Geen Brugotta Awards in Brugge en ook geen eerste optreden in jaren voor Elsje Helewaut

De spanning en het enthousiasme aan de vooravond van een eerste optreden in drie jaar tijd. Daar had dit interview met jaren tachtig-icoon Elsje Helewaut (58) over moeten gaan. Het coronavirus dacht er anders over. In ruil kregen we een gesprek over angsten, spirituele voorgevoelens en – voor de positieve noot – een flinke streep muziek. “Ik heb schrik dat wij als zelfstandigen over de kop zullen gaan.”

Geen Brugotta Awards 2020 morgenavond in de Brugse Stadsschouwburg. Een corona-domper als alle andere.

Zo krijgen we jammer genoeg ook Elsje Helewaut (58) niet te zien. De zangeres won in 1984 met haar band Elisa Waut Humo’s Rock Rally en zou tijdens de Brugotta Awards na jaren nog eens op een podium schitteren.

“Ik had al enkele keren goed gerepeteerd met de Metronoomband en keek er erg naar uit. Vreemd genoeg dacht ik voortdurend: ik zie mij nu eens niet op dat podium staan. Mijn voorgevoel heeft me zoals wel vaker niet in de steek gelaten.”

Het is de spirituele Elsje ten voeten uit. Een zuil van haar karakter, noemt ze het. “Ik ben zo geboren. Dat is niet iets waar ik in geloof. Ik weet en voel dat.”

De naar eigen zeggen andere twee zuilen van haar zijn? Muziek én een fijn gevoel voor interieur. De knap ingerichte B&B Ark van Zarren die ze met levensgezel Chery uitbaat is daar het levende bewijs van. Het is daar dat we voor dit gesprek in een fijne zetel neervlijen, op veilige corona-afstand van elkaar. “Landelijk chic is mijn favoriete stijl, met gustavienne. Er staan hier vooral spullen uit de achttiende eeuw, met kasten van den uit Zweden. Heb ik in een vorig leven die periode beleefd? Het kan best zijn. Het is de tijd van de Verlichting en de rechten van de mens. Ik kom daar altijd weer bij terecht, ook als tiener al.”

Het zijn bange tijden voor de mens. Onder meer voor zelfstandigen. Jullie hebben een winkel en een B&B. Zijn jullie bang?

“Het is voor iedereen een drama. Hopelijk wordt de piek van het drama beperkt. Een vergoeding van de overheid voor zelfstandigen is beter dan niets, maar het is ruim onvoldoende om de zaken te bekostigen. Wie weet komen er nog maatregelen bij. Ik vraag me af hoe wij dit financieel zullen overleven. We verwachten dat er de komende weken reservaties zullen worden geannuleerd. Wij hebben ook ons eigen weekendje Londen al afgezegd. Dat is het verstandigste. In onze interieurwinkel zal niemand meer over de vloer komen. Onze werkneemster daar zullen we moeten thuislaten dan. Maar eigenlijk is dat een detail. Laat ons vooral hopen dat iedereen sterk blijft en we hierdoor geraken. Het is bang afwachten.”

Zijn jullie ook op persoonlijk vlak bezorgd voor naasten?

“Ik ging het net zeggen: we zijn wel blij met deze maatregelen, hé. Mijn moeder is flink in de tachtig. Chery’s moeder zit net in een serviceflat en mag geen bezoek meer ontvangen. Dat houdt ons bezig. De overheid had iedereen die van Italië kwam eigenlijk meteen moeten thuislaten en laten controleren. Dan hadden we het virus misschien meteen in de kiem kunnen smoren. Maar bon, België heeft sneller strengere maatregelen genomen dan andere landen waar de situatie toen al erger was. Dat was ook moedig.”

Wat verwacht je van het leven na het virus?

“Op economisch vlak denk ik dat er zelfstandigen over de kop zullen gaan. Wie weet zelfs wij. De mensen zullen minder koopkrachtig zijn. Of dit het algemene gedrag van de mens zal veranderen? Daar ben ik niet van overtuigd. Iedereen denkt zo hard aan zijn eigen dingetjes: de voetbal, de koers, de feestjes. We zijn luxebeesten. Ik ook, hé. We zijn dat allemaal gewoon.”

“Chery zegt: laat het nu gewoon even los en daarna zien we wel wat er gebeurt. Dat is moeilijk voor mij. Ik ben een spons die alles opvangt en ik ben heel empathisch. Als ik die taferelen in Italië zie. (zucht) Ik wanhoop niet voor de wereld. Ik hoop dat wat er nu gebeurt, misschien toch een positief effect kan krijgen. Misschien gaan we met zijn allen minder vliegen? (nuchter) Ofwel keren we gewoon terug alsof er nooit iets is gebeurd.”

“Ik zie dit alvast als een kantelpunt in onze geschiedenis. De wereld verandert. Het is speciaal om mee te maken. (mijmert) De jaren 70 en 80 waren een paradijs. Alles kon, muziek kwam massaal op. Alles moest nog komen. In de jaren 90 begon dat al wat te matigen en vanaf 2000 is alles onzeker beginnen worden. Onze generatie heeft het geluk gehad onbezorgd te kunnen leven. De generaties erna kennen dat geluk helaas niet. Mijn generatie heeft er eigenlijk een potje van gemaakt. Al was ik er als gezicht destijds bij Greenpeace wel al mee bezig. Toen mensen lachten met artikels over ‘een klimaatopwarming’ nam ik dat wel al serieus. Kijk waar we nu staan.”

Aan inspiratie voor nieuwe muziek geen gebrek.

(lachje) “Ja, er zal veel kunnen gemaakt worden. Maar als ik muziek zal maken over deze situatie, zal het subtiel in de teksten verweven zitten. Zoals dat in onze muziek van vroeger ook het geval was.”

Hoe lang is het ondertussen geleden dat je nog op een podium hebt gestaan?

“Drie jaar geleden hebben we met Elisa Waut nog in vijf theaters gespeeld met ons laatste album ‘Portraits and landscapes’. In Brugge is het zelfs al 4,5 jaar geleden. Wij waren altijd veel te laat om optredens vast te leggen. Tegenwoordig wordt dat al een jaar of twee op voorhand geregeld. Wij begonnen pas met zoeken als ons album af was.”

Het laatste album is al vijf jaar uit. Viel het succes tegen?

“Wij hebben nooit albums gemaakt om commercieel succes te kennen. Die plaat was er heel toevallig gekomen. Chery en ik hadden in die periode gewoon zin om wat nummers te maken. Ook Hans was enthousiast toen we hem vroegen. We brengen onze muziek uit in eigen beheer. Dan heb je geen kanon achter je staan om dat te lanceren. We zijn gewoon graag artistiek bezig.”

Is muziek en optreden momenteel een gemis in je leven?

“Muziek is nooit ver weg bij ons. Het is natuurlijk een rare periode nu, waarbij alles een beetje lijkt stil te vallen. Toevallig was er daarnet een gast in de B&B die het jammer vond dat mijn optreden op de Brugotta Awards is geannuleerd. Chery heeft zijn gitaar gepakt en we hebben muziek gespeeld. We hadden dat nog nooit voor een gast gedaan. (lacht) Ik heb voortdurend muziek in mijn hoofd zitten. Op mijn dictafoon heb ik nog een pak ingezongen stukjes staan.”

Zou je de smaak weer te pakken kunnen krijgen voor meer optredens?

“Niet meteen. Ieder jaar doe ik wel iets van muzikaal projectje. Ik repeteer met verschillende mensen en zing nog altijd heel graag en vaak. Gewoon thuis. Wat Chery en ik het liefst doen is nummers maken. Rockbands en schlagerzangers leven van optredens. Voor mij is dat een hele opdracht. Ik heb geen showmanneke in mij. Ik zie de mensen in de zaal en denk: oei, die man of vrouw kijkt raar, vinden ze het wel tof?”

Waar ligt dat aan?

“Omdat ik HSP’er ben (hoogsensitief persoon, red.). Ik voel alles aan. Ik heb geen podiumvrees, maar ik wil goed overkomen. Dat neemt enkel toe met ouder worden. Toen ik jonger was, dacht ik daar zo niet bij na. Nu word ik almaar meer perfectionistisch. Banger ook. Vroeger sprongen Chery en ik van het ene project in het andere, zonder al te veel na te denken. Liep er iets fout, dan probeerden we iets anders. Nu denk ik vaker aan wat fout kan lopen.”

Heeft hooggevoelig zijn vooral positieve of negatieve kanten?

“Het is dubbel. Ik zou het niet niet willen zijn. Want het bezorgt me net mijn muziek en inspiratie, mijn telepathie en voorgevoelens. Maar soms is het moeilijk om alles juist in te schatten. Ik hyperventileer er ook door. Een HSP’er leeft met een open zenuwstelsel. Er is geen filter. Dat is niet altijd gemakkelijk. Nu is daar gelukkig een naam voor en spreken mensen erover. Toen ik puber was, had je dat helemaal niet. Dat was verschrikkelijk. Ik beleefde allerlei prikkels maar wist niet hoe ermee om te gaan. De B&B is daar een goeie metafoor voor. Ik hou ervan mensen te ontvangen, maar ben ook blij als ik hier alleen ben als een kluizenaar.” (TR)