Hoe zou het nog zijn met (4/6): Marleen Annemans: “Nog lange weg te gaan na mijn depressie”

Ze is een geliefd muziekleerkracht en dirigent van enkele gereputeerde koren in Waregem. Marleen Annemans (56) een begrip noemen in het Waregemse muziekleven is dus niet overdreven. Het was dan ook schrikken toen bekend raakte dat ze ziek thuis zat en met een zware depressie en burn-out worstelde. “Het gaat al veel beter”, zegt ze.

Marleen Annemans kwam in de jaren 80 aan het venster piepen toen ze op haar 22ste Laidos oprichtte, inmiddels uitgegroeid tot een zeer gewaardeerd gemengd koor. Later werd ze ook dirigent bij Sjaloom, een ander koor verbonden aan de Sint-Paulusschool campus Hemelvaart waar ze nog altijd lesgeeft. Het voorbije jaar was ze vooral bezig om uit een diep dal te klauteren.

Veel mensen schrokken toen ze in 2017 te horen kregen dat je gecrasht was. Wat was er gebeurd?

“Waarom ik thuis zat, is privé. Ik kan wel zeggen dat ik anderhalf jaar geworsteld heb met een zware depressie en vervolgens een burn-out. Ik had geen zin meer om voor de klas te staan. De laatste keren dat ik de leerlingen toesprak, stond ik te beven. Meteen had ik door dat er iets goed fout zat. Toen ik ook tot de vaststelling kwam dat ik geen muziek meer kon uitstaan, besefte ik dat ik er mentaal helemaal door zat. Ik had het gevoel dat ik in een draaikolk was terecht gekomen die me recht naar de afgrond zou leiden. Ik vreesde dat ik er nooit meer zou uit geraken. Het was een beangstigende ervaring.”

Dat is je uiteindelijk wel gelukt. Hoe heb je het aangepakt?

“Op zeker ogenblik besloot ik om me vrijwillig te laten opnemen in De Pas in Kortrijk, de verpleegeenheid psychiatrie in AZ Groeninge. Toen ik een stuk beter was, heb ik daarna nog lange tijd therapie gekregen in het dagziekenhuis De Bres in AZ Groeninge. Dat heeft me enorm geholpen. Ik kan niet genoeg benadrukken hoeveel lof de artsen en verpleegkundigen daar verdienen voor wat ze doen. Ook de steun van goede vrienden en van mijn familie heeft me vooruit geholpen.”

(Lees verder onder het kader)

Was er een moment dat je met zekerheid wist dat het allemaal weer goed zou komen?

“Ja, in het voorjaar van 2019 tijdens een optreden op de afscheidstournee van Voice Male (Vlaanderens bekendste en inmiddels gestopte a-capellagroep, red.), de groep van mijn broer Jo. Ik was daar met een vriendin en het optreden begon met ‘Nearer, my God to Thee’, het laatste nummer dat Voice Male had gebracht tijdens een optreden met ons koor Sjaloom. Dat Voice Male met dat liedje van start ging, kwam zo hard binnen bij mij dat ik er helemaal door van de kaart was en niet meer kon stoppen met huilen. Na de pauze vroegen de muzikanten aan het publiek om mee te zingen, waarop mijn vriendin me meteen aanspoorde om mee te zingen. Ik vond het plezant. Plots kwam het besef dat muziek toch wel belangrijk gebleven was. Dat was zo’n geruststellende gedachte en meteen ook het definitieve keerpunt.”

Hoe gaat het nu met jou?

“Het gaat veel beter, maar ik ben er nog niet. Ik schat dat ik nu op vijftig procent van de energie en werkkracht zit van voor mijn depressie. Er is dus nog een hele weg te gaan. Er zijn bovendien ook fysiek wat problemen. De zenuwen aan mijn polsen zijn ontstoken en dat maakt dat ik op dit ogenblik geen piano kan spelen. Er wacht mij dus ook nog een operatie. Globaal neem ik nu wel wat minder hooi op mijn vork. Zo heb ik engagementen afgebouwd bij Europese organisaties die verband houden met het koorleven. In de campus Hemelvaart en in de Kunstacademie ben ik opnieuw deeltijds aan de slag, volgens het systeem van progressieve tewerkstelling.”

Problemen los ik pas op als ze zich stellen, ik leef in het nu

De lockdown doorkruiste het herstel. Was dat extra lastig?

“Neen, dat was niet anders dan bij eender wie. Ik vond het vooral heel vervelend dat alles weer stil lag. Daarom heb ik me in de school vrij snel kandidaat gesteld om jongeren te begeleiden tijdens de studie. Ook heb ik toen een student online geholpen met zijn werk. Ik wilde me in die periode vooral nuttig voelen.”

De twee koren Laidos en Sjaloom leid je opnieuw als voorheen?

“Dat is al een jaar het geval. Met Laidos heb ik eind vorig jaar tijdens De Warmste Week zelfs een eerste concert gegeven. Inmiddels zijn we na de lockdown opnieuw live beginnen repeteren. Van optredens is er nog geen sprake, al hoop ik dat het internationaal muziekfestival in Pelt volgend jaar op 1 mei kan plaatsvinden. Voor Sjaloom gaat Sofie Decavel het koor samen met mij leiden. Ze is een oud-leerlinge die me vervangen heeft als dirigent tijdens mijn afwezigheid. Ik hoop dat we binnenkort ook met Sjaloom de repetities kunnen hervatten.”

Kijk je nu anders tegen het leven aan?

“Ik maak me niet langer zorgen over dingen die mogelijk zouden kunnen gebeuren. Ik leef meer in het nu. Mijn devies is daarom dat ik de problemen pas hoef op te lossen als ze zich stellen. Op die manier maak ik het mezelf wat gemakkelijker. Het is een belangrijke les die ik heb geleerd.”

(Freddy Vermoere)