Na tientallen jaren maakt de grootste bewaarde stoommachine van het land opnieuw haar volledige originele beweging. Onder impuls van enkele vrijwilligers is het stukje technologie helemaal in ere hersteld. “Een mijlpaal voor het Izegemse museum Stoom en Stroom”, zegt schepen van Erfgoed en Musea Kurt Himpe (N-VA).
“Op het einde van de 19de eeuw liet het stadsbestuur een eigen centrale bouwen die Izegem moest voorzien van stroom. De inhuldiging vond plaats in 1901. Maar ook daarna bleven de Izegemse ingenieurs niet stilzitten en de installatie werd gestaag uitgebouwd.”
“In 1936 kwam er een nieuwe stoommachine bij, een kolos van 110 ton. De tandem compound-stoommachine werd in 1966 voor de laatste keer gebruikt. Daarna stond ze bijna drie decennia stil”, verduidelijkt de schepen.
Elektrische motor
“In 1991 zette het stadsbestuur samen met Stoomstichting Vlaanderen de eerste stappen om de machine officieel in ere te herstellen en een publiekswerking te organiseren. In 1993 installeerde NV Handsaeme Machinery een elektrische motor die de machine weer kon laten draaien op een heel laag toerental om op die manier de werking te demonstreren.”
“Omdat bepaalde onderdelen van de machine na lange jaren stilstand vastgelopen waren, zal er bij de eerste inwerkingstelling echter iets verkeerds gelopen zijn”, zegt Eddy Stragier van de Izegemse Stoomvrienden.
“In de machine steekt onder andere een systeem van vier uitlaatkleppen. Die kleppen worden aangedreven via excentriekstangen met scharnierhefbomen die de kleppen open of dicht zetten naarmate de fase van het proces. Toen de machine voor de eerste keer weer in gang gezet werd, zat een van de lagedrukkleppen na bijna dertig jaar van inactiviteit muurvast in zijn cilinder.”
Scharnierhefboom
“De scharnierhefboom probeerde de klep te verschuiven, maar die kwam onder een enorme druk te staan omdat de klep geblokkeerd zat. Uiteindelijk brak de scharnierhefboom af. De bewuste klep kon daarna snel weer losgewrikt worden. Maar ook de tweede lagedrukklep zat geblokkeerd. Na het euvel met de eerste klep werd beslist om de scharnierhefbom meteen los te koppelen om een herhaling van het scenario te vermijden.”
De elektromotor kon de stoommachine dus wel laten draaien, maar de kleppen bewogen niet mee. Eigenlijk was een van de belangrijkste onderdelen van de machine inactief”, zegt schepen Kurt Himpe. “Dankzij de Izegemse Stoomvrienden die de voorbije maanden koortsachtig aan de slag gingen, is dat nu weer in orde.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier