“Ik ga gewoon met de wind mee,” zegt Els Verfaillie, gevraagd naar wat ze doet. Binnen ruim een week is ze 26. Toen corona het reizen onmogelijk maakte, oefende ze even het beroep uit waarvoor ze is opgeleid, leerkracht lager onderwijs en plastische opvoeding. Maar nu meer en meer grenzen weer opengaan, staat de Kortrijkse avonturier klaar om weer te verdwijnen. Haar tekeningen en schilderijen helpen haar op weg.
Na haar middelbare studies begon Els aanvankelijk aan de ingenieursopleiding productdesign. “Na een jaar hield ik dat voor bekeken, al mocht ik overgaan. Ik voelde dat ik niet thuishoorde in die richting. Al je ontwerpen werden er op een tafel gezet, en wat de docenten niet zinde, werd letterlijk op de grond gegooid. Ik heb toen een stapje teruggezet en heb wat tijd voor mezelf genomen. En me heel erg geamuseerd in Torhout, in mijn opleiding tot juf. Daarna ben ik meteen naar Nicaragua vertrokken en ben daar toen in een onderwijsproject gestapt.”
Het gesprek vindt plaats in boekhandel Theoria op het Conservatoriumplein. Terwijl we in het salon achteraan aan het praten zijn, valt haar oog op een boek over Cuba. “Ik hou van die over-euforische musicalfilms die zich in een roze wereld afspelen, zoals ‘Dirty Dancing: Havana Nights’. Toen ik die film had gezien, dacht ik ik moetwou ik daar naartoe. De tweede avond in Havana ben ik verliefd geworden. En zo ben ik een paar keer naar Cuba teruggegaan.”
Mijn leven is van mij
Na haar eerste omzwervingen kwam ze terug voor een scoutskamp, “want ik ben een scout in hart en nieren”, en werkte ze even in een school om wat centen te verdienen. “Maar na een schooljaar kocht ik een enkel ticket naar Peru en trok daarna doorheen centraal Amerika. Tot ook daar de corona-epidemie uitbrak en ik hier terug stond. Toen was mijn zus zwanger en was het wel fijn dat ik terug in België was.” Intussen heeft Els een jaar gewerkt in Sint-Jozef, “waar er heel veel culturen samen zitten, dus dat was een beetje reizen zonder vliegtuig. Superleuk. Mijn ouders wonen in Kortrijk, ik heb hier veel fijne vrienden, veel connecties, ik vind dat Kortrijk wel bruist, maar ik kan hier niet blijven. Ik kom graag thuis in Kortrijk, maar ik hoor hier niet thuis.”
Ik leef sober. Een broek met gaten is ook een broek
“Ik zou makkelijk een vaste job kunnen krijgen in het onderwijs. Maar ik heb daar helemaal geen zin in. Hier in Europa liggen de sjabloontjes klaar als je aan je volwassen leven begint. Mijn vrienden hebben een keurige job, trouwen, kopen huizen, krijgen baby’s en doen wat van hen wordt verwacht. Als ik weer vertrek, is het altijd even ontwennen. Ik moet mezelf eraan herinneren dat ik me niet hoef te haasten. Ik heb tijd. Ik heb geen vaste patronen te volgen, geen sjablonen, geen systeem, geen maatschappij. Mijn leven is van mij. Mensen zeggen wel eens: dat is toch niet realistisch. Maar ik doe het wel. Voorlopig is het dus wel realistisch. Ik heb het geluk dat ik gezond ben, dat ik de Belgische nationaliteit heb en dat diploma is ook wel handig. En verder ben ik assertief en heb ik veel connecties. Die vijf factoren zorgen ervoor dat ik me geen zorgen moet maken. Ik ben daar heel dankbaar voor. En ook voor mijn leven en voor de opvoeding die ik gekregen heb van mijn ouders. En ook voor de aarde. Dat we er mogen op leven. We zijn allemaal niets meer dan pluisjes, terwijl we denken dat we zoveel voorstellen.”
Bewust alleen
Els reist altijd alleen. Bewust. “Omdat ik dat superuitdagend vind. Ben je alleen, dan trek je je plan. Ik ben verplicht om uit mijn comfortzone te komen, met mensen te praten. Dat geeft me energie. Er liggen 7 miljard verhalen te rapen. Als je met een compagnon reist, heb je veel minder contact met de lokale bevolking. Ik denk dat ik goed ben in alleen reizen. Ik voel me alleszins niet eenzaam. Soms wil ik gewoon alleen zijn. Heb ik zin in een gesprek, dan is er altijd wel ergens een persoon dichtbij. Ik trek nooit in mijn eentje door de jungle.”
Ruilhandel
“Ik doe ook vaak ruilhandel met mensen. Geld vind ik eigenlijk maar een beetje debiel. Dat is uiteindelijk niet meer dan papier. Ik gebruik mijn capaciteiten als schilder. De ene keer maak ik een muurschildering voor een smoothiebar en mag ik er een maand gratis eten, of ik maak een ontwerpje voor een hostel en kan daar een week gratis verblijven. In Mexico deed ik aan couchsurfen, bleef ik bij mensen thuis slapen. En dan gaf ik een schilderijtje in ruil. Ik heb altijd wel een aquarelletje op zak.”
Haar tekeningen en schilderijen openen nog wel meer deuren. Hoewel ze zichzelf geen kunstenares noemt, exposeert ze geregeld. “Ik kom net terug uit Zwitserland. Ik heb daar een expositie mogen doen van mijn werken: ‘Face It’ heette die. Een reeks expressieve gezichten van 70 op 100 cm, gebaseerd op foto’s van Stefan Vanfleteren. Mijn werk gaat altijd over mensen. Binnenkort ga ik terug naar Zwitserland. Ik ben er uitgenodigd voor een kunstresidentie samen met zeven andere kunstenaars. Maar eerst ga ik nog naar een kunstenfestival in Madrid. Ik ben nog nooit in Spanje geweest. Ik mag de wagen van mijn ouders gebruiken, een oude Opel Meriva waar er net een matras in past als ik alle zetels plat leg. Ik heb zelf geen auto, geen huis, het is een jaar geleden dat ik nieuwe kleren heb gekocht. Ik leef heel sober. Een broek met gaten of met verfspatten op is ook een broek. Ik ga geen zotte uitgaven doen, maar ik ga het niet laten om iets te drinken met vrienden.”
Thuis in Nicaragua
Begin november trekt Els weer naar Nicaragua. “Dat is een beetje mijn thuisbasis. Daar zie ik dan wel weer welke richting de wind me uitblaast. Niets moet, alles kan. Sla ik tijdens het reizen eens een bezienswaardigheid over, dan denk ik: geen paniek, ik heb zelfs België nog niet helemaal gezien. Ik denk dan altijd: dat land loopt niet weg. Ik leg mezelf niet te veel druk op.”
Alle mensen zijn gelijk, maar tegelijk zijn we ook allemaal verschillend, anders. ‘Anders’ zoomt in op mensen die bewust of onbewust afwijken van de norm. Noem ze ‘buiten gewoon’.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
