Het is bewezen: de Belg is een filefiel

Geen file meer op de snelwegen, maar richting recyclagepark, zoals hier in Heule begin maart. © archief NOM
Frederic Vansteenkiste
Frederic Vansteenkiste Medewerker KW

Frederic Vansteenkiste is getrouwd en papa van twee dochters. Hij werkt voor afvalintercommunale MIROM in Roeselare. In deze blog heeft hij het dit keer over het leven in coronatijden.

Deze keer wil ik het hebben over een van de favoriete bezigheden van de Belg. En het gaat niet over naar de koers of naar Thuis kijken, ik bedoel een bezigheid die nu wél nog plaatsvindt. Er waren al langer indicaties voor en zoals elke andere blogger, columnist, wetenschapper en politicus die al eens een mening publiceert, vind ook ik nu de bewijzen die mijn vermoeden staven in de parameters aangereikt door Covid-19. Op die manier kan ik hier nu mijn grote gelijk uit de doeken doen: het krioelt hier van de ‘filefielen’.

En vooraleer mensen vrezen dat dit een tot op heden onbekende ziekte of een of andere criminele aberratie is, ‘filefielen’ zijn gewoon mensen die graag in de file staan. Geen idee of het woord al bestond, maar huppekee: dan bestaat het nu.

Structurele files

Een zeldzaam fenomeen is het niet, want ik denk stiekem dat we dat graag doen, in de file staan. En met ‘we’ bedoel ik ‘jullie’, of toch een wezenlijk deel van de Belgische bevolking. Naar voorbeelden is het niet lang zoeken. In een niet zo ver verleden stonden we met z’n allen dagelijks aan te schuiven in de structurele en minder structurele files verspreid over de vele autowegen in ons land. Richting Brussel, op de Antwerpse ring, op het knooppunt van Zwijnaarde, op de Westlaan richting Bruggesteenweg… je kent ze wel uit de verkeersinformatie.

Ik denk stiekem dat we dat graag doen, in de file staan. Covid-19 bewijst het

En ik weet wel, ‘de mensen hebben zogezegd niet te kiezen’, want die moeten natuurlijk allemaal tegen 9 uur aan hun bureau zitten, maar dat is een drogreden. Want het zijn ook die mensen die dan in het weekend of op de eerste de beste zonnige brugdag vrijwillig gaan aanschuiven in de monsterfiles richting kust.

Diezelfde mensen – ben ik bijna zeker van – die in juli op die knalrode dag in de Europese verkeersstatistieken hun paar vierkante meter op de ‘autoroute du soleil’ gaan opeisen. Want ja, als we op reis gaan, dan toch liefst allemaal naar dezelfde bestemming, op hetzelfde tijdstip en als het even kan ook via de zelfde weg. Duh.

Frank Dingenen

Vergis je niet, ze doen het graag, die filefielen. Ook al doen ze alsof ze vloeken en zich geërgerd zitten opjagen. Frank Dingenen heeft daar ooit nog een liedje over gemaakt zelfs, samen met zijn ‘Onwelriekende Dreefjes’. 27 jaar geleden intussen ook alweer: Samen in de file ja gezellig. Het is voor sommigen een beetje een vorm van masochisme denk ik. Het doet pijn, het is afzien en je zou best wel een alternatief kùnnen overwegen, maar je schuift toch maar gewoon telkens weer opnieuw aan.

Lees verder onder de video

https://www.youtube.com/watch?v=EubCFszi2JY

Misschien speelt er bij anderen ook een soort mechanisme van geautomatiseerde rust mee, een relatieve staat van ontspanning waar automobilisten vanzelf naartoe gezogen worden. Want wie in de file staat heeft niet veel méér te doen dan dat. Rustig aanschuiven, muziekje beluisteren, even alleen met je gedachten. Hapje eten misschien, beetje rondkijken naar elke dag hetzelfde decor, terwijl je fysiek in zombiemodus vertoeft en je schoenzool ongeveer versmelt met de ontkoppelingspedaal.

Verslaving

Het lijkt een verslaving en mijn vermoedens daarover worden in deze vreemde tijden bevestigd. Want nu we massaal in ons kot blijven en de chefs plots ontdekken dat laptops en wifi ook buiten het kantoor een realiteit zijn en thuiswerken wonderwel werkt, is het excuus om de E40 vol blik te proppen er niet meer. Lege, rustige routes naar de hoofdstad en zelfs rond Antwerpen.

Naar zee mogen we ook al niet meer, dus die paar uurtjes puffen in de verzengende hitte met de krijsende kinderen op de achterbank richting Blankenberge is òòk al geen optie meer. De fix van de dagelijkse trip (pun intended) naar Brussel is weggevallen, en dus zoeken die filefielen koortsachtig naar een alternatief. Geen sinecure in tijden waarin niks nog mag en je nergens naartoe mag. Geen uitstapjes, geen familiebezoek, geen reisjes, geen shopping dates of restaurantbezoeken.

De zwaarste gevallen beginnen te zweten als ze vanuit hun raam enkel lege straten zien en bellen uit pure wanhoop dan maar naar de pizzafoon, omdat ze daar dan tenminste nog éven in de wachtrij moeten staan. Ook al is die dan maar virtueel.

“De fix van de dagelijkse trip is weggevallen, en dus zoeken die filefielen naar een alternatief”

Geen wonder dan ook dat – wanneer er plots een versoepeling opduikt – de hel losbarst en de filefielen zich als losgeslagen wilde honden op dat brokje storten. De recyclageparken gaan weer open? YES! Een uur of twee gaan aanschuiven om dat doosje karton en die drie planken te gaan lossen. Tuincentra mogen weer klanten ontvangen: ten aanval en pak maar mee, die zeventien buxussen. ‘Ja ik woon op een appartement. EN DAN?!’

McDonald’s heropent de McDrive? Hopla, file tot in Tokio en weer een uur of twee gaan aanschuiven, dit keer om een doosje karton méé te nemen. Let er maar op, je zal ze de komende weken nog vaker zien. Dezelfde mensen telkens weer. Ze gaan er staan als de winkels weer open mogen, ze zullen graag staan wachten als de kappers weer mogen knippen, en ze zullen met plezier een namiddagje in een wachtrij vertoeven om dan tien minuutjes op die eerste terrasjes te mogen zitten.

En als ze mogen van Bart Tommelein, dan gaan ze in juli met een diepe zucht van opluchting en een brede glimlach hun vertrouwde strookje E40 richting Oostende weer opzoeken. Van nog iets verder in ‘t binnenland stapvoets, want al die mensen die normaal in een file richting Spanje of Zuid-Frankrijk staan, gaan natuurlijk ook een vervangfile nodig hebben.

Bezienswaardigheden

Nu goed, ze doen maar als ze willen, als het mag van Marc Van Ranst en als ze mij niet lastig vallen, maar zelf heb ik het nooit begrepen. Ook toen we nog een auto hadden, zijn we daar zelden mee in een file gaan staan als het enigszins anders kon. Temeer daar je door een paar minimale aanpassingen vaak een groot verschil kan maken. Een job kiezen in je buurt of met de trein naar je werk, een dagje later op reis of in een rustiger periode vertrekken en op een mooie dag van ‘t zonnetje genieten in je eigen buurt in plaats van in de bokkende zon op een autostrade…

Je bent geen halve dag kwijt met in je auto zitten, je bent niet op van de stress en alle bezienswaardigheden zijn er ook buiten die twee weken in juli. Ook nu zal ik ze dus niet opzoeken, die filefielen die er overal meteen en als eerste moeten zijn zijn. Dat gerief voor het recyclagepark staat daar goed in de garage, de tuin ligt er mooi bij zonder buxussen en aan fast food ook geen gebrek zònder McDrive.

Rotondes

Dat betekent natuurlijk niet dat ik ongevoelig ben voor de moeilijke situatie waarin deze mensen zich bevinden. Ik ben geen verzorgende, maar ik wil wel mijn steentje bijdragen voor het welzijn van mijn medemensen. En meer specifiek wil ik nu een oplossing aanreiken voor deze ietwat vergeten groep, de filefielen. Daarom, beste leden van de veiligheidsraad: stel bij de eerstvolgende briefing in elke gemeente enkele rotondes open. De filefielen kunnen er dan elke dag gedurende enkele uurtjes aan slakkengangetje rondjes achter elkaar aan draaien. Je zal ze zien openbloeien, in geen tijd gaan ze weer zitten toeteren en vloeken op alles en iedereen. Binnenin zielsgelukkig.

Dan zijn de andere wegen bovendien vrij en kunnen wij misschien eens een uitstapje doen.