Ze is zelf 84 jaar oud, maar ze zorgt al meer dan de helft van haar leven voor haar mentaal beperkte dochter Anita. Elke dag trekt Elisa er met haar op uit… met een gocart. “Het houdt ons allebei in beweging. En ze heeft er zoveel deugd van, meneer.”
“Goaze met de voet.” Elisa is 84 jaar, maar ze zegt het met de schwung van een tiener die op de fiets springt om naar haar eerste fuif te vertrekken. Alleen rijdt Elisa niet met de fiets, maar met een gocart. De kranige tachtiger legt dagelijks samen met haar mentaal beperkte dochter Anita (48) en haar hondje heel wat kilometers af. “Ik merk aan alles dat zij er heel veel deugd van heeft. En op die manier komen we allebei buiten én hebben we onze beweging”, zegt Anita. “Ik heb nog een elektrische gocart ook, hoor. Maar die blijft zowat altijd binnen. Ik heb nog graag mijn inspanning (lacht).”
Uren aan een stuk spelen
Elisa woont al tientallen jaren in Sint-Pieters-Kapelle, een deelgemeente van Middelkerke. Samen met haar man ‘boerde’ ze jarenlang in de landelijke gemeente. Sinds hij 18 jaar geleden overleed, woont ze alleen in haar rijhuisje met haar dochter. Niet evident, want Anita heeft de mentale leeftijd van een vierjarig kind. “Bij haar geboorte was dat nog niet duidelijk. Uiterlijk is er dan ook niets mis met haar”, vertelt Elisa. “Maar later merkten we dat ze moeilijk dingen kon vastnemen. En ze stapte ook veel later dan andere kinderen. We trokken naar een specialist en die bracht het harde nieuws.”
En dus zorgt Elisa al 48 jaar voor haar dochter. Nog steeds staat ze drie keer per nacht op om haar naar het toilet te helpen. In haar living ligt het vol kleuterspeelgoed. Het geeft de verouderde kamer een kleurrijk, maar tegelijk vreemde aanblik. “Bij andere mensen van mijn leeftijd ligt dat er misschien ook. Maar dan voor de kleinkinderen of de achterkleinkinderen. Bij mij ligt het er voor mijn dochter. En ik zou het niet anders willen. Gelukkig kan ze zich wel goed bezighouden. Ze kan uren aan een stuk spelen. Net daarom vind ik het belangrijk dat we elke dag naar buiten gaan.”
Anita begrijpt bijna alles, maar ze praat zelf niet. En dat is misschien wel het enige dat ik lastig zou durven noemen
En dat doet Elisa al bijna twintig jaar met dezelfde gocart. Ze is dan ook trots als ze haar blauw stalen ros letterlijk van stal haalt. “Kom, Anita. We zijn dada“, zegt ze. Ze helpt haar jas aandoen, doet hondje Sam de leiband om en duwt kromgebogen de gocart naar buiten. Op haar stoel hangt een stuk zachte mousse aan de rugleuning. “Een viertal jaar geleden begon ik toch echt last te krijgen van mijn rug. Die mousse zorgt ervoor dat ik toch een beetje zachter zit. Die leuning is anders behoorlijk hard en dat werd te pijnlijk.”
Moeilijke communicatie
Zowat elke dag rijden Elisa en Anita rond in hun billenkar. Vaak stampen ze die twintig kilometer ver. Elisa blijft de hele rit tegen haar dochter praten. Ze heeft het over de omgeving of vraagt haar om wat harder mee te stampen. Maar een woord terug heeft ze in al die jaren nog niet gekregen. “Anita begrijpt bijna alles, maar ze praat zelf niet. En dat is misschien wel het enige dat ik lastig zou durven noemen. Het maakt het communiceren niet altijd gemakkelijk.”
Maar dat Anita van de tochten geniet, dat voelt Elisa aan haar moederhart. “Vooral als we bergaf gaan. Dan trapt ze als een gek, terwijl het net dan niet nodig is. Maar dat vindt ze echt fantastisch. Als we bergop moeten, laat ze mij dan weer al het werk doen. Zo is Anita, ze begrijpt dat niet helemaal goed (lacht).”
Wandelen na de tocht
Het duo kiest heel vaak voor een andere route, dat breekt de sleur. Als ze op hun bestemming zijn stappen ze uit en maken ze nog een wandeling. “Want mijn benen zijn nog tiptop. Ik zou nog naar Parijs lopen als het moest”, zegt Elisa.
Anita gaat één dag per week naar een instelling en dan heeft Elisa een dagje voor zichzelf. Dan gaat ze al snel eens bij haar andere kinderen langs. Maar ze wil niet horen dat het niet evident is dat ze al die andere dagen nog steeds zelf voor Anita zorgt. “Ik vind dat echt maar normaal. Als ik er niet meer ben, zal ze nog genoeg tijd in die instelling moeten doorbrengen. Het is mijn bedoeling om tot aan mijn dood voor haar te zorgen. Het idee dat ik haar zal moeten achterlaten, is natuurlijk pijnlijk. Maar ik weet dat ze goed zal opgevangen worden. Weet je, Anita houdt mij ook steeds jong en bezig. Dankzij haar val ik niet stil. Want wie op mijn leeftijd stilvalt, geraakt niet meer in gang.”
En dat Elisa nog goed in gang is, bewijst ze elke dag opnieuw. Op haar blauwe gocart.
(TLG)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier