Eerste vrouwelijke burgemeester Léonie blijft voor verdeeldheid zorgen

54 jaar na haar overlijden blijft Léonie Keingiaert de Gheluvelt het dorp Geluveld verdelen. Een naar haar genoemd marktplein als eerste vrouwelijke burgemeester van België is voor vele inwoners een stap te ver.

Volgend jaar is het precies 100 jaar geleden dat Léonie Keingiaert de eed aflegde als burgemeester van Geluveld en daarmee geschiedenis schreef als eerste vrouwelijke burgemeester van België. Ze was burgemeester van 1921 tot 1927 en nog een tweede keer van 1932 tot 1939. Een speciaal comité dat haar naam draagt organiseert dan ook tal van activiteiten en komt met een boek. Toen Radio 1 startte met het programma ‘Meer vrouw op straat’ leek dit voor het comité het geschikte moment om Geluveld Marktplein om te dopen tot Léonie Keingiaertplein. Dat stootte echter op ongenoegen bij heel wat inwoners.

Ward Houdendycke stuurde een brief naar het college en de raadsleden met de vraag de naamgeving niet door te voeren omdat Léonie voor verdeeldheid zorgde in het dorp. Hij is een telg uit de familie van de burgemeester die Léonie opvolgde. Het was Jules Houdendycke, de broer van zijn overgrootvader. Al generaties lang zorgt de vete die ooit is ontstaan tussen Jules en Léonie voor verdeeldheid. Dat was het liberaal-belgicistische kamp van Léonie en een katholiek-Vlaamsgezind kamp. Ze werden in Geluveld de luttisten, naar haar bijnaam Léonie ‘Lutte’, en de Houdendyckisten genoemd.

Niemand neutraal

Tijdens de laatste gemeenteraad ging raadslid Frank Grijstoon (InSamenSpraak) volledig akkoord met wat Ward had geschreven en hij hield een pakkend pleidooi om het plein niet naar Léonie te noemen. “De figuur van Léonie was vooral in de periode tussen de twee wereldoorlogen helemaal niet onbesproken”, aldus Franky Gryson. ” Léonie was van adel, had een eigen hofhouding, was rijk, had heel veel eigendommen in Geluveld. Ze genoot veel aanzien, was zeer liberaal gezind en een feministe avant la lettre, maar kon evenwel weinig tegenspraak dulden. Ze vond dat het gezin waarin je geboren werd, automatisch bepaalde in welk ‘kamp’ je zat. Ze was een meesteres was in het toepassen van de ‘Verdeel en heers’-strategie. Ofwel was je vóór haar, ofwel was je tegen haar. Neutraal was er niemand in Geluveld”, legt Franky uit.

Brug te ver

“Je moest in Geluveld langs haar passeren om iets gedaan te krijgen. Het verhaal dat zij de motor was van de wederopbouw van de gemeente, klopt ook niet helemaal”, gaat hij verder. “Ze bouwde wel een steenbakkerij, maar dit was vooral ook bedoeld voor de heropbouw van haar eigen verwoeste kasteel. De zogenaamde eenheid na haar aanstelling als burgemeester was van korte duur, want de ruzie met de pastoor nam ongeziene proporties aan. Dat zijn voor sommigen een weldoenster is geweest, zal wel kloppen, maar dan wel een gekleurde weldoenster. Als je arm was en van een andere gezindheid, kwam er geen hulp. Dat er gedacht kan worden om haar iets toe te kennen, daar hebben wij niet echt een probleem mee. Maar een marktplein, de markt van Geluveld naar haar vernoemen? Dit is voor ons een brug te ver. Het marktplein moet zijn neutraliteit kunnen bewaren, de markt is van en voor iedereen. ” Samen met zijn partij stelde Franky voor een stuk van de Poezelhoekstraat, met start aan de Kasteelstraat tot aan huisnummer 1 (de straat evenwijdig met het voetbalveld), te wijzigen in de juffrouw Léonie Keingiaertstraat in plaats van onze markt een politiek kleur te geven. Dit stuk van de Poezelhoekstraat sluit aan bij het kasteeldomein en in dit geval hoeft ook niemand moeite te doen om een adreswijzing door te geven.

“Wij staan volledig achter het Geluvelds initiatief om van 2021 een herdenkingsjaar rond de figuur van Léonie Keingiaert uit te werken”, aldus Franky. “Dit zal Geluveld op de kaart kan zetten en voor de gemeente Groot-Zonnebeke een extra culturele en toeristische troef betekenen. Het comité heeft veel energie gestoken in een volledig jaarprogramma. We stellen een extra financiële input voor van 10.000 euro door de gemeente voor dit herdenkingsjaar in Geluveld. Het comité Léonie zal dit zeker zeer goed kunnen gebruiken om het hele gebeuren nog beter uit te werken en te organiseren.”

Ook de raad raakte er niet helemaal uit. “We hadden zeker niet gedacht dat dit opnieuw zoveel wonden zou slaan. We hadden enkel de eerste vrouwelijke burgemeester willen eren”, aldus schepen Ingrid Vandepitte. Ten slotte werd het punt uitgesteld en wacht men op nieuwe voorstellen in samenspraak met het comité. Dat comité zal zich hoe dan ook neerleggen bij de beslissing. (NVZ)