Omwille haar levenservaring en levenswijsheid was Francine Dewancker uit Lo de perfecte uitbaatster van museumherberg De Snoek in Fortem, in de volksmond café ‘t Brouwershof. Maar na acht jaar en 3 maanden stopt ze er mee. “Eerlijk? Ik ben moe. Ik word straks wel 71 jaar hé”, glimlacht ze. “Het is mooi geweest. Maar ik wil op een hoogtepunt stoppen.”
De Snoek in Fortem is in Vlaanderen, Wallonië en Frans-Vlaanderen de enige nog volledig bewaarde brouwerij uit de negentiende eeuw, zegt de site van het museum. Aan het museum is ook een herberg verbonden waar bezoekers na hun rondleiding nog iets kunnen degusteren en waar de mensen uit het dorp ‘s avonds iets komen drinken. Het genereert inkomsten! Dat de vzw Westhoekmonumenten die het museum beheert iemand bereid vindt om de herberg open te houden, mag dus als cruciaal gezien worden voor het voortbestaan van het museum.
Renovatiewerken
“Ik was 62 jaar toen ik in het najaar van 2010 door Philip Ameloot van de vzw werd aangesproken”, vertelt Francine. “De huidige uitbaatster stopt er mee. Zou jij het ‘t Brouwershof niet komen open houden”, vroeg hij mij. Ik wist niet wat ik hoorde. Ik ben 62 jaar. Ben jij mij voor de zot aan het houden, vroeg ik hem. Ik ben thuis gekomen en ik had er al meteen goesting in. Mijn man was overleden, ik heb met mijn kinderen overlegd en heb mijn kandidatuur gesteld. Op Pasen 2011 wist ik dat de job voor mij was. Na enkele renovatiewerken ben ik op 6 juli 2012 van start gegaan. Het café was 15 maanden gesloten geweest, had geen klanten meer en dus moest ik van nul herbeginnen. Enkel het moment bleek ietwat slecht gekozen…”
De zesde juli van 2012 was Francine haar eerste werkdag en op 9 augustus werd in Fortem de baan open gegooid voor grote riolering -en wegenwerken.
“Ik kreeg snel enkele vaste klanten, veelal mensen van mijn ouderdom”, vertelt Francine. “Maar het waren dode maanden. In zo’n situatie ben je blij met ieder levend wezen dat binnen komt. Ik ben de werkmannen en de aannemer nog altijd erkentelijk omdat ze zoveel als mogelijk zorgden dat de klanten niet door de modder moesten. Maar uiteraard kon ik in die periode geen échte reclame voor het museum maken. Het was moeilijk toegankelijk en met hoge hakken moest je hier niet komen…”
208 bieren
Uiteindelijk haalden de vzw en Francine enorm veel groepen en bussen naar Fortem met 2014 als absoluut topjaar. Vandaag heeft de Snoek nog negen actieve gidsen om er rondleidingen te geven. Dat, samen met de gedrevenheid van de uitbaatster, kwam ook de herberg ten goede.
“Ik ben vrijwel onmiddellijk begonnen met een uitgebreide kaart van 36 verschillende streekbieren”, blikt Francine terug. “Ik was heel trots toen ik aan 75 zat. En ik heb verder opgebouwd tot 208. Ik had bieren van over gans het land, geklasseerd volgens provincie. Voor een uithoekje als Fortem was dat echt wel sterk. Ik ben ook begonnen met degustaties: een proeverij van drie streekbieren met kaas van de Beauvoordse hoeve en paté van Potje Paté. Ik was geen bierliefhebber toen ik acht jaar geleden begon, maar ben hier wel een kenner en liefhebber geworden. Mijn favoriet? Dat zal de bruine Kapittel van Watou zijn. Omdat het een bier is dat niet te zwaar is voor een dame.”
Francine Dewancker begon in ‘t Brouwershof ook met een kaartersclub en een vinkenzetting, ze leidde vier jobstudenten op en regelmatig waren er activiteiten en festiviteiten allerhande. “Zonder de helpende handen van mijn kinderen, kleinkinderen en de vzw had ik er hier geen zo’n succesverhaal van kunnen maken. Ik deed de uitbating op zelfstandige basis in bijberoep. Op mijn leeftijd hoefde ik financieel niet meer het onderste uit de kan te halen. Al is het uiteindelijk wel de bedoeling om er iets aan te verdienen. Als ik iets doe, wil ik het goed doen. Zo ben ik. Dat de nieuwe uitbaters de bestaande kaart niet wensen over te nemen, is jammer. Daardoor ben ik enkele maanden geleden moeten beginnen afbouwen. Zij wensen met een eigen bierkaart te starten.”
Afscheid 29 september
Francine Dewancker blikt met een goed gevoel terug op de job. Het laatste weekend van september staan er nog 1 keer festiviteiten gepland in een tent op het pleintje.
“Het is mooi geweest”, mijmert Francine. “Ik denk dat ik hier veel gezelligheid en leute heb gecreëerd. Jong en oud kwamen over de vloer. Ik was een moederfiguur hé. Maar uiteraard dat ik in die acht jaar ook enkele keren minder populaire maatregelen heb moeten nemen. Zo heb ik nog geweigerd om alcohol te schenken en heb ik mensen zelfs de deur gewezen. Als café-uitbater is het soms je plicht om dat te doen. Wat er dat laatste weekend op het programma staat? Wel, de vrijdagavond is er de jaarlijkse quiz. Op zaterdag ontvang ik nog de hele dag groepen en ‘s avonds neem ik afscheid van de groep wielerliefhebbers van ACT voor wie de herberg jarenlang hun stamcafé is geweest. Zondag 29 september – de allerlaatste dag – is de tent vanaf 9 uur ‘s morgens open. Voor een ganse dag café, muziek, herinneringen ophalen en afscheid nemen. Hoe ik mijn leven daarna zie? Ik had een terras van 82 stoelen, dus dat is ontelbare keren trappen op en trappen af. Na acht hectische jaren plan ik eerst wat rust te nemen. Maar de mensen van Fortem zullen mij nog wel eens ergens terug zien.” Op donderdag 3 oktober gaat de nieuwe uitbaatster van start: Fabienne Bentein uit Alveringem. Zij wordt vanaf dan het gezicht van de museumherberg. (AB)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier