Geen vrolijke glimlach op de gezichten van onze ziekenhuisclowns. Al meer dan een half jaar mogen ze door het coronavirus de ziekenhuizen niet binnen en staan ze technisch werkloos aan de kant. Daarenboven zien ze hun inkomsten een voor een wegvallen. “Maar weten dat er nu zieke kindjes heel eenzaam zijn en nog minder bezoek mogen krijgen dan normaal… Dat doet pas een clownshart bloeden”, klinkt het.
Geen rode neuzen, geen gekke bekken en geen ballonnen op de kinderafdelingen in onze ziekenhuizen. Al meer dan een half jaar lang mogen de ziekenhuisclowns niet bij de zieke kindjes komen. “We hadden begin september even hoop om te kunnen heropstarten, maar door de slechte coronacijfers is dat volledig weggevaagd”, zegt voorzitter Marie-Paul Neyt, die 27 jaar geleden startte met vzw Ziekenhuisclowns.
De grootste slachtoffers zijn uiteraard de zieke kindjes die hun bezoek en verstrooiing missen, maar ook voor de clowns zelf is het momenteel een drama. “Al sinds midden maart ben ik, samen met mijn twee andere vaste collega’s bij vzw Ziekenhuisclowns, technisch werkloos wegens overmacht”, vertelt Steven Verbeke, die als clown Öscr actief was bij AZ Delta in Roeselare, het Sint-Andriesziekenhuis in Tielt en het OLV van Lourdes Ziekenhuis in Waregem. “Dankzij de overheid kunnen we gelukkig op technische werkloosheid terugvallen. En omdat we in een van de meest getroffen sectoren werken, zijn we zeker dat we tot eind dit jaar op steun kunnen genieten. Uit schrik om die broodnodige steun te verliezen, durven we geen pogingen doen om opnieuw te starten. Digitale alternatieven zijn zeer moeilijk te organiseren. De infrastructuur moet overal aanwezig zijn, de laptops moeten ontsmet worden als ze van het ene kindje naar het andere gaan. Dat zou enkel voor nog méér werklast zorgen bij de verpleegkundigen.”
Inkomsten gehalveerd
“Als ik op het einde van het jaar de rekening zal maken, zullen de inkomsten allicht gehalveerd zijn”, is Marie-Paul Neyt eerlijk. “Nu overleven we dankzij de maandelijkse giften van heel wat mensen. Personen die maandelijks 3 of 5 euro storten, en dat nu gelukkig blijven doen.”
Evenementen, die geld in het laatje moeten brengen, zijn er niet. “De voorbije maanden hebben we een vijftigtal projecten geannuleerd zien worden”, zegt Geert Deraeve van vzw Kloen, die fondsen werft voor initiatieven zoals vzw Ziekenhuisclowns. “En moet je nu steun vragen aan getroffen bedrijven?” Extra streep door de rekening: de nieuwe wending die De Warmste Week neemt. Niet het inzamelen van geld staat centraal, wel persoonlijke inzet. “Voor vzw Kloen mag je rekenen op een verlies van 40.000 euro”, zegt Geert Deraeve. “Gemiddeld zijn er zo’n 40 acties, die telkens om en bij de 1.000 euro opbrengen.”
Zeker voor kleine vzw’s is dat een ramp, zegt Line Van Wassenhoven. Tien jaar geleden richtte ze haar eigen vzw op: Het Clownshuis. Waar de ziekenhuisclowns uitsluitend naar de ziekenhuizen gaan, gaat zij op bezoek bij de zieke kindjes thuis. Zij kon de voorbije maanden wel nog wat werken, maar dan volgens strenge regels. “We mogen Studio Brussel niet met de vinger wijzen”, aldus Line. “Het in leven houden van kleine vzw’s is niet hun taak. Die last mag je niet op hun schouders leggen. Waar is de overheid?” Marie-Paul Neyt: “Zelfs als De Warmste Week in zijn vorige vorm zou plaatsvinden, hoeveel acties zouden er dan doorgaan? Er mag toch niets georganiseerd worden.”
Wat na 2020?
Geen acties, geen inkomsten… Het zijn heel zware tijden. “Gelukkig kunnen de fulltime clowns tot eind dit jaar terugvallen op technische werkloosheid wegens overmacht”, zegt Marie-Paul. “Maar wat daarna? Dat is een groot vraagteken. Betalen wij hen opnieuw, zonder dat ze kunnen werken? Tegen de losse krachten heb ik al gezegd: als je iets anders vindt, pak het meteen aan want ik kan niets garanderen.” Steven Verbeke: “Ja, het is met een klein hartje dat ik kijk naar het voortbestaan van de vzw Ziekenhuisclowns. Ik zou het best begrijpen dat Marie-Paul, die er 27 jaar geleden mee startte, er na dit jaar de brui zou aan geven. Er valt haar niets te verwijten. Ik heb het grootste respect voor haar.”
Voor de clowns zelf is het intussen zoeken naar alternatieven. Ook voor Steven. “Naast ziekenhuisclown was ik ook nog artiest in bijberoep. Mijn inkomsten zijn gekelderd. Ik draaide deze zomer amper nog tien procent van het normale. Daarom heb ik de beslissing genomen om opnieuw te gaan studeren. Ik volg nu een opleiding als opvoeder. We moeten realistisch zijn: voor Pasen volgend jaar zullen we allicht de ziekenhuizen niet binnen mogen én ook de culturele sector zie ik maar heel traag uit het dal komen. Ik mis de rol van ziekenhuisclown, ja. Ik wist niet hoe hard ik het miste tot ik een filmpje moest opnemen voor een communicant, wiens feestje niet kon doorgaan. Ik heb me zó hard geamuseerd en vond het zó fijn om nog eens die rode neus op te zetten, dat ik in plaats van een filmpje van vijf minuten er eentje van twintig minuten maakte. Maar weten dat er nu zieke kindjes heel eenzaam zijn en nog minder bezoek mogen krijgen dan normaal… Dat doet pas een clownshart bloeden.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier