Vrijdag 24 juni opende een nieuwe bijzondere plek op het domein van het psychiatrisch ziekenhuis Heilig Hart in Ieper: de troostplek. Een veilige en geborgen plek, omgeven door groen, waar geluidsfragmenten, poëzie en troostwoorden aanzetten tot verdieping, troost en verwerking.
Troostplekken duiken overal op in Vlaanderen naar aanleiding van de coronapandemie. “Wij zien de invulling van deze troostplek ruimer dan enkel rouwverwerking na een overlijden”, vertelt Aaike Christiaens, psychologe in het Heilig Hart Ieper. “Eén van de elementen op de troostplek is het gedicht over bomen van Emily Puck, een Vlaamse dichteres. Ik heb het zelf toevallig ontdekt via sociale media, één van de zovele posts met nogal wat likes. En toch is het veel meer dan andere berichtjes blijven hangen. Als je de tijd neemt om het aandachtig te lezen, doet het je even proeven van het grotere geheel, waarvan we deel uitmaken. Het laat je het drukke leven val alledag met allerlei prikkels even vergeten en trekt je de natuur en de tijdloosheid in. Je voelt er via woorden de troost die, in dit geval, uit de bomen kan komen. Een ander element op de troostplek is de foto met de klaprozen. Deze is genomen door een hooggewaardeerde collega, het diensthoofd maatschappelijk werk, Ingrid Vanrobaeys, die ook getalenteerd is als fotografe en niet bang is om een gracht in te duiken voor het beste camerastandpunt.”
Troostplek midden de natuur
“Verlies is immers iets waar elke persoon, ook mensen met een psychische kwetsbaarheid, mee geconfronteerd wordt. Daarom willen we een breed palet aan verwerkingsmogelijkheden aanbieden. Het is een plek waar mensen vanuit het hele ziekenhuis individueel of met familie naartoe kunnen, gewoon om tot zichzelf te komen, om hun verdriet te laten zijn, mogelijks achter te laten of ermee op weg te gaan. Op die manier geven we troost letterlijk een plek in ons ziekenhuis. We merken dat er veel nood aan is”, vertelt pastor Evelien Deketele.
“Onze troostplek ligt tussen de appelbomen. Een haag van wilgentakken biedt de nodige beschutting en geborgenheid. Je vindt er een bankje om op te zitten, een troostend gedicht, schoonheid, verzachtende muziek uit een klankzuil of gewoon stilte. Het is een plek waar je je kan verbinden met hetgeen je verdrietig maakt en je iets van dat verdriet kan achterlaten. Je kunt er ook steeds terugkeren, het is de bedoeling dat de omgeving groeit en evolueert. De troostplek is er gekomen dankzij een gift van onze stichtende zustercongregatie – de zusters van de Bermhertigheid Jesu – maar ook dankzij de samenwerking tussen de psychologische dienst en de dienst zinzorg en pastoraal. Ook verschillende cliënten hielpen dit mee vorm te geven.”
Troostboodschappen in keramiek
Om bezoekers van de troostplek de kans te geven om hun gevoelens achter te laten, maakten enkele creatieve patiënten tijdens de ergotherapie in het keramiekatelier binnen het ziekenhuis een honderdtal plaatjes. Daarop kunnen bezoekers van de troostplek noteren wat hen troost geeft. Doorheen de tijd zal deze symbolische verzameling van troostboodschappen groeien.
Cliënte Lotte (23) vertelt: “Voor mij is het werken met klei echt therapeutisch. Ik heb verschillende doelen in mijn persoonlijk werkplan en creativiteit toelaten is daar één van. De therapie helpt bij het loslaten van mijn perfectionistische ingesteldheid. Gezien klei een natuurproduct is, ben je gedwongen om die drang naar perfectie los te laten. Aan het begin heb je ruwe klei en op het einde glazuur je je keramiekwerk maar daartussen zijn er zoveel zaken die fout kunnen lopen. Je moet durven vertrouwen op het proces. Ik vind dit echt fijn om te doen.”
Te vaak beschaamd
Ook Ezra D’Hooghe (48) steekt graag een handje toe in het keramiekatelier. Hij is trots op het resultaat. “Bezig zijn met klei geeft mij rust. Het helpt mij om mijn gedachten te verzetten. Ik voel mij vaak minderwaardig ten opzichte van anderen en dan is het wel fijn als je een mooi resultaat kunt voorleggen en er ook waardering voor krijgt. Dat motiveert mij echt. Ik vind het fijn om creatief bezig te zijn en streef naar een zo goed mogelijk resultaat. Ik ben wel een pietje-precies in die zaken. Wat mij persoonlijk troost geeft? Mijn creativiteit de vrije loop laten en daar dan ook het resultaat van zien. Volgens mij zouden er heel veel mensen gebaat zijn met zo’n therapie maar zijn ze vaak te beschaamd om de stap te zetten”, besluit Ezra. (EG)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
