moest dat niet meer zijn. Nu hebben we met de vakbond, mutualiteit en partij nog altijd een 1 mei-comité en houden we een gemeenschappelijke socialistische actie. We houden een aperitiefconcert en barbecue in zaal Cyper. In de namiddag volgen dan ook enkele toespraken.”