We zeggen steeds minder ja: aantal wettelijke huwelijken in tien jaar tijd met kwart gedaald

© Getty/KW
Philippe Verhaest

We beloven elkaar steeds minder eeuwige trouw. In tien jaar tijd is het aantal wettelijke huwelijken met 13 procent gedaald. In vergelijking met twintig jaar geleden gaat het zelfs om 23 procent. Toch is er ook een klein beetje goed nieuws te bespeuren: in 2021 huwden we opnieuw bijna dertien procent meer dan in het coronajaar 2020. “Ik zie niet meteen een kentering op komst”, stelt klinisch seksuologe Sybille Vanweehaeghe.

De recente cijfers van Statbel liegen niet. In 2021 stapten we 3.817 keer in het wettelijk huwelijksbootje, maar dat aantal zit al twee decennia in dalende lijn.

In 2016 beloofden West-Vlamingen elkaar in het gemeentehuis nog 4.451 keer eeuwige trouw, in 2011 lag dat aantal op 4.410 en in 2001 op 4.980.

Een daling van 14 procent tegenover 2016, 13 procent in vergelijking met tien jaar geleden en liefst 23 procent wanneer we de cijfers tegenover die van 2001 plaatsen.

“Het huwelijk staat onder druk. Bijna de helft van alle jongeren in de westerse wereld is single” – klinisch seksuologe Sybille Vanweehaeghe

Een positieve kanttekening is dan weer dat 2020, door de uitbraak van de coronapandemie een annus horribilis voor de huwelijkssector, grotendeels verteerd is.

In 2021 vonden er 12,7 procent – van 3.387 naar 3.817 – meer wettelijke huwelijken plaats dan een jaar eerder.

Op gemeentelijk vlak zijn grote verschillen merkbaar. In slechts veertien West-Vlaamse steden en gemeenten ging het aantal wettelijke huwelijken er sinds 2016 op vooruit. Vier gemeenten bleven status quo, 46 gemeentebesturen moesten dan weer (een pak) minder mensen in de echt verbinden.

-61 procent in Lichtervelde

Lichtervelde spant de kroon met een daling van 61 procent in vijf jaar tijd: van 59 wettelijke huwelijken in 2016 naar 23 in 2021. Iets wat ook burgemeester Ria Beeusaert-Pattyn (CD&V) merkt.

“Het klopt dat ik de voorbije jaren minder jonge trouwers heb gezien”, zegt ze. “Maar dat hoeft niet tot paniek te leiden. Amper twee jaar geleden waren we nog de meest trouwlustige gemeente van West-Vlaanderen. Er wordt gewoon minder gehuwd, een evolutie die zich overal in Vlaanderen doorzet.”

“Minder getrouwde koppeltjes betekent niet dat Lichtervelde aan het leeglopen is. Integendeel: in amper enkele jaren tijd zagen we ons inwonersaantal tot boven de 9.000 stijgen en heel wat nieuwe wijken hebben een erg jonge populatie. Wie weet hebben we straks opnieuw een pak werk om de Lichterveldenaren elkaar het ja-woord te laten geven”, glimlacht ze.

Vorig jaar vonden er in Lichtervelde 23 huwelijken plaats, 2022 kan volgens de burgemeester stevige groeicijfers voorleggen. “Ik heb er nu al veertig achter de rug en er staan nog vijf plechtigheden op de planning. Het hoogste cijfer sinds 2017. Die probeer ik trouwens zoveel mogelijk zelf in goeie banen te leiden. Als burgemeester zijn dat de mooiste momenten die je kan meemaken.”

Logische evolutie

De van Moen afkomstige relatietherapeute en klinisch seksuologe Sybille Vanweehaeghe is niet verrast door de dalende trend. “Een logische evolutie”, noemt ze die.

“Het aantal huwelijken gaat al decennia naar beneden. Jonge mensen zijn minder happig dan vroeger om zich via het huwelijk aan iemand te binden. Veel twintigers en dertigers zijn zelf opgegroeid met gescheiden ouders, dat zet hen aan het denken.”

“Minder werk heb ik niet, integendeel. Wie nu trouwt, doet dat veel bewuster dan vroeger” - weddingplanner Marlies Maddens

“Bovendien staat het huwelijk als hoeksteen van onze samenleving steeds meer onder druk. Bijna de helft van alle jonge mensen in de westerse wereld is single. Wat niet betekent dat hij of zij daarom alleen woont. Vaak doen ze aan cohousing, maar ze houden er op vlak van relaties een andere visie op na dan hun ouders. Dat zie je ook aan het stijgende aantal bewust alleenstaande moeders.”

Of er ooit opnieuw méér getrouwd zal worden, durft Sybille Vanweehaeghe te betwijfelen. “Ik zie niet meteen een reden waarom er een kentering zou komen. Al biedt het wettelijk huwelijk ook enkele voordelen. Nu trouwen koppels die al jaren samen zijn, vaak op basis van rationele argumenten. Op financieel en juridisch vlak biedt het meer zekerheid, net als wanneer er iets met je echtgeno(o)t(e) gebeurt.”

Dat in sommige gemeenten het aantal wettelijke huwelijken toch nog stijgt, heeft volgens Vanweehaeghe met de omgeving te maken. “Hoe landelijker, hoe meer waarde er wordt gehecht aan traditie. En daar hoort trouwen nog altijd bij.”

Bewuster dan vroeger

De Roeselaarse weddingplanner Marlies Maddens ziet de kleiner wordende goesting om te trouwen voorlopig niet vertaald in een minder goed gevuld orderboekje.

“Integendeel”, zegt ze. “Ik heb de handen meer dan vol. 2022 was erg druk en ook voor volgend jaar lopen de boekingen vlot binnen. Zelfs voor 2024 en 2025 heb ik al aanvragen. Wie nu trouwt, doet dat veel bewuster dan vroeger, denk ik. En wil dat alle details kloppen. Daarom nemen ze sneller een weddingplanner onder de arm.”

Wat Marlies wél opvalt, is dat het aantal kerkelijke huwelijken tot een absoluut minimum herleid is. “Dit jaar had ik er twee, op een totaal van een goeie twintig. Vijf jaar geleden was dit nog fifty-fifty. Het lijkt volledig passé.” (Philippe Verhaest/Phebe Somers)