Exclusieve peiling bij 196 jeugdbewegingen: 8 op de 10 lijden verlies door corona

Acht op de tien jeugdbewegingen in West-Vlaanderen lijden financiële verliezen door de coronacrisis. Zowat iedereen hoopt vurig deze zomer op kamp te kunnen, maar slechts vier op tien is er echt van overtuigd dat dat zal mogen. Negen op de tien blijft intussen activiteiten organiseren, meestal online. Dat zijn de belangrijkste conclusies uit een exclusieve peiling van De Krant van West-Vlaanderen bij 196 plaatselijke Chiro-, Scouts- en KSA-groepen.

We stuurden onze vragen naar alle plaatselijke groepen van Chiro, KSA Noordzeegouw, KSA West, Scouts en Gidsen Vlaanderen en Federatie Open Scoutisme (FOS) in West-Vlaanderen. Van de in totaal 326 groepen beantwoordden er maar liefst 196, zowat zestig procent, onze vragen. Dit zijn de resultaten.

Negen op tien groepen

organiseert activiteiten

Lockdown of niet, negen op de tien jeugdbewegingen blijft actief. Slechts negen groepen gaven aan geen activiteiten te organiseren. “Bij een jeugdbeweging staat het groepsgevoel centraal”, motiveert Chirojongens De Branding Nieuwpoort die keuze. “Samen spelen, samen op avontuur gaan, allemaal zaken die heel moeilijk op een digitaal platform te creëren zijn. Met een online vervanging moet je er ook aan denken dat een deel van de jongeren uit de boot valt, niet iedereen heeft thuis een computer of beschikt over internet.”

Van de 187 jeugdgroepen die wel activiteiten organiseren, doen er 184 dat inderdaad (onder meer) met online uitdagingen. Op de Facebookpagina, via WhatsApp of per mail sturen ze hun leden opdrachten allerhande. Door een foto of filmpje te posten, liefst in uniform, kunnen zij bewijzen dat ze de challenge tot een goed einde brachten. Vier groepen signaleren dat de interesse maar zozo is, heel wat anderen spreken van een succes. Drie jeugdbewegingen boden hun spelletjes enkel in een boekje of bundel en niet online aan, drie andere combineerden de beide. “Jammer genoeg overtreffen de online activiteiten de fysieke werking nog steeds niet”, concluderen de Scouts van Heule.

Her en der zien we fiets- en wandel(zoek)tochten (met online routebeschrijving) of online feestjes en zelfs een dj-set ter vervanging van het ouderfeest of de fuif. Chiro Windekind uit De Panne bezorgde de leden paaseieren aan huis, Chiro Haro uit Roesbrugge-Haringe vroeg de leden tekeningen te bezorgen aan de senioren in het rusthuis, bij KSA Pittem en Scouts Deerlijk doet de leiding boodschappen voor mensen die het huis niet uit kunnen.

Negen op tien groepen

schrapte evenementen

Negen op tien jeugdbewegingen moest door de lockdown evenementen afgelasten. Van de deelnemende groepen aan onze bevraging waren er 62 die weekends of kleine kampen schrapten, 58 annuleerden een of meerdere spaghetti-, ribbetjes- of andere eetfestijnen, 65 fuiven gingen niet door, net als 27 jeugdbewegingscafés, 29 deur-aan-deur-verkoopacties, 20 ouders- of groepsfeesten en elf jubileum- of andere vieringen. Zeescouts in Nieuwpoort, Brugge, Harelbeke en Oostende konden hun vaarseizoen niet openen. KSA Zandvoorde maakte al een kruis over de traditionele Zwanefeesten, ook al stonden die pas gepland van 31 juli tot 2 augustus. Chiro Oostveld in Beernem zag dan weer de langverwachte renovatiewerken aan de lokalen opnieuw uitgesteld worden.

Acht op tien groepen

verliest geld

Acht op tien van de jeugdbewegingen spreekt van financiële verliezen, meestal door het schrappen van evenementen die geld in het laatje moesten brengen. Menig jeugdbeweging ziet de inkomsten van een eetfestijn, fuif of baravond aan de neus voorbijgaan. Sommigen maakten daarvoor ook al kosten (drukwerk, materiaal…) die nu verloren zijn. “Enkele dj’s die op onze fuif zouden draaien, willen het voorschot niet teruggeven”, betreurt Chiro Handzame. Deur-aan-deurverkopen werden geschrapt of brachten minder op doordat er enkel online kon worden besteld.

De meeste jeugdbewegingen kunnen terugvallen op een financiële buffer, maar sommigen hebben de centen echt nodig om de werking te kunnen verderzetten. “Als volgend jaar onze evenementen ook niet doorgaan, zit de kans er in dat we onze Chirowerking na 26 jaar moeten stoppen”, vreest Chiro Jattetoet uit Ooigem. “Momenteel hebben we onze oud-leidingsquiz, kubbtornooi en fuif al moeten afgelasten, normaal gezien goed voor zo’n 12.000 euro winst. Vooral het annuleren van onze fuif was een zure opdoffer, goed voor zo’n 8.000 euro winst”, zuchten ze bij Chiro Waregem Centrum.

Zestien jeugdbewegingen krijgen de huur niet terugbetaald van het heem waar hun afgelaste klein kamp of weekend zou plaatsvinden of er bestaat nog onduidelijkheid over. Zeven groepen verhuren anders hun eigen lokalen en twee verhuren tenten. Scouts Kortemark en Scouts Heule betaalden al vliegtickets voor een buitenlands kamp en vrezen het geld niet te kunnen recupereren. Vijf jeugdbewegingen lanceerden dan maar een andere actie om geld in het laatje te brengen: zo zijn er drie die nu online wijn verkopen, één die bloemen aan huis brengt met moederdag en één die postkaartjes maakt met leuke foto’s die herinneren aan de tijd voor de lockdown.

Iedereen hoopt op kamp

Bij zowat alle jeugdbewegingen spettert de hoop eraf om deze zomer op kamp te kunnen. Jeugdbewegingen die een buitenlands kamp hadden gepland, beseffen dat dit vermoedelijk noppes zal zijn. Vraag is wat er gebeurt met het vierjaarlijkse Lourdeskamp van KSA Noordzeegouw, een diepgewortelde traditie van de West-Vlaamse KSA en gepland voor eind augustus. Maar voor de binnenlandse kampen denkt vier op tien jeugdbewegingen groen licht te zullen krijgen. Bijna zes op tien durft zich nog niet uit te spreken en wacht de beslissing van de Nationale Veiligheidsraad af. Een heel kleine minderheid in totaal elf respondenten denkt dat het kamp niet zal doorgaan. “Een zomer zonder kamp is voor ons ondenkbaar”, klinkt het bij Chiro Joeki uit Deerlijk.

“Zomerkampen van jeugdbewegingen zijn geen massa-evenementen waar personen van over de hele wereld naartoe komen”, probeert Chiro Bavikhove de veiligheidsraad te overtuigen. “Iedereen zal na deze periode extra behoefte hebben om er eens tussenuit te zijn samen met vrienden”, zegt Chiro Leke. “Het zijn allen gastjes van Merkem, die samen tien dagen op kamp gaan”, legt KSA Merkem het uit. “We zitten die tien dagen samen in quarantaine.”

“Social distancing wordt een moeilijke opgave”, beseffen ze wel, onder meer bij Chiro Tsjoef uit Heule-Watermolen. Slechts één groep zou daarom ook liever niet op kamp gaan. “We hebben nog niets beslist, maar wij kunnen op kamp niet garanderen dat we voldoen aan de hygiënische maatregelen“, klinkt het bij KSA ‘t Vlinderke uit Zwevegem. “Wij zijn een groep van honderd man, die in gebouwen slaapt. Dat zijn te veel mensen op één plaats, de hele dag door. Eén groep gaat op een andere plaats op tentenkamp en voor hen kan het kamp eventueel wel doorgaan.”

“Een zomer zonder Chiro is als een café zonder bier”

Negen op de tien jeugdbewegingen bereidt het zomerkamp wel voor. Dat is ook het advies van de nationale en provinciale koepels. “Met het voorbereiden van het zomerkamp doen we niets verkeerd. Zo komen we toch een beetje in de sfeer en de online vergaderingen zijn een reden om elkaar nog eens te zien”, knipoogt Chiro Ieper. De meeste jeugdbewegingen betaalden wel al voor hun kampverblijf of -weide en vragen zich af of ze hun geld zullen terugkrijgen als het kamp niet doorgaat. Sommigen denken ook al aan alternatieven. “Waarom geen weekends in onze eigen chalet?”, vragen ze zich bij Chiro Zuienkerke af. Toch willen de meesten daar nog niet aan denken. ” Een zomer zonder Chiro is als een café zonder bier”, zo besluit Chiro Sas uit Bredene.

Vlaams minister van Jeugd Benjamin Dalle: “Onderneem geen acties”

Vlaams minister van Jeugd Benjamin Dalle toont begrip voor de onzekerheid over de zomerkampen van de jeugdbewegingen, zo zegt hij in een reactie op de resultaten van de KW-peiling. “We zijn al heel vroeg in gesprek gegaan met de jeugdsector. De Ambrassade, de ondersteuner van het jeugdwerk in Vlaanderen, heeft een werkgroep opgericht waarin alle jeugdbewegingen en organisatoren van kampen vertegenwoordigd zijn. Ik sta met hen in nauw contact. Dit weekend nog hadden we ook overleg met Marc Van Ranst om de situatie te schetsen.”

De minister raadt aan om te wachten op de beslissingen van de nationale veiligheidsraad en om tot die tijd geen acties te ondernemen. “Als één organisatie of gemeente nu al beperkingen oplegt, of alles annuleert en de andere niet, dan krijgen we chaos”, aldus minister Dalle. “Daarom roepen we op om nog even geduld te hebben.”

Noodfonds

De beslissing van de veiligheidsraad verwacht hij ten vroegste de derde week van mei. “We leven in een ongeziene crisis. Ik kan dan moeilijk een inschatting maken wat de kans is dat ze doorgaan. Ik wil geen verkeerde verwachtingen scheppen. Ik wil er alles aan doen om de kampen te laten doorgaan, in veilige en gezonde omstandigheden.”

Door evenementen af te gelasten, kunnen de jeugdverenigingen hun kas niet spijzen. Of er een tegemoetkoming komt van de overheid? Er is een Vlaams noodfonds van 200 miljoen euro. “Daarin is het bevoegdheidsdomein jeugd opgenomen, maar we moeten realistisch zijn. Alles compenseren zal onmogelijk zijn.” (JG)

Loes Verhaeghe (KSA): “Ik maak me toch wat zorgen over het kamp”

Loes Verhaeghe, 19 en al twee jaar hoofdleidster van KSA Stormklokke Ieper, ontfermt zich samen met de leiding over meer dan 200 meisjes en jongens. “Al is het nu jammer genoeg al even geleden dat we iedereen hebben gezien”, glimlacht ze. “De eerste week was het vreemd, zo zonder werking op zaterdag. We wisten ook niet goed hoe te communiceren, alles was vrij onduidelijk. Maar we zijn vrij snel gestart met leuke opdrachtjes in onze Facebookgroep voor ouders en leden. Ik schat dat een kleine 40 gezinnen elke week meedoet. Dat is wel leuk om te zien.”

Door de coronamaatregelen kan ook de jaarlijkse fuif van de Ieperse KSA niet plaatsvinden. “Een domper, omdat we daar toch snel de helft van de middelen voor het kamp verzamelen. Maar goed, ook dat lossen we op, misschien later op het jaar. Ik maak me wel wat zorgen over het zomerkamp. Uiteindelijk is dat voor iedereen met een KSA-hart hét moment van het jaar.” (OV)

Amy Vanhoorneweder (Chiro): “Zo lang zonder Chiro is voor velen lastig”

Amy Vanhoorneweder (19) is sinds dit jaar hoofdleidster van Chiro Sas in Bredene. “Een kleine – we hebben een dertigtal leden – maar heel fijne Chiro”, zo omschrijft ze het zelf. “Onze gewone werking op zondag is door de coronamaatregelen uiteraard weggevallen, maar dat gemis proberen we op te vangen met online opdrachtjes.” Elke zondag lanceert de leiding 15 nieuwe opdrachten die de leden voor punten kunnen volbrengen. “We houden een scorebord bij, ja. En als er weer gewone werking is, voorzien we een mooie verrassing voor de winnaar. De meesten doen wel mee, eigenlijk zelfs meer dan we vooraf verwachtten. We missen onze leden, we missen elkaar als leiding ook. Het is voor velen heel lastig om het zo lang zonder Chiro te moeten stellen. Fingers crossed dat ons kamp begin augustus kan doorgaan. Daar zullen we alles inhalen!” (OV)

Ciel Brys (Scouts): “Ik verlang naar die eerste vergadering”

De 19-jarige Ciel Brys is leider van de Verkenners (14- tot 17-jarigen, red.) van de Kortrijkse scouts Willem van Saeftinghe. In totaal genieten zo’n 130 kinderen elke zaterdag van de scouts. Normaal gezien toch. “Het is niet geestig, maar het is nu zo. We proberen er het beste van te maken door via Instagram en Facebook elke week een aantal scoutsgerelateerde opdrachtjes te lanceren voor onze leden”, vertelt Ciel.

“Dat kwam wat traag op gang, maar ondertussen doen velen toch gretig mee. Met onze groep, de oudste leden, hebben we ook al een quiz via videochat georganiseerd. Zo zagen we elkaar ook nog eens.” Begin juli staat het jaarlijkse kamp van de scoutsgroep gepland. “Er werd ons verteld dat we ons niet te veel zorgen moeten maken. Dat het wel zal kunnen, maar met beperkingen. We missen elkaar. Ik verlang ontzettend naar die eerste échte scoutsvergadering.” (OV)

Deze reportage is het coververhaal van De Krant van West-Vlaanderen van morgen vrijdag 24 april. Verder in de krant staat ons wekelijks elftal in het teken van de jeugd van tegenwoordig. Want ook de jongeren kampen met de coronacrisis. Opgroeien in een kot, dat is niet zo vanzelfsprekend. De Krant van West-Vlaanderen verzamelde 11 eerlijke verhalen van jonge West-Vlamingen. In onze krant zit ook opnieuw jouw lokale krant met al het nieuws uit je gemeente. Het KW-pakket staat dus weer garant voor een hoop lees-, maar ook speelplezier: we zorgen opnieuw voor een extra puzzelkrant van 8 pagina’s.

Je leest dit allemaal en zoveel meer morgen vrijdag in onze krant bij de krantenboer of digitaal op www.kw.be/dekrant