Helden van de zorg – Huisarts Johan: “We zien hier niemand meer”

Dokter Johan Soens: "We laten onze patiënten niet in de steek." © Kurt De Schuytener
Kurt Vandemaele
Kurt Vandemaele Reporter

Huisartsen weten ook niet wat ze meemaken met de huidige coronacrisis. Om de haverklap moeten ze zich heruitvinden. Na de maatregelen die de regering vorige vrijdag uitvaardigde, stond er op de website van dokterspraktijk Liebaard in Desselgem nog te lezen dat iemand die last had van koorts of luchtwegensymptomen zeker niet naar de praktijk mocht komen. De patiënten werden aangeraden om de dokter op te bellen. Die patiënten kregen aan de telefoon van dokter Johan Soens te horen: Blijf thuis. Zeven dagen. Of tot je symptomen weg zijn. Als hun toestand verslechterde, werden ze in de praktijk met beschermkledij onderzocht. Maar andere patiënten waren nog welkom in de praktijk. Dat veranderde sinds de recentste maatregelen.

“We zijn in lockdown”, zegt Johan Soens. “Onze praktijk is dicht. Wij werken met een afsprakensysteem. Iedereen kan daarop via onze site, Liebaard.be. Normaal kan je daar een afspraak maken. Maar nu hebben we die mogelijkheid voor drie weken gesloten. Niemand kan nog boeken. Wij zien niemand meer, tenzij bij hoogdringendheid.”

“Mijn collega is vandaag nog enkele huisbezoeken gaan doen, maar ik heb vandaag niemand meer gezien”, gaat Johan verder. “In één dag is het systeem totaal veranderd. We hebben hier deze namiddag (woensdag, red.) met de collega’s samengezeten: hoe doen we het? Hoe doen we de consultaties bij mensen die niet verdacht zijn? Wel, die doen we niet meer. Zelfs niet met maskers of handschoenen. En nu is een triagecentrum operationeel in Deerlijk. Zo zijn er in de streek ook in Kuurne en Kortrijk.”

Triagecentrum

Een triagecentrum is een punt waar enkele huisartsen patiënten screenen. Als blijkt dat ze besmet zijn, worden mensen van daaruit doorgestuurd. Het zijn gespecialiseerde centra die zich louter op het coronavirus focussen. Maar wat als je ondraaglijke rugpijn hebt bijvoorbeeld?

“De telefoon staat niet meer stil. Het is hier een callcenter geworden”

“We laten onze patiënten niet in de steek,” zegt Johan Soens, “laat dat duidelijk zijn. Maar ze moeten ons duidelijk aan de telefoon uitleggen wat hun klacht is. En als ze totaal geen symptomen hebben die kunnen op corona wijzen, dan geven we telefonisch advies en helpt dat niet, dan mogen ze naar de praktijk komen, allemaal apart, één per één. Maar alle verdachte gevallen worden nog altijd behandeld als twee drie dagen geleden. En als die verslechteren of hun klachten verergeren, dan wordt er een afspraak gemaakt in het triagecentrum in Deerlijk. Er is zo’n triagecentrum in Kuurne, in Kortrijk. De bedoeling is dat dit virus niet in onze praktijk komt. Uiteindelijk is onze praktijk zowat een callcenter geworden waarbij mijn vrouw, en mijn twee collega’s voortdurend telefonisch advies leveren.”

Rusthuisbezoeken

Ook de maandelijkse rusthuisbezoeken zijn geschrapt. “Ook die mensen gaan we nu allemaal opbellen. Scheelt er iets: neen? Oké. Wat heb je nodig van voorschriften voor de volgende maand? Ofwel komt iemand van de familie dat ophalen of we sturen het op. Heeft de patiënt geen echte klachten, dan gaan we niet meer op bezoek. Dat is nu de grote verandering. Het is voor ons een grote aanpassing. Op gewone dagen zie ik doorgaans vijfentwintig patiënten op raadpleging. En dan zijn er de huisbezoeken. Maar nu komt er niemand. Maar de telefoon staat niet meer stil. Ik zeg het, het is een callcenter geworden.

Signaal

Nogal wat mensen zijn geschokt dat de dokterspraktijken in lockdown zijn gegaan. Maar het is tegelijk een signaal aan de bevolking. Mensen gaan nog meer de ernst van de zaak beseffen. We moeten voortdurend uitleggen aan mensen dat ze geen afspraken kunnen maken via de website, maar dat we wel bereikbaar zijn. En vooral dat we hen niet in de steek laten. ‘Als je toestand verslechtert, dan gaan we je wel zien. Niet hier, maar in het triagecentrum.’ We doen ook ons best om mensen duidelijk te maken dat we in contact staan. We bellen. En we zeggen ook: ‘Bel zelf als er iets is.’ En geloof me, dat doen ze.”

Oorlogssituatie

“Ik weet nu hoe de mensen in een callcenter van Belgacom zich moeten voelen. Je moet voortdurend je woorden wikken en wegen. Het is een totaal andere geneeskunde dan dat we geleerd hebben in onze opleiding. Toen werd gezegd: het is pas als je een patiënt fysiek onderzoekt dat je een juiste diagnose kunt stellen. Maar het is een beetje een oorlogssituatie. Wikken en wegen en volgens je gevoel en de richtlijnen handelen.”

“En dat zal een hele tijd duren. Nu gelden de maatregelen voor drie weken, maar dat zal niet volstaan. Zes weken wellicht ook niet. Marc Van Ranst liet op tv nog net verstaan dat er misschien wel acht weken nodig zullen zijn vooraleer men de meest heftige maatregelen kan opheffen. En ik heb ook dat gevoel.”